Της Κατερίνας Δεσλή,
Οι προεδρικές εκλογές των Ηνωμένων Πολιτειών του 1988 ήταν η 51η προεδρική εκλογική αναμέτρηση και διεξήχθη την Τρίτη 8 Νοεμβρίου 1988. Ο αντιπρόεδρος Τζορτζ Μπους νίκησε τον Δημοκρατικό κυβερνήτη της Μασαχουσέτης, Μάικλ Δουκάκης. Ο εν ενεργεία Πρόεδρος Ρόναλντ Ρίγκαν δεν είχε το δικαίωμα να διεκδικήσει μια τρίτη θητεία, λόγω των όρων που ορίζει η 22η τροποποίηση του Συντάγματος των Ηνωμένων Πολιτειών και έτσι ο Μπους έλαβε το προεδρικό χρίσμα των Ρεπουμπλικανών, αφού πρώτα νίκησε τον γερουσιαστή Μπόμπ Ντολ και τον τηλε-ευαγγελιστή Πατ Ρόμπερτσον και επέλεξε τον γερουσιαστή της Ιντιάνα, Νταν Κουέιλ, ως αντιπρόεδρό του.
Ο Δουκάκης, από την άλλη μεριά, ο οποίος έχει γίνει ο θρύλος της Ομογένειας, ήταν ο πρώτος από τα σπλάγχνα της, ο οποίος τόλμησε το 1988 να επιδιώξει να «χτυπήσει» την πόρτα του Λευκού Οίκου, πλησιάζοντας μάλιστα αρκετά κοντά, τον αντίπαλό του Τζορτζ Μπους. Κατάφερε να διεκδικήσει μια θέση στις προεδρικές εκλογές του 1988, αφού οι έτεροι ηγέτες του κόμματος, όπως ο Γκάρι Χαρτ και ο Τεντ Κέννεντυ αποσύρθηκαν ή αρνήθηκαν να συμμετάσχουν στις εσωκομματικές διεργασίες. Είχε επιλέξει, ωστόσο, για υποψήφιο αντιπρόεδρό του τον γερουσιαστή Λόιντ Μπέντσεν του Τέξας, που είχε επικρατήσει του Μπους σε εκλογική αναμέτρηση για τη Γερουσία των ΗΠΑ δεκαοχτώ χρόνια νωρίτερα.
Προβαίνοντας σε μια επιθετική εκστρατεία, ο Μπους επικεντρώθηκε στην οικονομία και προανήγγειλε συνέχιση των πολιτικών του Ρίγκαν. Ο Δουκάκης επιτέθηκε ως ελιτίστικος «φιλελεύθερος της Μασαχουσέτης» και φαίνεται πως έτσι απέτυχε να ανταποκριθεί αποτελεσματικά στην προεκλογική καμπάνια του Μπους. Παρά το αρχικό προβάδισμα του Δουκάκη, ο Μπους πέρασε μπροστά στις δημοσκοπήσεις που πραγματοποιήθηκαν τον Σεπτέμβριο και κέρδισε με σημαντικό ποσοστό, τόσο στη λαϊκή, όσο και στην εκλεκτορική ψηφοφορία. Κανένας υποψήφιος από το 1988 και έπειτα δεν κατάφερε να ξεπεράσει το ποσοστό του Μπους στην εκλεκτορική ή λαϊκή ψήφο. Ο Δουκάκης κατέλαβε το 45,6% της ψήφου και εξασφάλισε δέκα πολιτείες, μαζί με την πρωτεύουσα Ουάσιγκτον.
Πριν την αναρρίχησή του στην προεδρία, ο Τζορτζ Μπους διετέλεσε αντιπρόεδρος των ΗΠΑ από το 1981 έως το 1989. Ως αντιπρόεδρος, είχε το προβάδισμα για το χρίσμα του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος στις εσωκομματικές εκλογές του 1988. Το κατέκτησε χωρίς πολύ κόπο και έχοντας το προβάδισμα· στις 8 Νοεμβρίου του ίδιου έτους επικράτησε στις προεδρικές εκλογές του Μάικλ Δουκάκη, κερδίζοντας το 53,4% των ψήφων έναντι 45,6% του ελληνοαμερικανού αντιπάλου του. Κέρδισε έτσι, τόσο την πλειοψηφία του εκλογικού σώματος, όσο την πλειοψηφία (40) των πολιτειών.
Στο Ιλινόις, ο Μπους κέρδισε με 50,69%, ενώ στην Πενσυλβάνια με 50,70%. Σάρωσε δε στη Φλόριντα, με ποσοστό 60,9%. Ο Μπους κέρδισε, επίσης, τις περισσότερες κομητείες στο Μέριλαντ. Σε αντίθεση με τα προάστια, το ποσοστό των ψήφων του Μπους στις αγροτικές επαρχίες ήταν σημαντικά χαμηλότερο από την υποστήριξη, που έδωσαν στον Ρίγκαν το 1980 και το 1984. Στο Ιλινόις, ο Μπους έχασε μια σειρά κομητειών, που προηγουμένως είχαν ταχθεί υπέρ του Ρίγκαν. Ο Μπους εμφανίστηκε, επίσης, πιο αδύναμος στις βόρειες κομητείες του Μισούρι. Σε τρεις τυπικά Δημοκρατικές πολιτείες, το Κάνσας, τη Νότια Ντακότα και τη Μοντάνα, η ψηφοφορία μεταξύ Δουκάκη και Μπους κρίθηκε στις τελευταίες ψήφους.
Το ποσοστό της νίκης του Μπους δεν έχει ακόμη ξεπεραστεί σε κάθε μεταγενέστερη προεδρική αναμέτρηση, με εξαίρεση τον Μπαράκ Ομπάμα, ο οποίος ήρθε πλησιέστερος με 52,9% το 2008. Ο Μπους ήταν ο τελευταίος υποψήφιος που έλαβε την απόλυτη πλειοψηφία της λαϊκής ψηφοφορίας, μέχρι τις εκλογές του γιου του το 2004. Μετά τον πυρετό των εκλογών, σημαντικό για την εποχή ήταν το γεγονός ότι, κατά τη διάρκεια της θητείας του Μπους (1988–1992), ήρθε το τέλος του Ψυχρού Πολέμου. Στα άλλα μέτωπα, ο Μπους κατατρόπωσε τον ιρακινό στρατό του Σαντάμ Χουσεΐν, όμως, έχασε την ευκαιρία να κερδίσει μια δεύτερη προεδρική θητεία, καθώς παραβίασε την υπόσχεσή του ότι δε θα επιβάλλει νέους φόρους. Για πολλούς, αυτή η περίοδος χαρακτηρίστηκε ως Σύγχρονος Μεσαίωνας. Κατά τη θητεία του, υπήρξαν σημαντικές εξελίξεις, τόσο στον οικονομικό τομέα, αλλά και στον κοινωνικό, όπου οι ατομικές ελευθερίες και τα δικαιώματα δοκιμάστηκαν. Βέβαια στο διεθνή χώρο, ο Μπους έδειξε τις διπλωματικές ικανότητές του. Πιο συγκεκριμένα, στις 3 Δεκεμβρίου, σχεδόν δύο χρόνια πριν τη συμβολική πτώση του Τείχους της Ντροπής στο Βερολίνο, ο –πρόσφατα– πρόεδρος των ΗΠΑ, και ο ηγέτης της τότε Σοβιετικής Ένωσης και οραματιστής της Περεστρόικα, Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, υπέγραψαν την ιστορική συμφωνία στη Μάλτα για τον περιορισμό και τον έλεγχο των εξοπλιστικών προγραμμάτων. Η 3η Δεκεμβρίου σήμανε το τέλος του Ψυχρού Πολέμου.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- https://www.britannica.com/event/United-States-presidential-election-of-1988
- https://www.foreignaffairs.com/articles/united-states/1989-02-01/1988-election
- https://www.nytimes.com/1988/11/09/us/1988-elections-bush-elected-6-5-margin-with-solid-gop-base-south-democrats-hold.html
- https://www.bbc.co.uk/programmes/p00ydrwb
Μόλις 23ων ετών, απόφοιτη του τμήματος Ξένων Γλωσσών Μετάφρασης και Διερμηνείας και κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος στη Διεθνή Δημόσια Διοίκηση και πιστοποίηση στην Ευρωπαϊκή Διαχείριση του Μεταναστευτικού. Εργάζεται στον ιδιωτικό τομέα στην θέση του Project Manager ενώ έχει εμπειρία στην επιμέλεια, διόρθωση και μετάφραση κειμένων στην Ελληνική Πρεσβεία του Βερολίνου και άλλες ερευνητικές μονάδες. Ασχολείται με την έρευνα και τις καινοτομίες στο Δημόσιο Τομέα, ενώ δείχνει ζήλο για την διεθνή και εγχώρια σκηνή.
