Της Νικολέτας Χρυσικού,
Το Σύνταγμα, ως προϊόν ιστορίας, ορίζεται το σύνολο κανόνων δικαίου που ρυθμίζουν το κράτος. Βρίσκεται στην κορυφή της πυραμίδας του Kelsen και είναι αυτό που καθιστά το κράτος κυρίαρχο. Οι κανόνες είναι υποχρεωτικοί. Με σκοπό τη καλύτερη λειτουργία της κοινωνίας, το ίδιο προβλέπει την αναθεώρησή του, η οποία θα πρέπει πάντα να συμπεριλαμβάνει και να υποστηρίζει τα δικαιώματα και τις ελευθερίες των πολιτών, όπως ήδη είχαν προβλεφθεί από το Σύνταγμα του ’75. Στην Ελλάδα, η αναθεώρηση προβλέπεται στο άρθρο 110 του Συντάγματος. Εξαιρούνται από τη διαδικασία αναθεώρησης η τροποποίηση του πολιτεύματος της χώρας, οι θεμελιώδεις ελευθερίες και η διάκριση των εξουσιών (άρθρο 26Σ).
Η ανάγκη για αναθεώρηση διαπιστώνεται με απόφαση της Βουλής ύστερα από πρόταση τουλάχιστον 50 βουλευτών. Τα θέματα της διαδικασίας θα πρέπει να μελετώνται προσεκτικά από το Κοινοβούλιο-Νομοθέτη. Σκοπός της είναι να «εκσυγχρονίσει» το υπάρχον Σύνταγμα, το οποίο θα πρέπει να διαμορφωθεί με βάση τις ανάγκες του κράτους. Στη χώρα μας οι ανάγκες είναι αυξημένες, αφού οι νόμοι αδυνατούν να καλύψουν τα προβλήματα που συνεχώς προκύπτουν. Εάν, επίσης, προσπαθήσουμε να παραλληλίσουμε το Σύνταγμα της Ελλάδας με τα Συντάγματα λοιπών Ευρωπαϊκών κρατών, παρατηρούμε το οπισθοδρομικό χαρακτήρα του.
Όπως είχε προβλεφθεί, η Θ’ Αναθεωρητική Βουλή ήταν αυτή που θα προέκυπτε από τις νέες εκλογές, που πραγματοποιήθηκαν τον Ιούλιο του 2019. Ένας από τους στόχους και αρμοδιότητα της νέας Κυβέρνησης, με σκοπό την άσκηση της πολιτικής της, ήταν οι αλλαγές και ο εκσυγχρονισμός των κανόνων δικαίου. Με την ολοκλήρωση του σχεδίου του νόμου από την Ολομέλεια της Βουλής, δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως στις 28.11.2019 η 4η αναθεώρηση εντός των 44 χρόνων της Μεταπολίτευσης. Το Σύνταγμα του 2019 με τις αναθεωρημένες και καταργημένες διατάξεις ξεκινά, λοιπόν, την εφαρμογή από τη δημοσίευσή του. Οι τροποποιήσεις πραγματοποιήθηκαν στα άρθρα 21, 32, 54, 62, 68, 73, 86, 96 και 101Α του Συντάγματος, μεταξύ των οποίων πιο σημαντικές θεωρούνται αυτές των άρθρων 21, 32, 54, 62 και 73Σ.
Αρχικά, σε ό,τι αφορά το άρθρο 21Σ, το οποίο αναφέρεται στο ελάχιστο εισόδημα των οικογενειών, διαπιστώνεται προσθήκη του εδ.1, η οποία τονίζει την προστασία που πρέπει να παρέχεται από το κράτος για την οικογένεια, τη μητρότητα και την παιδική ηλικία μέσω ενός ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος. Σε ό,τι αφορά ακόμα, το άρθρο 32Σ διαπιστώνεται μετατροπή της παρ.4, με απώτερο στόχο την αποσύνδεση της εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας από τη διάλυση της Βουλής. Ακολούθως, πραγματοποιήθηκε από τη Βουλή η αλλαγή του άρθρου 54Σ για τη ψήφο των απόδημων Ελλήνων, που όλοι αναμέναμε. Πιο συγκεκριμένα, έχουμε προσθήκη της παρ.4 του άρθρου, που παρέχει τη δυνατότητα στο νομοθέτη να ορίσει τις προϋποθέσεις για την άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος. Τροποποίηση πραγματοποιήθηκε και στο άρθρο 62Σ, αναφορικά με το ακαταδίωκτο των Βουλευτών. Επιπρόσθετα, το πλέον αναθεωρημένο άρθρο 73Σ με την παρ.6 παρέχει τη δυνατότητα της λαϊκής νομοθετικής πρωτοβουλίας, με υπογραφή 500.000 πολιτών έως δύο φορές για κάθε κοινοβουλευτική περίοδο.
Τέλος, θα πρέπει να τονιστούν οι αλλαγές που επήλθαν στα λοιπά άρθρα του Συντάγματος. Διακρίνουμε λοιπόν, την τροποποίηση του άρθρου 68Σ σχετικά με τη σύσταση εξεταστικών επιτροπών και την αλλαγή της παρ.3 του άρθρου 86Σ, όπου καταργείται η προθεσμία για άσκηση δίωξης υπουργών και υφυπουργών. Επιπλέον, παρατηρείται εξομοίωση του καθεστώτος των στρατιωτικών και πολιτικών δικαστών με την τροποποίηση της παρ. 5 του άρθρου 96Σ, ενώ προστίθεται απαιτούμενη πλειοψηφία για την επιλογή των μελών των Ανεξάρτητων Αρχών στο άρθρο 101Α παρ.2Σ.
Η διαδικασία της παραπάνω αναθεώρησης τελέστηκε με επιτυχία, προβαίνοντας σε προσδοκώμενες αλλαγές. Εντούτοις, το Κοινοβούλιο δίστασε να αναλύσει και να τροποποιήσει άλλα κύρια ζητήματα, με αποτέλεσμα να μην πραγματοποιηθούν αλλαγές για θέματα, τα οποία προβληματίζουν έντονα τους Έλληνες πολίτες την συγκεκριμένη χρονική περίοδο και τα οποία θα βοηθούσαν τη χώρα μας να ανακάμψει προοδευτικά.
Γενικότερα, θα πρέπει να λαμβάνουμε υπόψιν μας, πως η διαδικασία της αναθεώρησης για την Ελλάδα δεν είναι συχνό φαινόμενο. Για το λόγο αυτό, είναι αναγκαίο να μελετώνται προσεκτικά τα θέματα, που απασχολούν τη χώρα μας και τα οποία θα πρέπει να τροποποιηθούν. Εν κατακλείδι, η Αναθεώρηση είναι μία πολιτική πράξη, η οποία επηρεάζεται από τις πεποιθήσεις των Κυβερνώντων. Θα πρέπει όμως, πάντα να έχει στόχο τον εκσυγχρονισμό των κανόνων δικαίου ανάλογα με τις ανάγκες του κράτους, ενός κράτους δικαίου με κανόνες δραστικούς και ουδέτερους.
Γεννημένη στην Αθήνα το 1999, με καταγωγή από τη πανέμορφη Πελοπόννησο. Είναι φοιτήτρια 3ου έτους της Νομικής Σχολής του Γαλλικού Κολλεγίου IdEF, παραρτήματος του Γαλλικού Δημοσίου Πανεπιστημίου Université Paris 13, που εδρεύει στην Αθήνα. Ενδιαφέρεται κυρίως για το Δημόσιο Δίκαιο και τα Ανθρώπινα δικαιώματα. Ενδιαφέρον μπορούμε να θεωρήσουμε επίσης, τη συμμετοχή της σε εθελοντικές δραστηριότητες και την αγάπη της για τα παιδιά.
