Της Σοφίας Ζαφειροπούλου,
Η διακρατική συμφωνία για τον αγωγό φυσικού αερίου East Med υπεγράφη στο Ζάππειο Μέγαρο από τους Υπουργούς Ενέργειας της Ελλάδος, της Κύπρου και του Ισραήλ, Κωστή Χατζηδάκη, Γιώργο Λακκοπτρύπη και Γιουβάλ Στάινιτς αντιστοίχως. Υπό την παρουσία των αρχηγών των τριών κρατών, Κυριάκου Μητσοτάκη, Νίκου Αναστασιάδη και Μπέντζαμιν Νετανιάχου, αφού είχαν προηγηθεί τριμερείς συναντήσεις τους. Παρόντες ήταν ο Υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, ο Υφυπουργός Εξωτερικών Κώστας Φραγκογιάννης, καθώς και οι πρώην Υπουργοί Ενέργειας, Γιάννης Μανιάτης και Γιώργος Σταθάκης, στη συμβολή των οποίων μάλιστα αναφέρθηκε ο Έλληνας Πρωθυπουργός. Την ίδια ημέρα είχε προηγηθεί ειδική εκδήλωση στο Υπουργείο Ενέργειας και Περιβάλλοντος για την υπογραφή του Προσυμφώνου Συνεργασίας (Letter of Intent) ανάμεσα στη ΔΕΠΑ και την Energean Oil & Gas για την προμήθεια φυσικού αερίου μέσω του αγωγού.
Η χωρητικότητα του αγωγού εκτιμάται, πως θα κυμαίνεται ανάμεσα στα 12 και 16 bcm, ενώ προβλέπονται αρκετές αποκλίνουσες τεχνικές προδιαγραφές χωρητικότητας από 10 έως 20 bcm. Βάσει της εφημερίδας «Φιλελεύθερος» της Κύπρου η υλοποίηση του έργου θα γίνει σε 5 στάδια. Το πρώτο, που αφορά την υπογραφή της συμφωνίας από τις τρεις εκ των τεσσάρων εμπλεκόμενων χωρών έχει ήδη πραγματοποιηθεί, με την Ιταλία να δηλώνει την στήριξη της. Το εμπόδιο για την συμμετοχή της στη συμφωνία υφίσταται μόνο σε τοπικό επίπεδο, αφορά δηλαδή τα έργα που θα πραγματοποιηθούν επί του εδάφους της με κάποιες επηρεαζόμενες ομάδες να αντιδρούν.
Το δεύτερο στάδιο αφορά τις τεχνικές μελέτες και εκτιμάται να ολοκληρωθεί στα μέσα του 2021. Το τρίτο και το τέταρτο στάδιο αφορούν την αδειοδότηση και την τελική επενδυτική απόφαση αντιστοίχως. Το πέμπτο και τελευταίο στάδιο αφορά την εξεύρεση αγοραστή για το φυσικό αέριο. Οι εργασίες θα διαρκέσουν για τέσσερα χρόνια και το έργο εκτιμάται ότι θα λειτουργήσει τον Δεκέμβριο του 2024. Η υπογραφή της συμφωνίας αποτελεί αναμφισβήτητα απάντηση στην τουρκική προκλητικότητα. Με την ίδια να εκλαμβάνει την συμφωνία ως μία προσπάθεια αποκλεισμού της από τις έρευνες για την εξεύρεση υδρογονανθράκων στην ευρύτερη περιοχή κατηγορεί ευθέως την Ελλάδα και την Κύπρο πως χαράσσουν μόνες τους τα σύνορα της Μεσογειακής λεκάνης.
Τέλος, ωφελημένη ως προς τις ενεργειακές τις επιδιώξεις είναι η Ε.Ε, που συμμετέχει στη συγχρηματοδότηση του έργου, καθώς της ανοίγεται μία νέα δίοδος προμήθειας φυσικού αερίου, που ταυτοχρόνως συμβάλλει στην ενεργειακή ασφάλεια των κρατών μελών μέσω της διαφοροποίησης των πηγών και οδεύσεων. Την στήριξή τους στο έργο εξέφρασαν οι Η.Π.Α. Η συμφωνία αποτελεί την πρώτη διπλωματική κίνηση της Ελλάδος για την δεκαετία και αναμένεται να αλλάξει τα δεδομένα στη νοτιοανατολική Μεσόγειο. Με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να δηλώνει πως πρόκειται για αγωγό ειρήνης και συνεργασίας των λαών της Μεσογείου, που δεν αποτελεί απειλή για κανέναν.
