Της Αγγελικής Καλούδη,
Αυτές τις μέρες είναι αδύνατον, να μη θυμηθούμε τα εγκλήματα της Ναζιστικής Γερμανίας, που έχουν συγκλονίσει την ανθρωπότητα, γράφοντας μια μελανή σελίδα στην ιστορία της χώρας, καταδικάζοντάς την σε έναν αέναο αγώνα αυτοβελτίωσης και εξιλέωσης. Η 27η Ιανουαρίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια ημέρα μνήμης του Ολοκαυτώματος, κάτι που φυσικά τη συνδέει με τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, που διέπραξαν οι Ναζί, ως την έσχατη μορφή Ολοκαυτώματος, που υπήρξε ποτέ στην ανθρώπινη ιστορία. Παρ’ όλο που μέχρι και σήμερα έχει γίνει μια τεράστια προσπάθεια άρνησης των φρικαλεοτήτων που συνέβησαν, η ύπαρξή τους αποτελεί μνήμη ντροπής στη συνείδηση της ανθρωπότητας με τους περισσότερους, να ενστερνίζονται, ότι η πηγή αυτού έχει πολιτική ρίζα, ενώ ταυτόχρονα πρόκειται για το φαινόμενο του ρατσισμού, που κατά καιρούς έχει υιοθετηθεί από κόμματα και ιδεολογίες ως πολιτική γραμμή, παρά τη βαθιά κοινωνική του προέλευση.
Ρατσισμός είναι η κοινωνική ή πολιτική πρακτική διακρίσεων, που βασίζεται στο δόγμα της ανωτερότητας μιας φυλής, εθνικής ή κοινωνικής ομάδας και στην καλλιεργημένη αντίληψη των μελών της, ότι οφείλουν, να περιφρουρήσουν την αμιγή σύσταση, την καθαρότητα της ομάδας τους, καθώς και τον κυριαρχικό τους ρόλο, έναντι των υπολοίπων ομάδων, που θεωρούνται από αυτά κατώτερες.
Σε αυτή τη λανθασμένη πεποίθηση, που αδηφάγα κατέτρωε τους Ναζί βάσιζαν τις πράξεις τους, που κορυφώθηκαν στο Ολοκαύτωμα, τον υποκινούμενο και σκόπιμο, συστηματικό διωγμό και τη γενοκτονία διάφορων εθνικών, θρησκευτικών, κοινωνικών και πολιτικών ομάδων κατά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Το Ολοκαύτωμα αποτελεί ένα συνονθύλευμα πράξεων, όπως το πογκρόμ της Νύχτας των Κρυστάλλων και το Πρόγραμμα Ευθανασίας, που οδήγησαν στα τάγματα θανάτου και στα στρατόπεδα εξόντωσης. Πρόκειται για μια μαζική και μεθοδευμένη ρατσιστική επίθεση σε βάρος κυρίως των Εβραίων, που ονομάστηκε ως Τελική Λύση, των Ρομά, των Κομμουνιστών, των διανοητικά ασθενών και των σωματικά αναπήρων, των καλλιτεχνών, των ομοφυλόφιλων, των Μαρτύρων του Ιεχωβά και πολλών άλλων, που οι Ναζί έκριναν ως πλήγμα για την ανθρωπότητα και κίνδυνο για τους ίδιους. Τι πιο απτό παράδειγμα ρατσισμού, που ανεξέλεγκτα σε μια παλαιότερη εποχή με αναχρονιστικές αντιλήψεις ξέσπασε και υπέσκαψε την κοινωνική ειρήνη; Ένας ρατσισμός, που δυστυχώς εξαπλώθηκε σε όλες του τις μορφές (φυλετικό, εθνικό, ειδολογικό, ιδεολογικό, θρησκευτικό) και βρήκε έρεισμα σε πολλούς τομείς.
Κάποια από τα βασικότερα αίτια του ρατσισμού, που όσο κι αν νομίζουμε, ότι τον έχουμε εξαλείψει, εμφανίζεται ακόμα και σήμερα σαν σειρήνα, να παρασύρει και τους πιο καλοπροαίρετους στη μισαλλοδοξία και στο σκοταδισμό πηγάζουν από τον ίδιο τον άνθρωπο. Είναι κυρίως προσωπικά, ψυχολογικά συμπλέγματα μειονεξίας λόγω χαμηλής αυτοεκτίμησης, ξεσπώντας στον αδύναμο, για να ικανοποιήσουν τη ματαιοδοξία τους και την αδυναμία, να αποδεχτούν τις ελλείψεις και τα ελαττώματά τους ή και τον ίδιο τους τον εαυτό. Επιπλέον, μπορεί να στηρίζεται σε βιώματα, σε αισθήματα εχθρότητας και μη αποδοχής ή και φόβου απέναντι σε ό,τι διαφορετικό, που ενισχύονται στα πλαίσια της ομάδας και της μαζικής εκτόνωσης, όπως ακριβώς συνέβη στο παράδειγμα του Ολοκαυτώματος. Η ελλιπής παιδεία είναι πάντα ένας βασικός παράγοντας, που οδηγεί σε παρωχημένες απόψεις ειδικά όταν λησμονεί κανείς την ιστορία του κόσμου και τις ανεπίτρεπτες διαστάσεις, που μπορεί να λάβει ο ρατσισμός. Οι οικονομικοκοινωνικές συνθήκες και τα στερεότυπα των εποχών, ο φόβος του Άλλου, ο οικονομικός ανταγωνισμός, οι κοινωνικές αποκλίσεις των τάξεων, η Σκύλα του σοβινισμού και η Χάρυβδη της οικονομικής κρίσης σίγουρα εντείνουν την κατάσταση.
Το Ολοκαύτωμα είναι απλά ένα παράδειγμα ακραίας έκφρασης μαζικού ρατσισμού. Καθημερινά χιλιάδες άνθρωποι βιώνουν τέτοια φαινόμενα στο δρόμο, στη δουλειά, στο σχολείο, στην παρέα. Η πεπατημένη λύση είναι να συνειδητοποιήσει ο καθένας τη λάθος ατραπό, που έχει ακολουθήσει. Εγώ πιστεύω, πως αν δεν αυτοβελτιωθεί ο καθένας προσωπικά, αν δεν αγαπήσει ο ίδιος τον εαυτό του θα μισεί για πάντα τους γύρω του, όπως είχε πει και ο συγγραφέας Ν. Καζαντζάκης: «Αγάπα τον Άνθρωπο, γιατί είσαι εσύ!».