11.1 C
Athens
Κυριακή, 22 Δεκεμβρίου, 2024
ΑρχικήΚοινωνίαΟ Δαρβίνος και η θεωρία της εξέλιξης

Ο Δαρβίνος και η θεωρία της εξέλιξης


Της Έλενας Γεωργίου,

Ο Κάρολος Ροβέρτος Δαρβίνος ή Δαρβίνος, όπως έμεινε γνωστός στην ιστορία της ανθρωπότητας, γεννήθηκε σαν σήμερα, πριν από δύο αιώνες και κάτι χρόνια. Γνωστός για τη θεωρία της εξέλιξης, μια από τις πιο σημαντικές ανακαλύψεις στον τομέα της βιολογίας, έχει χαρακτηριστεί ως μια από τις σπουδαιότερες μορφές που υπήρξαν ποτέ, αφού καθιέρωσε τον τρόπο που ο άνθρωπος αντιλαμβάνεται την εξέλιξή του.

Γεννημένος στην Αγγλία, στις αρχές του 19ου αιώνα, ανέπτυξε το ενδιαφέρον του για την ιστορία της φυσικής, αλλά και τη συλλογή αντικειμένων από σχετικά μικρή ηλικία. Το ταξίδι που του άλλαξε τη ζωή κι έγινε η αιτία για τις δραματικές αλλαγές που ακολούθησαν και αφορούσαν τον τρόπο με τον οποίο η κοινωνία αντιμετώπιζε τις διάφορες επιστήμες, κατάφερε να εδραιώσει τη φήμη του Δαρβίνου ως φυσιοδίφη. Μέσα από αυτό, απέδειξε το ταλέντο του στην ανάπτυξη θεωριών, αφού η μεθοδικότητα που επέδειξε, συγκεντρώνοντας ένα μεγάλο αριθμό δειγμάτων -πολλά από τα οποία εμφανίστηκαν για πρώτη φορά στο ραντάρ της επιστήμης- αποτέλεσε τη βάση για τις επιστημονικές του δημοσιεύσεις και διεύρυνε τις κοινωνικοπολιτικές, αλλά και τις ανθρωπολογικές αντιλήψεις των περιοχών, τις οποίες επισκέφτηκε.

Μετά το τέλος του ταξιδιού του με το διάσημο πολεμικό πλοίο Beagle, ο πατέρας του -ο οποίος, αρχικά, πίστευε ότι ήταν χάσιμο χρόνου- εξασφάλισε επενδύσεις, έτσι ώστε ο Δαρβίνος να γίνει επιστήμονας και να έχει την ικανότητα να χρηματοδοτεί τις εξορμήσεις του. Παρ’ όλο που ήταν πεπεισμένος για τη θεωρία της εξέλιξης, έψαχνε καιρό για έναν πιο αποδεκτό τρόπο διατύπωσής της. Ήθελε να σιγουρευτεί ότι ευσταθούν οι απαντήσεις που παρουσίαζε στο έργο του για κάθε επιχείρημά του, για να μην επιτρέψει κανένα περιθώριο αμφισβήτησής του.

Αρχικά, μοιράστηκε τις ιδέες του με φίλους, οι οποίοι δεν έδειξαν το ενδιαφέρον που περίμενε. Γι’ αυτό και ήθελε να τελειοποιήσει το έργο του, προτού το δημοσιεύσει. Αποφάσισε να ανακοινώσει, αρχικά, τη θεωρία του, γεγονός που δεν απέσπασε και τις καλύτερες κριτικές, αφού δε φάνηκε να συμπεριλαμβάνει κάποιο στοιχείο που να τη διαχωρίζει απ’ τις υπόλοιπες.

Η θεωρία της εξέλιξης των ειδών βασίζεται στη συνεχή μεταβολή των οργανισμών που έζησαν στη Γη, αλλά και αυτών που εξακολουθούν να ζουν πάνω σε αυτήν. Περιγράφει τη μορφή τους ως ασταθή, αφού δεν παραμένει αναλλοίωτη με το πέρασμα των αιώνων. Αντιθέτως, βρίσκεται σε μια συνεχή διαδικασία αλλαγής, που προσαρμόζει την αντίδραση των διαφόρων ειδών στις αλλαγές του περιβάλλοντος στο οποίο ζουν. Έτσι, εξασφαλίζουν την επιβίωσή τους, σε έναν κόσμο που δημιουργεί περισσότερες ανάγκες από αυτές που θα μπορούσαν να καλύψουν υπό διαφορετικές συνθήκες.

Με την κληρονομικότητα, οι ικανότητες που αναπτύσσει το κάθε είδος με το πέρασμα του χρόνου, περνάνε κατευθείαν στους απογόνους του, οι οποίοι καλούνται να τις προσαρμόσουν στο δικό τους περιβάλλον. Σύμφωνα με τη θεωρία του Δαρβίνου, αυτές που δε χρησιμεύουν στη διαιώνιση του είδους, χάνονται σταδιακά. Η προσαρμογή, λοιπόν, ισοδυναμεί με την επιβίωση, γι’ αυτό και όποιος αδυνατεί να την υιοθετήσει, σιγά-σιγά οδηγείται στην αυτοκαταστροφή.

Πολλοί ήταν αυτοί που πίστευαν ότι, με τη θεωρία αυτή, ο Δαρβίνος οδήγησε τη θεμελιώδη σύγκριση μεταξύ ανθρώπου και θηρίου στην καταστροφή. Παρ’ όλα αυτά, είχε κοινά σημεία και απόψεις με πολλά από τα κινήματα της εποχής, γι’ αυτό και έγινε αναπόσπαστο κομμάτι της λαϊκής κουλτούρας, αφού κατάφερε να ανταποκριθεί στις ανάγκες, τόσο της μεσαίας, όσο και της εργατικής τάξης. Τα πειράματα και οι θεωρίες του όσον αφορά την εξέλιξη, έχουν καταγραφεί σε πέντε τόμους και δεν μπορούν να συμπεριληφθούν σε ένα μόνο άρθρο. Γι’ αυτό και κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει τη συνεισφορά του στον τομέα της επιστήμης και της βιολογίας, αφού το έργο του αποτελεί σταθμό για την ανέλιξή τους.


Έλενα Γεωργίου

Γεννημένη το 1997 στο πανέμορφο νησί της Κύπρου και φοιτήτρια της Αγγλικής Φιλολογίας στο Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Συμμετέχει σ’ εθελοντικά προγράμματα κι έχει παρακολουθήσει σεμινάρια με θέμα τη Λογοτεχνία, αλλά και την Ψυχολογία. Μ’ ένα βιβλίο στο χέρι από μικρό παιδί, δημιουργεί εικόνες μέσα απ’ τις λέξεις και μοιράζεται, μέσα απ’ αυτές, το χάος που διακατέχει την ύπαρξή της. Ασχολείται, επίσης, με τη ζωγραφική και τη φωτογραφία.

TA ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΑΡΘΡΑ

Σωτηρία Γιαννακοπούλου
Σωτηρία Γιαννακοπούλου
Γεννήθηκε το 1997 στη Δράμα. Από μικρή ηλικία είχε έντονο ενδιαφέρον για την πολιτική, το οποίο έμελλε να καθορίσει και την επιλογή των σπουδών της. Σήμερα είναι απόφοιτη του Τμήματος Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ. Έχει δουλέψει ως ασκούμενη στο Υπουργείο Εξωτερικών και σε εταιρεία δημοσκοπήσεων, ενώ έχει συμμετάσχει σε προσομοιώσεις πολιτικών θεσμών τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Εργάζεται στον ιδιωτικό τομέα και ενδιαφέροντα της αποτελούν οι διεθνείς σχέσεις και η πολιτική ανάλυση με την οποία φιλοδοξεί να ασχοληθεί και  σε μεταπτυχιακό επίπεδο.