Της Άλκηστης Κατσάλη,
Στην πρόσφατη εκλογική αναμέτρηση στη Δημοκρατία της Ιρλανδίας, πρώτη πολιτική δύναμη αναδείχθηκε το αριστερό κόμμα Σιν Φέιν, αφού συγκέντρωσε την πλειοψηφία των ψήφων. Το Σιν Φέιν θεωρείται ένα σοσιαλδημοκρατικό και υπερκαθολικό κόμμα, με σκοπό την εθνική αυτοδιάθεση, αλλά και με τον διαχωρισμό της νήσου της Ιρλανδίας από τους Βρετανούς, τάχθηκε υπέρ της ενοποίησης της νήσου. Ιδρύθηκε στις 28 Νοεμβρίου 1905 από τον Άρθουρ Γκρίφιθ, αλλά πήρε τη σημερινή του μορφή το 1970, ύστερα από μια εσωτερική διάσπαση που χώρισε το κόμμα στα δύο, με το άλλο μισό (γνωστό, αρχικά, ως Επίσημο Σιν Φέιν) να αποτελεί σήμερα το αριστερό Κόμμα των Εργατών της Ιρλανδίας (Páirtí na nOibrithe). Επίσης, υπήρξε ο παρίας της ιρλανδικής πολιτικής σκηνής ως πολιτική πτέρυγα του IRA (Irish Republican Army). Έτσι, με αφορμή αυτήν την ιστορική νίκη είναι ευκαιρία να ρίξουμε μια ματιά στις σκοτεινές, για τη Βόρεια Ιρλανδία, μέρες της δεκαετίας του ’70 τα λεγόμενα, Troubles.
Το 1971 ήταν μια από τις πιο αιματηρές χρονιές για τη Βόρεια Ιρλανδία, καθώς έλαβε χώρα μια εθνο-εθνικιστική σύγκρουση. Η σύγκρουση ήταν κυρίως πολιτική, αλλά είχε επίσης μια εθνοτική ή θρησκευτική διάσταση. Δεν επρόκειτο για θρησκευτική σύγκρουση. Η σύγκρουση αυτή, γνωστή ως «The Troubles», ξεκίνησε τη δεκαετία του 1960 και τερματίστηκε επίσημα το 1998, με τη συμφωνία της «Μεγάλης Παρασκευής» του Μπέλφαστ.
Ειδικότερα, στα τέλη της δεκαετίας του 1960 οι δύο κυρίαρχες κοινότητες της χώρας, οι καθολικοί και οι προτεστάντες, ήρθαν σε ρήξη.Ο λόγος; Οι συνεχείς διακρίσεις ενάντια στην καθολική μειοψηφία σε θέματα ψήφου και διαμονής σε δημόσια κτήρια. Εκτός από τη θρησκευτική υπήρχε και η πολιτική διάσταση της σύγκρουσης. Οι προτεστάντες, ενωτικοί και νομιμόφρονες, ήθελαν η Βόρεια Ιρλανδία να παραμείνει στο Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ οι καθολικοί, εθνικιστές και ρεπουμπλικανοί, ζητούσαν την απομάκρυνση από το Ην. Βασίλειο και τη δημιουργία μιας ενωμένης Ιρλανδίας. Οι πρώτοι θεωρούν τους εαυτούς τους Βρετανούς και οι τελευταίοι συνήθως βλέπουν τους εαυτούς τους ως Ιρλανδούς.
Το 1968 ξεκινούν οι διαδηλώσεις εναντίον των διακρίσεων στο δικαίωμα ψήφου, στη στέγαση και στην απασχόληση. Οι ρωμαιοκαθολικοί της πόλης Άλστερ είχαν θερμό υποστηρικτή τους τον Ιρλανδικό Δημοκρατικό Στρατό (IRA). Τον Αύγουστο του 1969 η κατάσταση βγαίνει εκτός ορίων και ο βρετανικός στρατός καλείται να επιβάλλει την τάξη, με αποτέλεσμα τον θάνατο επτά ανθρώπων. Δύο χρόνια αργότερα, ο IRA δραστηριοποιείται στο Μπέλφαστ και η βρετανική αστυνομία αρχίζει να κάνει συνεχόμενες εφόδους σε σπίτια στη Β. Ιρλανδία, με σκοπό να εντοπίσει μέλη του IRA. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τη φυλάκιση 342 ατόμων -χωρίς να περάσουν από δίκη- ως ύποπτοι για συμμετοχή στον IRA [σύμφωνα με τον νόμο της κράτησης και προφυλάκισης υπόπτων χωρίς δίκη (Internment)]. Αμέσως, ξέσπασαν αναταραχές και πολλοί Βορειοϊρλανδοί αναγκάστηκαν να φύγουν από τη χώρα μαζί με τις οικογένειές τους, αναζητώντας μια καλύτερη και πιο ειρηνική ζωή. Το Σοσιαλδημοκρατικό και Εργατικό Κόμμα της χώρας προχώρησε άμεσα σε δημόσια εκστρατεία «πολιτικής ανυπακοής» ως απάντηση στον παράνομο θεσμό του Internment. Πάνω από 8.000 εργάτες κατέβηκαν σε απεργία στο Ντέρυ για να διαμαρτυρηθούν για τον νόμο αυτόν.
Οι ταραχές του ’71 κορυφώθηκαν στις αρχές του επόμενου έτους με τη λεγόμενη «Ματωμένη Κυριακή». Την Κυριακή 30 Ιανουαρίου του 1972, ο βρετανικός στρατός άνοιξε πυρ ενάντια σε μια ειρηνική διαδήλωση, με αποτέλεσμα να πυροβοληθούν 26 άτομα από τα μέλη του 1ου Τάγματος του Βρετανικού Συντάγματος Αλεξιπτωτιστών, εκ των οποίων τα 13 πέθαναν αμέσως. Συνολικά, και μέχρι τη λήξη της ένοπλης σύγκρουσης το 1998, έχασαν τη ζωή τους περισσότεροι από 3.600 άνθρωποι, συμπεριλαμβανομένων και 1.000 μελών των βρετανικών δυνάμεων ασφαλείας.
Ενδεικτική Βιβλιογραφία
- Russell Stetler, The Battle of Bogside: The Politics of Violence in Northern Ireland
- BBC News. (2010). The victims of Bloody Sunday
- Edwards Aaron, The Northern Ireland Troubles
Γεννημένη το 2000 και μεγαλωμένη στα Γρεβενά. Σπουδάζει Ιστορία και Αρχαιολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και κατά καιρούς παρακολουθεί διάφορες επιμορφώσεις στον τομέα της, φέροντας έντονο ενδιαφέρον στην Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία. Στον ελεύθερό της χρόνο επιλέγει να διαβάζει ιστορικά βιβλία και ποίηση.
