Του Ιάσονα Χαλκίδη,
Μια εβδομάδα περίπου, την Παρασκευή στις 3 Ιανουαρίου 2020, κατ’ εντολή του Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών, Ντόναλντ Τραμπ, εκτελέστηκε ο 62χρονος Ιρανός υποστράτηγος και διοικητής των ειδικών δυνάμεων Αλ-Κουντς (των Φρουρών της Επανάστασης) και υπεύθυνος για ειδικές, εκτός του Ιράν, επιχειρήσεις Χασέμ Σολεϊμανί, στην πρωτεύουσα του Ιράκ, τη Βαγδάτη. Η εκτέλεση του υψηλόβαθμου αξιωματικού έγινε μέσω ριπής που εκτοξεύτηκε από αμερικανικό μη επανδρωμένο αεροπλάνο (drone) το οποίο έπληξε δύο οχήματα, με ένα εξ αυτών να μεταφέρει τον Σουλεϊμανί. Η εν λόγω αψυχολόγητη κατά πολλούς κίνηση, έχει εύλογα πυροδοτήσει μια έντονη διαμάχη μεταξύ των ΗΠΑ και του Ιράν, με το δεύτερο να απειλεί με σοβαρά αντίποινα την πρώτη.
Πέντε μέρες αργότερα, στις 8 Ιανουαρίου, ένα Boeing 737 των Ουκρανικών αερογραμμών (Ukraine International Airlines) με 176 επιβαίνοντες και πλήρωμα, συνετρίβη μερικά χιλιόμετρα έξω από το διεθνές αεροδρόμιο της Τεχεράνης, Ιμάμης Χομεϊνί, μόνο λίγη ώρα μετά την απογείωσή του, εξαιτίας τεχνικού προβλήματος από βλάβη, όπως ανακοινώθηκε αρχικά από τις αρμόδιες Ιρανικές αρχές. Όπως επιβεβαιώθηκε από τα σωστικά συνεργία που εργάστηκαν για τη διάσωση των επιβατών του αεροπλάνου, όλοι οι επιβαίνοντες κατέληξαν να έχουν τραγικό θάνατο με τα συντρίμμια του αεροσκάφους να έχουν διασκορπιστεί σε μία μεγάλη έκταση γύρω από το χώρο του δυστυχήματος.
Εχθές λοιπόν, τρεις μέρες μετά την συντριβή του αεροσκάφους, ο Ιρανός στρατηγός, Αμίρ Αλί Χατζιζαντέχ, παραδέχθηκε σε επίσημη συνέντευξη τύπου, ότι οι Ιρανικές αρχές θεώρησαν πως το ουκρανικό αεροσκάφος ήταν ένας Αμερικάνικος πύραυλος Κρουζ και πως η περαιτέρω κατάρριψή του πραγματοποιήθηκε με πύραυλο μικρού βεληνεκούς. Ακόμη, ο στρατηγός υπογράμμισε πως την ώρα της κατάρριψης του αεροσκάφους, η Τεχεράνη ήταν προ των πυλών για έναν «καθολικό πόλεμο με τις ΗΠΑ» και ότι οι Ιρανικές ένοπλες δυνάμεις είχαν μόνο δέκα δευτερόλεπτα για να αποφασίσουν ως προς τη φύση του ιπτάμενου αντικειμένου που ανίχνευσαν τα ιρανικά, και να καθορίσουν εάν επρόκειτο για έναν εχθρικό πύραυλο ή ένα αεροσκάφος.
Ο Χατζιζαντέχ τόνισε πως μόλις γνωστοποιήθηκε η κατάρριψη του αεροσκάφους, ευχήθηκε «να είχε πεθάνει ο ίδιος». Επιπρόσθετα, ο Ιρανός στρατηγός επισήμανε πως η μοιραία απόφαση υπό την οποία καταρρίφθηκε το εν λόγω Boeing, πάρθηκε σε 10 δευτερόλεπτα. Αυτό συνέβη κατά τα λεγόμενά του υπό την πίεση της έναρξης ενός ανοικτού πολέμου με τις ΗΠΑ και λόγω των αναφορών για την πρόσκρουση πυραύλων Κρουζ εντός των Ιρανικών πυλών. Τέλος, κατέληξε πως το εν λόγω γεγονός δεν ήταν κάτι παραπάνω από ανθρώπινο λάθος και ανέφερε ότι είχε ζητηθεί η δημιουργία μια απαγορευτικής ζώνης λόγω της εμπόλεμης κατάστασης απαγόρευσης πτήσεων, εξαιτίας της πολεμικής κατάστασης, κάτι που βέβαια τελικά δεν εγκρίθηκε από τις Ιρανικές αρχές.
Επιπρόσθετα, αμέσως μετά την ανακοίνωση και παραδοχή της Τεχεράνης για την κατάρριψη του αεροσκάφους των Ουκρανικών αερογραμμών, ο πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι προέβη σε άμεση ανακοίνωσή-απάντηση για τα όσα συνέβησαν. Ο Ουκρανός πρόεδρος ανέφερε ότι η χώρα του περιμένει την άμεση διενέργεια διεξοδικής πλήρους έρευνας για τα αίτια του ατυχήματος και εκ νέου, την επίσημη συγγνώμη και την πλήρη παραδοχή ενοχής του Ιράν για όσα συνέβησαν καθώς και την καταβολή αποζημιώσεων για τον ίδιο λόγο προς την Ουκρανία. Τέλος, ο Ουκρανός πρόεδρος επρόκειτο να ομιλήσει τηλεφωνικά με τον Ιρανό ομόλογό του, Χασάν Ροχανί, μετά από ανακοίνωση του γραφείου του Ουκρανικού προεδρικού γραφείου, ούτως ώστε να κατασταλάξουν στη λύση του ζητήματος αυτού.
Εν κατακλείδι, με αυτήν τη δυσάρεστη εξέλιξη, οι πρώτοι πληγέντες αυτής της νέας διαμάχης, δεν προέρχονται ούτε από τις ΗΠΑ ούτε από το Ιράν. Αλλά αντιθέτως από ένα τρίτο κράτος, που δεν είχε καμιά εμπλοκή στα όσα εξελίχθηκαν στις μεταξύ τους σχέσεις. Τώρα το ερώτημα που προκύπτει είναι φυσικά το αν αυτό το συμβάν είναι μόνο η αρχή, κάτι που δυστυχώς μπορεί να απαντηθεί μόνο επί του πρακτέου στο εγγύς μέλλον.
Είναι βαλκανιολόγος, 25 χρονών και κατάγεται από την Θεσσαλονίκη. Κάνει το μεταπτυχιακό του στις Ευρωπαϊκές Σπουδές, με ιδιότητα τις Δημόσιες Σχέσεις και τη Διοίκηση, στο Πανεπιστήμιο του Μάαστριχτ στην Ολλανδία. Έχει διατελέσει ερευνητής στο ΕΛΙΑΜΕΠ, έχει αρθρογραφήσει σε ιστοσελίδες και ηλεκτρονικά περιοδικά και ομιλεί 5 ξένες γλώσσες.