Της Μαριάννας Χαμντάνη,
Πόσα ακόμα φαινόμενα παραβατικής συμπεριφοράς και καταστρατήγησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων θα χρειαστούν να λάβουν χώρα, προκειμένου να θορυβηθούμε και να κάνουμε κάτι γι’ αυτά; Ποιός, άραγε, να μπορεί να αποκλείει άτομα με ειδικές ανάγκες από τα κοινωνικά δρώμενα; Ποιός δεν είναι άνθρωπος αρκετά; Ποιός δεν έχει αρκετούς ηθικούς φραγμούς; Ένα πρόβλημα που φαίνεται να λαμβάνει ολοένα και περισσότερες αυξητικές τάσεις είναι η καταστρατήγηση και η ασέβεια των δικαιωμάτων των ανθρώπων με ειδικές ανάγκες, γνωστών και ως ΑΜΕΑ. Τα ΑΜΕΑ περιλαμβάνουν άτομα με κινητικές δυσκολίες, τυφλά ή με προβλήματα όρασης, κωφά, με νοητική καθυστέρηση, ψυχικές νόσους, με μακροχρόνιες ασθένειες ή με άλλες διαταραχές. Το φαινόμενο αυτό της καταστρατήγησης παρατηρείται σε πολλούς τομείς της ζωής τους και ο ρατσισμός αυτός εκτός της αρνητικής μορφής του μεταμφιέζεται και σε οίκτο, λύπηση και «αισθήματα ανωτερότητας».
Φτάσαμε και επίσημα πια στο 2020 και όμως, δεν έχουν γίνει ουσιαστικές αλλαγές τόσο στον τρόπο που σκεφτόμαστε, όσο και στον τρόπο που δρούμε. Ακόμα, παρκάρουμε σε μια διάβαση τυφλών ή σε ένα parking αυστηρά για άτομα με αναπηρία, με τη δικαιολογία ότι δε θα αργήσουμε πολύ -έχοντας και το θράσος να μας καταλάβουν-. Κι’ όμως, τους κόβουμε και το μοναδικό δρόμο που έχουν. Πώς άραγε να νιώθουν αυτοί οι άνθρωποι; Ότι είναι κατώτεροι; Ότι αντιμετωπίζονται άνισα με άλλους πολίτες και ότι χαρακτηρίζονται ως πολίτες β’ κατηγορίας; Αναγκαίο, λοιπόν, κρίνεται να αναφερθούμε και στις διακρίσεις που βιώνουν και στην επαγγελματική τους ζωή παραβιάζοντας άμεσα το άρθρο 21 παράγραφος 6, όπου σύμφωνα με αυτό τα άτομα με ειδικές ανάγκες λαμβάνουν μέτρα στήριξης και συμμετέχουν ενεργά στην κοινωνική, οικονομική και πολιτική ζωή της χώρας.
Σχετικά με τον επαγγελματικό τομέα παρατηρείται ότι οι μισθοί είναι αρκετά χαμηλοί, συγκριτικά με αυτούς των άλλων εργαζομένων. Ακόμα, δεν τους ανατίθενται ανάλογες αρμοδιότητες και υψηλές θέσεις λόγω του ότι έχουν αναπηρίες. Λαμβάνοντας υπόψη ορισμένες μετρήσεις στα άτομα ηλικίας 20-64 ετών ο δείκτης απασχόλησης κυμαίνεται σε εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα, περίπου 24,2%. Πολλά άτομα δεν έχουν μάλιστα εργασία και αυτοί αγγίζουν το 39% ενώ το 84%, ένα αρκετά υψηλό ποσοστό, δηλώνει ότι δεν τους έχουν παρασχεθεί από την εργασία τους οι εύλογες προσαρμογές για την καλύτερη δυνατή διευκόλυνσή τους. Δυστυχώς, δεν είναι λίγοι και αυτοί που δεν έχουν κάποια επαγγελματική εμπειρία λόγω του προβλήματός τους.
Αυτό είναι ένα ακόμα σοβαρό ζήτημα που θεωρείται κρίσιμο να θιχτεί, καθώς αρκετοί χώροι εργασίας, σχολεία, πανεπιστήμια και δημόσιες υπηρεσίες δεν έχουν διαμορφώσει κατάλληλα το χώρο τους τοποθετώντας ράμπες, ασανσέρ και σχετικά βοηθήματα για τυφλούς και κωφούς για την άνεσή τους. Σημαντικό κρίνεται να ενισχυθούν οι ψυχολόγοι γι’ αυτά τα άτομα, ώστε να μπορέσουν να αποδεχθούν το πρόβλημά τους •φυσικά την επούλωση τυχόν ψυχικών πληγών τους αλλά και ειδικά κέντρα όπου θα τους βοηθήσουν, αν είναι εφικτό εννοείται να ξεπεράσουν την κινητική αναπηρία. Ενίσχυση ψυχολόγων θα έπρεπε να γίνει και στα σχολεία καθώς ενδέχεται να υπάρχουν άτομα με ειδικές ανάγκες. Σκοπός είναι να νιώσουν ότι δεν είναι μόνοι τους σε αυτόν τον αγώνα και να αναγνωρισθεί η δύναμή τους και το ταλέντο τους. Παραδίδουν χωρίς αμφιβολία μαθήματα ζωής, αφού παρά τις δυσκολίες που τους έτυχαν, τις πήραν και τις έκαναν δύναμη. Δε σταμάτησαν ποτέ να προσπαθούν να επιτύχουν τα όνειρά τους!
Κάποια από τα σημαντικά βήματα που έχουν γίνει για την ολοκληρωτική αφομοίωσή τους προκειμένου να έχουν μια ζωή χωρίς διακρίσεις είναι οι Παραολυμπιακοί Αγώνες. Οι Παραολυμπιακοί Αγώνες ιδρύθηκαν το 1948 από το Στόουκ Μάντεβιλ στην Αγγλία καταρρίπτοντας στερεότυπα και αποτελώντας το μεγάλο βήμα στην ίση μεταχείριση. Τα αθλήματα στα οποία αναμετρήθηκαν στην αρχή οι αθλητές ήταν έξι και αφορούσαν την τοξοβολία, την κολύμβηση, την ξιφασκία, την καλαθοσφαίριση, το στίβο και την επιτραπέζια αντισφαίριση. Η χώρα μας συμμετείχε στους Παραολυμπιακούς Αγώνες το 1976 χαρίζοντας τη νίκη σε πολλούς αθλητές. Τμήματα ΑΜΕΑ πλέον, έχουν δημιουργηθεί και στο μπάσκετ, στην κολύμβηση αλλά και σε άλλα αθλήματα. Η σημασία αυτών των αγώνων, πράγματι, είναι τεράστια και έχει σοβαρό αντίκτυπο στην ζωή όλων εκείνων που αισθάνονται παραγκωνισμένοι. Κάτι ακόμα, εξίσου σημαντικό είναι η δημιουργία αμαξιών ειδικά σχεδιασμένων για άτομα με ειδικές ανάγκες τα οποία δίνουν τη δυνατότητα να κινηθούν με άνεση χωρίς εμπόδια.
Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα παραπάνω, καταλήγουμε στο πόσο μεγάλη βαρύτητα οφείλεται να δοθεί στην εκπαίδευση, η οποία με τη σωστή διαπαιδαγώγηση και μόρφωση που δίνει στους εφήβους δημιουργεί τις κατάλληλες αξίες και ιδανικά, ώστε να είναι η επόμενη γενιά όπου θα καταφέρει να καταρρίψει μια για πάντα πάσης φύσεως μορφές ανισοτήτων και να οδηγηθούμε σε μια ζωή όπου όλα δίνονται ισάξια χωρίς παραβάσεις και αρνητικές συμπεριφορές.
Είναι γεννημένη το 1999 σπουδάζει στις Πολιτικές Επιστήμες και Διεθνείς Σχέσεις στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου και βρίσκεται στο 3ο έτος των σπουδών της. Ως κατεύθυνση θέλει να επιλέξει τις διεθνείς σχέσεις αλλά δε γνωρίζει ακόμα το επάγγελμα που επιθυμεί να ακολουθήσει στο μέλλον. Έχει παρακολουθήσει αρκετά συνέδρια, ημερίδες και πλέον συμμετέχει σε προσομοιώσεις. Της αρέσουν οι ξένες γλώσσες και ο χορός.