Της Μαρίας Κορδαλή,
Το αίμα είναι ζωή. Συμβολίζει τη ζωή. Αποτελεί μέρος της, δεδομένου ότι κάθε ανθρώπινος οργανισμός αποτελείται από 30% αίμα και 70% νερό. Το αίμα, επίσης, σώζει ζωές. Δεν είναι λίγες, άλλωστε, οι περιπτώσεις ανθρώπων που κατόρθωσαν να σωθούν, να ζήσουν χάρη σε μία επιτυχημένη μετάγγιση αίματος.
Δεδομένης της αναγκαιότητας του αίματος για τον άνθρωπο αυτό καθεαυτό, το Εθνικό Κέντρο Αιμοδοσίας (ΕΚΕΑ) διοργανώνει συχνά δράσεις σε κάθε μέρος και γωνιά της Ελλάδας, θέτοντας ως απώτερο σκοπό του να παρακινήσει, να «ωθήσει» τον κόσμο σε συνεχή προσπάθεια βοήθειας των αιμοδοσιών που διοργανώνονται συνεχώς.
Η πιο πρόσφατη διεξήχθη στο Σύνταγμα στις 13 Ιανουαρίου του τρέχοντος έτους (2020). Χιλιάδες εθελοντές, αλλά και άνθρωποι που εργάζονται στο ΕΚΕΑ προσφέροντας καθημερινά, συγκεντρώθηκαν στο μετρό του Συντάγματος (στον εξωτερικό χώρο) από τις 9 το πρωί, έως τις 8 το βράδυ. Με τίτλο «Χειμώνας 2020» που ανήκει στο πλαίσιο «4 εποχές της Αιμοδοσίας» δράσης που πραγματοποιεί ετησίως ο ΕΚΕΑ, καλεί τον απλό λαό, τους πολίτες να προσέλθουν στον χώρο όπου διοργανώνονται οι δράσεις και να γίνουν εθελοντές αιμοδότες. Στη συγκεκριμένη μάλιστα, συγκεντρώθηκαν 600 μονάδες αίματος που μέλλονται να διευκολύνουν σημαντικά τους ασθενείς από τις γρίπες και τις ιώσεις που «θερίζουν» στις μέρες μας. Η περίοδος του Ιανουαρίου, άλλωστε, λόγω εορτών, καθώς και ο Φεβρουάριος αποτελούν δύσκολη εποχή για την αιμοδοσία, καθώς συχνά-πυκνά καταγράφονται «ελλείψεις αίματος».
Σε γενικές γραμμές, η χειμερινή περίοδος κάνει πιο δυσεπίτευκτο τον στόχο της εθελοντικής αιμοδοσίας, αφενός λόγω της εορταστικής ατμόσφαιρας και των γιορτών, όπου η προσέλευση στα κέντρα αιμοδοσιών είναι εμφανώς μειωμένη, λόγω του ότι ο κόσμος έχει άλλα πράγματα στο μυαλό του και αφετέρου λόγω των ιώσεων που εμφανίζονται σε μεγάλο ποσοστό, οι οποίες αποκλείουν αυτούς που νοσούν, από τη δωρεά αίματος.
Σύμφωνα με έρευνες που έχουν διεξαχθεί, η ανάγκη για αίμα είναι μεγάλη και προέρχεται από πολλά σημεία της χώρας. Χαρακτηριστική είναι η έκκληση του εργατικού κέντρου Σάμου, το οποίο πρόσφατα κάλεσε τους πολίτες του νησιού για εθελοντική αιμοδοσία λόγω αυξημένων αναγκών, ενώ παρόμοια δράση αναμένεται να πραγματοποιηθεί σήμερα στο κέντρο Υγείας της λακωνικής Αρεόπολης, για 17η χρονιά.
«Η αιμοδοσία είναι μεγάλη ανάγκη», παρατηρούν εργαζόμενοι του ΕΚΕΑ. «Μας χαροποιεί ιδιαίτερα το γεγονός ότι στις τελευταίες εθελοντικές αιμοδοσίες έρχονται περισσότερο άτομα νεαρής ηλικίας. Αυτό είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικό καθώς ο κόσμος έχει αρχίσει να συνειδητοποιεί την αξία της εθελοντικής αιμοδοσίας». Οι εργαζόμενοι και οι εθελοντές του ΕΚΕΑ, άλλωστε, προσδοκούν σε νέους ανθρώπους για αύξηση του εθελοντικού αίματος, καθώς οι ανάγκες είναι αυξημένες «λόγω των ιώσεων» που κάνουν συνεχώς την εμφάνισή τους.
Στατιστικά, οι εθελοντές αιμοδότες υπολογίζονται γύρω στους 320.000. Αποτελεί ποσοστό διόλου ασήμαντο, περιορισμένο, όμως, δεδομένου ότι τα ελληνικά νοσοκομεία έχουν ανάγκη από 700 μονάδες αίματος καθημερινά. Αυτό σημαίνει ότι οι άνθρωποι έχουν αρχίσει να κατανοούν την κομβικότητα της εθελοντικής αιμοδοσίας και πόσο όμορφο και σημαντικό είναι να μπορείς, έστω και με την προσφορά λίγων μονάδων από το αίμα σου, να συμβάλεις στη σωτηρία μιας ανθρώπινης ζωής. Χρειάζεται, όμως, λίγο ακόμα προκειμένου να υπάρξει πληρότητα στην προσφορά αίματος, συγκριτικά με τις ανάγκες των ασθενών.
Στη χώρα μας λειτουργούν 96 τμήματα αιμοδοσίας διασκορπισμένα σε όλη την ελληνική επικράτεια, καθώς και 4 κέντρα μοριακού ελέγχου του αίματος, αριθμού ιδιαιτέρως μικρού, αν ληφθεί υπόψιν ότι ετησίως συλλέγονται στην Ελλάδα 580.000 μονάδες αίματος. Ο έλεγχος του αίματος είναι πολύ σημαντικός, καθώς προτού χρησιμοποιηθεί, πρέπει να ελεγχθεί η συμβατότητα του δότη με τον ασθενή, καθώς και η «καταλληλότητα» του αιμοδότη εθελοντή. Χαρακτηριστικό αποτελεί μάλιστα ότι το 2018, το 63% του αίματος προήλθε από εθελοντές αιμοδότες, ενώ μόλις το 31% από το συγγενικό περιβάλλον ασθενών που χρειάστηκαν αίμα.
Το ΕΚΕΑ επηρεασμένο από το ευρωπαϊκό παράδειγμα της Σουηδίας, όπου οι εθελοντές αιμοδότες μετά την απλόχερη προσφορά τους και δεδομένου ότι η μετάγγιση αίματος υλοποιήθηκε επιτυχώς, λαμβάνουν στο κινητό τους ένα sms με το μήνυμα «Συγχαρητήρια μόλις σώσατε μια ζωή», ευελπιστεί η Ελλάδα να παραδειγματιστεί από αυτό και να παρακινηθούν όλο και περισσότεροι εθελοντές προς δωρεά αίματος. Δε θέλει οι δότες να έχουν τη λανθασμένη εντύπωση ότι πρέπει να ανταμειφθούν που δώρισαν το αίμα τους, εντύπωση που προϋπήρχε όταν οι αιμοδοσίες πραγματοποιούνταν επ’ αμοιβή. Η αμοιβή τους πρέπει να είναι ότι συνέβαλαν λίγο, έστω ένα τσικ παραπάνω, στη σωτηρία μιας ανθρώπινης ζωής. Δεν πρέπει ούτε να επιδιώκουν, ούτε να απομυζούν κανένα όφελος πέρα από αυτό.
Παρόλη την προσπάθεια, όμως, και τη συνεχόμενη αύξηση των εθελοντών αιμοδοτών, η χώρα μας δεν έχει καλύψει ακόμη σε πλήρη επάρκεια τις ανάγκες της. Απαιτούμενες, άλλωστε, είναι και οι συνεχείς προσπάθειες αρμοδίων οργάνων για την αύξηση του ποσοστού των εθελοντών, αφού έχει υπολογιστεί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ότι προκειμένου μια χώρα να συγκεντρώνει επάρκεια σε αίμα, πρέπει το 3% του πληθυσμού της να προσφέρει σε τακτική βάση. Στόχος που για τη χώρα μας -τουλάχιστον προς το παρόν- δεν έχει πραγματωθεί.
Αν, λοιπόν, είσαι μεταξύ 18 με 65 ετών, χαίρεις άκρας υγείας -δηλαδή δε νοσείς από κάποια σοβαρή ασθένεια, αφού το αίμα ενός άρρωστου ανθρώπου μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τον ασθενή- ζυγίζεις πάνω από 50 κιλά και διατηρείς έναν υγιή τρόπο ζωής, δεν κάνεις δηλαδή καταχρήσεις ή δεν είσαι πρωταθλητής (ο πρωταθλητισμός σε συνδυασμό με την δωρεά αίματος ενδέχεται να αποδειχθεί επικίνδυνος για την προσωπική σου υγεία), δώρισε λίγο από το αίμα σου. Είναι πολύτιμο και σημαντικό. Και που ξέρεις; Μπορεί και εσύ να συμβάλεις στο να σωθεί μία ανθρώπινη ζωή!
Κατάγεται από την Αθήνα. Εκεί ζει, δραστηριοποιείται και ονειρεύεται. Σε ακαδημαϊκό επίπεδο είναι προπτυχιακή φοιτήτρια του τμήματος Νομικής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και φιλοδοξεί να ειδικευτεί στους τομείς του ποινικού και το συνταγματικού δικαίου. Πολυάσχολη ως άτομο μιλά δύο ξένες γλώσσες και επιθυμεί να μάθει και τρίτη. Το γράψιμο για αυτήν είναι τρόπος ελευθερίας και έκφρασης, όχι μόνο των σκέψεων αλλά και της ψυχής.
