Της Άννας Σπυροπούλου,
Αναμφισβήτητα, ζούμε στην εποχή όπου οι περισσότεροι άνθρωποι στέκονται στους τίτλους σπουδών, στα ολοένα και περισσότερα πτυχία πανεπιστημίου και στο γενικότερο μορφωτικό επίπεδο του συνανθρώπου. Η αλήθεια είναι πως από πολύ μικρή ηλικία, απ’ το σχολείο ακόμα, γονείς και δάσκαλοι βομβαρδίζουν το μυαλό σου με φράσεις του τύπου «πρέπει να σπουδάσεις», «πρέπει να γίνεις κάποιος σε αυτή την κοινωνία» (λες και είσαι ο κανένας), «αγράμματος θα μείνεις;», «τι θα κάνεις εσύ στη ζωή σου;», «η κόρη της γειτόνισσας πέρασε στην ιατρική», «ο φίλος σου είναι άριστος μαθητής» κι άλλα τέτοια όμορφα κι ενθαρρυντικά λόγια…
Το θέμα είναι ότι όλοι αυτοί καταναλώνουν τόση ενέργεια τονίζοντάς σου πόσο σημαντική είναι η αξία της μόρφωσης και ξεχνούν να σε συμβουλεύσουν για εκείνα, τα πιο σημαντικά κι ουσιαστικά πράγματα της ζωής: Το πώς να γίνεις ευτυχισμένος, το πόσο σημαντικό είναι να πιστεύεις στον εαυτό σου, την αξία του να σέβεσαι τους ανθρώπους γύρω σου, το να σε αγαπάς και να σε προσέχεις και το κυριότερο, να κάνεις πράγματα και επιλογές που γεμίζουν την καρδιά και την ψυχή σου και δεν εξυπηρετούν απλά την κοινωνία και τα στερεότυπά της.
Δυστυχώς, πολύ λίγοι είναι εκείνοι που θα σε διδάξουν πως κανένα πτυχίο και καμία μόρφωση, τουλάχιστον στα χαρτιά και στις κορνίζες, δεν μπορεί να σε κάνει καλύτερο άνθρωπο, συμπονετικό, ανοιχτόμυαλο, αλληλέγγυο, χαρούμενο και καλλιεργημένο. Γιατί η παιδεία δεν κατακτιέται και δεν αναπτύσσεται με master και διδακτορικά. Παιδεία έχει ο βαθιά καλλιεργημένος άνθρωπος, ο άνθρωπος που έχει τρόπους, κουλτούρα, ευγένεια και κοινωνική ευφυΐα. Κι αυτά τα χαρακτηριστικά πηγάζουν απ’ τον εσωτερικό κόσμο ενός ανθρώπου, απ’ τις εμπειρίες του κι απ’ τη στάση ζωής του κι όχι μόνο απ’ το επίπεδο της μόρφωσής του. Άλλωστε, πόσους παρά-μορφωμένους συναντήσαμε στη ζωή μας, είτε καθηγητές πανεπιστημίου με περγαμηνές, είτε στελέχη επιχειρήσεων και πολλούς άλλους «κοινωνικά» επιτυχημένους που δεν ήταν τίποτα παραπάνω από μία συγκεκαλυμμένη κενότητα, γεμάτη αλαζονεία κι ειρωνεία, αλλά άδεια από ουσία κι αληθινό περιεχόμενο; Αν θες, λοιπόν, να μοιάσεις σε κάποιον, μοιάσε στην καλύτερη εκδοχή του εαυτού σου. Όποια κι αν είναι αυτή!
Τα σημαντικότερα μαθήματα πολλές φορές τα παίρνεις από απλούς, καθημερινούς, αγράμματους κατά γενική ομολογία ανθρώπους, οι οποίοι είναι ακομπλεξάριστοι και κουβαλούν μια ταπεινότητα και ένα μεγαλείο ψυχής, τα οποία δύσκολα μπορούν να περάσουν απαρατήρητα. Η σοφία τους δεν πηγάζει από πανεπιστήμια κι εγκυκλοπαίδειες, αλλά απ’ την εμπειρία που τους χάρισε η ίδια τους η ζωή. Συνήθως με αυτούς τους ανθρώπους θα κάνεις τις πιο σοβαρές συζητήσεις σου και θα μάθεις τα πιο ενδιαφέροντα πράγματα. Ίσως και να σε διδάξουν ότι με το πέρασμα των ετών, αυτό που αφήνει κάθε άνθρωπος πίσω του σαν κληρονομιά δεν είναι μόνο τα περιουσιακά του στοιχεία κι οι επαγγελματικές του διακρίσεις, αλλά ο χαρακτήρας κι η συμπεριφορά του. Τι κι αν αυτοί οι άνθρωποι ασκούν το πιο «ταπεινό» επάγγελμα και το λεξιλόγιό τους δεν είναι πλούσιο κι εξεζητημένο;
Και εδώ επιστρέφουμε στον τίτλο αυτού του άρθρου. Μόρφωση, εν έτει 2020, θεωρητικά διαθέτουν όλοι –ο καθένας έχει ένα χαρτί ή μια πιστοποίηση στα χέρια του. Πού βρίσκονται, όμως, οι πεπαιδευμένοι; Οι βαθιά σκεπτόμενοι, οι πνευματικοί άνθρωποι που υπηρετούν μεν πιστά και απόλυτα συνειδητά την επιστήμη τους, αντιλαμβάνονται δε ως ύψιστες αξίες το σεβασμό, την αλληλεγγύη, την ευγένεια, τη συμπόνια, την ελευθερία γνώμης και έκφρασης, την αποδοχή καθετί «διαφορετικού» και ακολουθούν τούτη τη στάση ζωής. Δίχως αμφιβολία, η γνώση αποτελεί το εισιτήριο για ένα καλύτερο επαγγελματικό «αύριο» που ισοδυναμεί με προσωπική ανέλιξη και οικονομική ανεξαρτησία. Στον δρόμο, όμως, για την επίτευξη αυτών των στόχων κάπου χάνεται η άλλη όψη του ίδιου νομίσματος, η «ανθρώπινη» διάσταση της μόρφωσης η παιδεία. Πάρε όσα πτυχία και μεταπτυχιακά επιθυμείς, εξελίξου και διεύρυνε τους ορίζοντές σου. Άλλωστε, η ζωή είναι γεμάτη πόρτες και μπροστά σου απλώνονται άπειρες δυνατότητες κι ευκαιρίες για να γίνεις αυτό που θες. Σημασία έχει στο δρόμο για την κατάκτηση του ονείρου και της επιτυχίας, να μην ξεχάσεις από πού ξεκίνησες και ποιος ήσουν κάποτε. Και αν τότε που θα γυρίσεις πίσω για να δεις τη διαδρομή σου, παραμένεις ακόμα ο ίδιος άνθρωπος, το ίδιο παιδί στην ψυχή, δεν έχασες την ταυτότητά σου στο δύσβατο δρόμο της μάθησης, απλά έγινες λίγο πιο ώριμος, κατασταλαγμένος και πλούσιος σε εμπειρίες και συναισθήματα, χαμογέλα διάπλατα… Γιατί μάλλον κάτι θα έκανες σωστά.
Γεννήθηκε στο Βόλο το 1997. Είναι απόφοιτη του Τμήματος Φιλολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Ειδικεύτηκε στον τομέα της Μεσαιωνικής και Νεότερης Φιλολογίας. Από νεαρή ηλικία είχε αντιληφθεί την αγάπη της για τη λογοτεχνία, διαβάζοντας και αναλύοντας πλήθος λογοτεχνικών κειμένων. Έχει συμμετάσχει σε συνέδρια φιλολογικού ενδιαφέροντος. Στοχεύοντας σε μεταπτυχιακό τίτλο της Ειδικής Αγωγής, έχει παρακολουθήσει σεμινάριο και έχει λάβει πιστοποίηση του συστήματος ανάγνωσης και γραφής Braille. Ενδιαφέροντα της μεταξύ άλλων αποτελούν το κλασικό μπαλέτο, το πιάνο και τα ταξίδια.
