Του Αλέξανδρου Γκανά,
Στην Ελλάδα του 2020, όπως και σε πολλές άλλες χώρες του πλανήτη, τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης αποτελούν, αναμφισβήτητα, τον κυριότερο αν όχι τον μοναδικό φορέα ενημέρωσης των πολιτών. Κατ’ επέκταση, τα ειδησεογραφικά προγράμματα, είτε αυτά απαντώνται σ’ έναν διαδικτυακό ιστότοπο, είτε στην οθόνη μιας τηλεόρασης, είτε ακόμη και σε μια έντυπη εφημερίδα, επωμίζονται αποκλειστικώς την βαρύνουσα ευθύνη, να παρέχουν, στους Έλληνες πολίτες, έγκυρες πληροφορίες, σχετικά με ένα ευρύ φάσμα της εγχώριας αλλά και διεθνούς πολιτικής επικαιρότητας.
Παίρνοντας λοιπόν τον αποφασιστικό ρόλο που διαδραματίζουν τα ΜΜΕ, ως δεδομένο, εύλογα κανείς θα μπορούσε να διερωτηθεί, εάν τα σύγχρονα μέσα λειτουργούν εύρυθμα και κατά τα προβλεπόμενα; Παράλληλα βέβαια, το ερώτημα που διατυπώθηκε άνωθεν αυτόματα καθιστά αναγκαία την διατύπωση ενός δεύτερου διευκρινιστικού ερωτήματος. Ποια στοιχεία πρέπει να «συγκεντρώνει στο πρόσωπο» του, ένα τέτοιου είδους μέσο έτσι ώστε να δύναται να λειτουργήσει εύρυθμα;
Πρώτα πρώτα ένα λειτουργικό μέσο ενημέρωσης, το οποίο ασχολείται με την πολιτική ειδησεογραφία, οφείλει να συμβάλλει ουσιαστικά στην ανάπτυξη του πολιτικού κριτηρίου των πολιτών, παρακινώντας τους παράλληλα να προχωρήσουν σε κριτικό σχολιασμό της πολιτικής επικαιρότητας. Ακόμη, το εν λόγω, έχει την υποχρέωση να παρέχει στους πολίτες χρήσιμες πληροφορίες και πρακτικές γνώσεις, σε σχέση με τις θέσεις των κομμάτων, τις δηλώσεις των ηγετών τους καθώς και τις πολιτικές εξελίξεις γενικότερα. Εξάλλου, αναγκαία προϋπόθεση για να έχει ο μέσος πολίτης τη δυνατότητα να κρίνει τα τεκταινόμενα, είναι να γνωρίζει με ακρίβεια και πληρότητα τα δεδομένα και τα γεγονότα. Τέλος, ένα μέσο ενημέρωσης που λειτουργεί εύρυθμα οφείλει, σε κάθε περίπτωση, να είναι αντικειμενικό και απολιτικοποιημένο, επιδιώκοντας να προβάλλει την ενημέρωση και την ορθή δημοσιογραφία και όχι την εξυπηρέτηση ιδεολογιών και κομματικών συμφερόντων.
Εν τούτοις, κατά την προσωπική μου άποψη, τα πολιτικά μέσα ενημέρωσης της σύγχρονης Ελλάδας δεν λειτουργούν σε καμία περίπτωση με τρόπο εύρυθμο και ορθό. Αναλυτικότερα, η δημοσιογραφική δεοντολογία και η έγκυρη πληροφόρηση, δυστυχώς έχει θυσιαστεί στον βωμό των συμφερόντων και της ξεκάθαρης και ανεπίτρεπτης πολιτικοποίησης πολλών καναλιών, ραδιοφωνικών σταθμών και εφημερίδων. Ένα τεράστιο μέρος εκ των δημοσιευθέντων ειδήσεων αποκρύπτουν, πολλές φορές σκόπιμα, ένα μέρος της αλήθειας, προκειμένου να προστατεύσουν όλους τους άμεσα θιγόμενους απ’ την αποκάλυψη της τελευταίας, με αποτέλεσμα να επιτυγχάνουν τον ακριβώς αντίθετο σκοπό απ’ τον επιθυμητό. Μέσω αυτής της πρακτικής ο μέσος πολίτης δεν έχει την δυνατότητα να κρίνει την εκάστοτε κατάσταση, όντας εγκλωβισμένος στις παρωπίδες της ημιμάθειας και της παρουσίασης ενός μόνο τμήματος της συνολικής είδησης. Επομένως, άμεση απόρροια αυτής της εξωφρενικής πρακτικής, είναι η αποχαύνωση και η «πνευματική ακαμψία» των πολιτών. Οι τελευταίοι όντας στερούμενοι των απαραίτητων πληροφοριών και δεδομένων καθίστανται ανίκανοι να διαμορφώσουν μια ορθή και λελογισμένη άποψη για την πολιτική επικαιρότητα, ακριβώς επειδή δεν δύνανται να συνειδητοποιήσουν τα συμφέροντα και τα πολιτικά παιχνίδια που υποβόσκουν.
Επιπρόσθετα, μια άλλη διάσταση της εξυπηρέτησης συμφερόντων που προωθείται από πολλά μέσα ενημέρωσης, είναι ο διορισμός πλήρως ακατάλληλων ατόμων σε καίριες θέσεις. Οι εν λόγω δημοσιογραφίσκοι, κερδίζουν την θέση τους μέσω γνωριμιών και εξυπηρετήσεων και όχι με την πληρότητα και την ποιότητα των γνώσεων και των σπουδών τους. Κάτι τέτοιο έχει ως άμεσο απότοκο, αφενός την ανάδειξη μιας διαστρεβλωμένης μορφής της δημοσιογραφίας και αφετέρου την δημοσίευση πολιτικών και ειδησεογραφικών κειμένων που βρίθουν εκφραστικών, συντακτικών ακόμα και ορθογραφικών σφαλμάτων αλλά πολύ περισσότερο στερούνται ολοκληρωμένου περιεχομένου. Επομένως, οι προαναφερθέντες, εφόσον δεν έχουν την διανοητική ικανότητα, να προχωρήσουν σε κριτικό σχολιασμό της πολιτικής επικαιρότητας, αρκούνται στην συγγραφή άκρως προπαγανδιστικών κειμένων και ειδήσεων που σε καμία περίπτωση δεν θα μπορούσαν να θεωρηθούν αξιόπιστες.
Πλην των προαναφερθέντων, είναι ιδιαίτερα συνηθισμένο, πολλά μέσα ενημέρωσης και κατ’ επέκταση οι ειδήσεις που αυτά δημοσιεύουν να έχουν μια συγκεκριμένη κομματική «απόχρωση». Σ’ αυτές τις περιπτώσεις, είναι καθήκον του εκάστοτε αναγνώστη να είναι εφοδιασμένος με τα κατάλληλα εφόδια προκειμένου να μπορέσει να «διαβάσει ανάμεσα απ’ τις γραμμές» και να διαχωρίσει στον νου του το μέρος της γνήσιας είδησης και αυτό της στείρας πολιτικής προπαγάνδας. Εάν κάτι τέτοιο δεν είναι ευκόλως πραγματοποιήσιμο, έχει επίσης την υποχρέωση να αναζητήσει μια διαφορετική, λιγότερο κομματικά χρωματισμένη πηγή για να αντλήσει τις πληροφορίες του.
Συνοψίζοντας, πέραν πάσης αμφιβολίας, τα ΜΜΕ, διαδραματίζουν αποφασιστικό ρόλο στην ενημέρωση των Ελλήνων πολιτών. Κάτι τέτοιο βέβαια, αναδεικνύει ακόμα περισσότερο την ανάγκη για την εύρυθμη και ουσιαστική λειτουργία τους. Με λίγα λόγια παρέχουν ένα υψίστης σημασίας αγαθό στο κοινωνικό σύνολο. Το αγαθό της γνώσης και της πληροφόρησης. Ως εκ τούτου, οφείλουν να προωθούν την άρτια πληροφόρηση και την ορθή δημοσιογραφία, έναντι της προπαγάνδας, του λαϊκισμού και της συστηματικής παραπληροφόρησης.
Είναι προπτυχιακός φοιτητής του τμήματος Νομικής στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης. Ο κλάδος της νομικής, ανέκαθεν φάνταζε ιδιαίτερα συναρπαστικός σε εκείνον, εφόσον από πολύ νεαρή ηλικία γνώριζε ότι αυτήν την κατεύθυνση θα ήθελε να ακολουθήσει μελλοντικά. Τα τελευταία δύο χρόνια ασχολείται ερασιτεχνικά με την συγγραφή και πιο συγκεκριμένα με την συγγραφή πολιτικών δοκιμίων, ποιημάτων και σύντομων διηγημάτων της λογοτεχνίας του φανταστικού. Τρέφει επιπλέον, μια ιδιαίτερη αγάπη για τον αθλητισμό, την τζαζ μουσική και το σκάκι, ευελπιστώντας ότι, κάποια στιγμή στο άμεσο μέλλον θα του δοθεί και η ευκαιρία να συμμετάσχει σε σκακιστικούς αγώνες.
