Της Ελπίδας Δαλιέτου,
Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, παρουσίασε το πολύ-αναμενόμενο σχέδιο ειρήνης του για τη Μ. Ανατολή, υποσχόμενος ότι η Ιερουσαλήμ θα παραμείνει η πρωτεύουσα του Ισραηλινού κράτους. Πρότεινε ένα ανεξάρτητο Παλαιστινιακό κράτος και αναγνώριση της Ισραηλινής κυριαρχίας στους οικισμούς κατά μήκος της Δυτικής Όχθης. Στο πλευρό του Ισραηλινού Πρωθυπουργού Μπέντζαμιν Νετανιάχου, στο Λευκό Οίκο ο κ. Τραμπ είπε ότι οι προτάσεις του “θα μπορούσαν να αποτελούν την τελευταία ευκαιρία” για τους Παλαιστίνιους. Ο Παλαιστίνιος Πρόεδρος Μαχμούντ Αμπάς, απέρριψε τα σχέδιά του ως «συνωμοσία». «Λέω στον Τραμπ και τον Νετανιάχου: Η Ιερουσαλήμ δεν είναι προς πώληση και όλα τα δικαιώματά μας δεν είναι ούτε προς πώληση ούτε προς διαπραγμάτευση. Και η συμφωνία σας, η συνωμοσία, δεν θα περάσει,», είπε σε μια τηλεοπτική διεύθυνση από τη Ραμάλα, πόλη στη Δυτική Όχθη. Το σχέδιο, το οποίο στοχεύει στην επίλυση μιας από τις πιο μακροχρόνιες συγκρούσεις στον κόσμο, συντάχθηκε υπό την επιστασία του γαμπρού του Τραμπ, Τζάρεντ Κούσνερ.
Χιλιάδες Παλαιστίνιοι διαδήλωσαν στη Λωρίδα της Γάζας την περασμένη Τρίτη, ενώ ο Ισραηλινός στρατός έστειλε ενισχύσεις στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη. Η κοινή ανακοίνωση ήρθε, ενώ ο κ. Trump και ο κ. Νετανιάχου αντιμετώπιζαν πολιτικές προκλήσεις στις χώρες τους. Ο κ. Τραμπ είναι ο πρωταγωνιστής μιας δίκης μομφής στη Γερουσία των ΗΠΑ, ενώ ο Ισραηλινός πρωθυπουργός απέσυρε την προσφορά του για ασυλία σε κατηγορίες διαφθοράς την περασμένη Τρίτη. Και οι δύο αρνούνται κάθε αδίκημα. Ο Ντέιβιντ Φρίντμαν, πρέσβης των ΗΠΑ στο Ισραήλ, δήλωσε ότι η χρονική στιγμή της ανακοίνωσης δεν ήταν συνδεδεμένη με οποιαδήποτε πολιτική εξέλιξη, προσθέτοντας ότι το σχέδιο ήταν “πλήρως ανεπτυγμένο” εδώ και κάποιο χρονικό διάστημα. Εντωμεταξύ, αναφέρεται ότι ο κ. Νετανιάχου σχεδιάζει να προχωρήσει με την προσάρτηση 30% από την κατεχόμενη Δυτική Όχθη με μια κοινοβουλευτική ψηφοφορία που αναμένεται την Κυριακή. Περισσότεροι από 400.000 Ισραηλινοί ζουν σε οικισμούς της Δυτικής Όχθης. Οι οικισμοί αυτοί θεωρούνται παράνομοι βάσει του διεθνούς δικαίου, αν και το Ισραήλ το αμφισβητεί.
Ο κ. Φρίντμαν είπε ότι το Ισραήλ “δεν χρειάζεται να περιμένει καθόλου” για να προχωρήσει με την προσάρτηση. Ποιες είναι οι βασικές προτάσεις του Τραμπ; «Σήμερα, το Ισραήλ κάνει ένα μεγάλο βήμα προς την ειρήνη», ανέφερε ο κ. Τραμπ σε αξιωματούχους και δημοσιογράφους στο Λευκό Οίκο. «Το όραμά μου παρουσιάζει μια ευκαιρία με αμοιβαίο όφελος και για τις δύο πλευρές, μια ρεαλιστική λύση μεταξύ δύο κρατών, η οποία επιλύει τον κίνδυνο που θα είχε ένα Παλαιστινιακό κράτος για την ασφάλεια του Ισραήλ».
Οι προτάσεις του είναι οι ακόλουθες:
- Οι ΗΠΑ θα αναγνωρίσουν την ισραηλινή κυριαρχία στο έδαφος που προβλέπει το σχέδιο του κ. Τραμπ να ενταχθεί στο Ισραήλ. Το σχέδιο περιλαμβάνει έναν εννοιολογικό χάρτη που ο κ. Τραμπ λέει ότι απεικονίζει τους εδαφικούς συμβιβασμούς που είναι πρόθυμο να κάνει το Ισραήλ.
- Ο χάρτης θα «υπερδιπλασιάσει τα Παλαιστινιακά εδάφη και θα παράσχει μια Παλαιστινιακή πρωτεύουσα στην Ανατολική Ιερουσαλήμ», όπου ο κ. Τραμπ λέει ότι οι ΗΠΑ θα ανοίξουν πρεσβεία. Η Οργάνωση για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (PLO) είπε ότι το σχέδιο του κ. Τραμπ θα δώσει τον έλεγχο πάνω από 15% από αυτό που ονομάζεται “ιστορική Παλαιστίνη” στους Παλαιστίνιους.
- Η Ιερουσαλήμ «θα παραμείνει η αδιαίρετη πρωτεύουσα του Ισραήλ». Τόσο το Ισραήλ όσο και οι Παλαιστίνιοι κατέχουν ανταγωνιστικά δικαιώματα στην ιερή πόλη. Οι Παλαιστίνιοι επιμένουν ότι η Ανατολική Ιερουσαλήμ, την οποία κατέλαβε το Ισραήλ στον πόλεμο της Μέσης Ανατολής του 1967, είναι η πρωτεύουσα του μελλοντικού τους κράτους.
- Μια ευκαιρία για τους Παλαιστίνιους να «ιδρύσουν ένα ανεξάρτητο κράτος». Ωστόσο, έδωσε λίγες λεπτομέρειες σχετικά με αυτό.
- «Κανένας Παλαιστίνιος ή Ισραηλινός δε θα ξεριζωθεί από το σπίτι του,» είπε, υποδεικνύοντας ότι οι υπάρχοντες εβραϊκοί οικισμοί στην κατεχόμενη από το Ισραήλ Δυτική Όχθη θα παραμείνουν.
- Το Ισραήλ θα συνεργαστεί με τον βασιλιά της Ιορδανίας, για να εξασφαλίσει ότι το status quo που κυβερνά τον ιερό τόπο-κλειδί της Ιερουσαλήμ, γνωστό στους Εβραίους ως Όρος του Ναού και στους μουσουλμάνους ως αλ-Χαράμ αλ-Σαρίφ, διατηρείται σωστά. Η Ιορδανία κατέχει το θρησκευτικό καταπίστευμα που διαχειρίζεται τον τόπο.
- Η περιοχή που διατίθεται για τους Παλαιστίνιους στο χάρτη του κ. Τραμπ «θα παραμείνει ανοικτή και υπανάπτυκτη για περίοδο τεσσάρων ετών». Κατά το διάστημα αυτό, οι Παλαιστίνιοι μπορούν να μελετήσουν τη συμφωνία, να διαπραγματευτούν με το Ισραήλ, και να «καταφέρουν να πληρούν τα κριτήρια για την επίτευξη κρατικής υπόστασης.»
«Οι Παλαιστίνιοι βρίσκονται σε συνθήκες φτώχειας και βίας. Τους εκμεταλλεύονται όσοι επιδιώκουν να τους χρησιμοποιήσουν ως πιόνια, για να προωθήσουν την τρομοκρατία και τον εξτρεμισμό. Αξίζουν μια πολύ καλύτερη ζωή», ανέφερε ο κ. Τραμπ. Ανέφερε επίσης ότι η Δυτική Όχθη δε θα «κοπεί στη μέση» στο πλαίσιο του σχεδίου. «Θα εργαστούμε επίσης, για να δημιουργήσουμε ένα συνεχόμενο έδαφος εντός του μελλοντικού Παλαιστινιακού κράτους, όταν οι συνθήκες για την κρατική υπόσταση πληρούνται, συμπεριλαμβανομένης της ολικής απόρριψης της τρομοκρατίας», τόνισε. Ισραηλινοί αξιωματούχοι ανέφεραν ότι ο κ. Νετανιάχου θα πετάξει στη Μόσχα την ερχόμενη Τετάρτη, για να συζητήσει τις προτάσεις με τον Ρώσο Πρόεδρο, Βλαντιμίρ Πούτιν.
Μέχρι τώρα, οι πιο δύσκολες πτυχές της Ισραηλινό-Παλαιστινιακής ειρηνευτικής συμφωνίας δηλ. τα λεγόμενα ζητήματα του τελικού καθεστώτος, τα σύνορα, το μέλλον των Ισραηλινών οικισμών στη Δυτική όχθη, το μακροχρόνιο καθεστώς της Ιερουσαλήμ και η τύχη των Παλαιστινίων προσφύγων, θα συζητηθούν στις πρόσωπο με πρόσωπο συνομιλίες μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων, αλλά όχι πια. Η συμφωνία που πρότεινε ο Πρόεδρος Τραμπ και που με ενθουσιασμό ενέκρινε ο Πρωθυπουργός Νετανιάχου, ουσιαστικά πλαισιώνει όλα αυτά τα ζητήματα υπέρ του Ισραήλ. Οι Παλαιστίνιοι δεν ήταν μόνο απόντες από αυτή τη συνάντηση, αλλά έχουν μποϊκοτάρει τη διοίκηση του Τραμπ από τότε που μονομερώς μετέφερε την πρεσβεία των ΗΠΑ στην Ιερουσαλήμ. Αλλά έχουν έλθει ουσιαστικά αντιμέτωποι με τελεσίγραφο, δηλαδή να αποδεχτούν τις παραμέτρους του Τραμπ και τους έχουν δοθεί τέσσερα χρόνια για να αλλάξουν γνώμη.
Τέλος, ενώ ο Πρόεδρος Τραμπ προσφέρει στους Παλαιστίνιους κράτος, είναι ιδιαίτερα περικομμένο. Κανένας Εβραίος άποικος δε θα ξεριζωθεί και η ισραηλινή κυριαρχία προφανώς, θα επεκταθεί στα μπλοκ εποικισμού και στην κοιλάδα της Ιορδανίας. Οι Παλαιστίνιοι ίσως έχουν πρωτεύουσα στα προάστια της Ανατολικής Ιερουσαλήμ. Αυτή η τελεσίδικη προσφορά θα τρομοκρατήσει πολλούς μακροχρόνιους μαθητές της περιοχής. Το ερώτημα τώρα δεν έχει να κάνει τόσο πολύ με το τι όφελος μπορεί να φέρει αυτή η συμφωνία, αλλά πόση ζημιά μπορεί να κάνει στις Παλαιστινιακές φιλοδοξίες.
Είναι προπτυχιακή φοιτήτρια του Τμήματος Ξένων Γλωσσών, Μετάφρασης και Διερμηνείας του Ιονίου Πανεπιστημίου. Ομιλεί 5 ξένες γλώσσες και στα ενδιαφέροντά της συγκαταλέγονται η λογοτεχνία, η συγγραφή, η μετάφραση και η διερμηνεία, η διπλωματία, οι διεθνείς σχέσεις, τα ταξίδια και ο εθελοντισμός. Αυτόν τον καιρό αρθρογραφεί και κάνει πρακτική στο Ελληνικό Ινστιτούτο Στρατηγικών Μελετών.
