Του Γιάννη Πετρά,
Είναι μεγάλη τιμή να κλείνεις τη φετινή στήλη του #overcome, ενός hashtag που σημάδεψε κατά το έτος αυτό το OffLine Post, μιλώντας για τη θεματική του Youth Leadership.
Νέοι και ηγεσία, λοιπόν. Σχήμα οξύμωρο;
Σίγουρα το παρόν δεν αποτελεί ένα clickbait άρθρο με τίτλο «10 τρόποι για να γίνεις πιο αποτελεσματικός ηγέτης» και “κλισέ” περιεχόμενο. Ευτυχώς, το #overcome είναι πολύ πιο ουσιαστικό από αυτό.
Είμαι μεταπτυχιακός φοιτητής (LLM) του τμήματος Νομικής του Πανεπιστημίου του Cambridge και Πρόεδρος του Cambridge University Graduate Law Society, μίας φοιτητικής οργάνωσης που αποτελείται από 300 μεταπτυχιακούς φοιτητές και υποψήφιους διδάκτορες του Τμήματος Νομικής στο Πανεπιστήμιο του Cambridge. Στο παρελθόν διετέλεσα Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης Νέων Νομικών Ελλάδας – ELSA Greece (2016-2017) & ELSA Thessaloniki (2015-2016) και συνιδρυτής του Εθνικού Διαγωνισμού Εικονικής Δίκης.
Η ενασχόλησή μου με τις ανωτέρω δραστηριότητες με οδήγησε στη συνειδητοποίηση των διαφόρων ρόλων που καλείται να διαδραματίσει ένα πρόσωπο που ηγείται μίας προσπάθειας, προκειμένου να εμπνεύσει τη δημιουργικότητα των μελών της και συνακόλουθα την επίτευξη των στόχων της.
Το πλέον κομβικό είναι η ενεργοποίηση των μελών της ομάδας. Για εμένα, η συμμετοχή σε νεανικές οργανώσεις αποτέλεσε μία πρώτη δοκιμασία, ως προς το να δράσω σαν μέρος ενός συνόλου που αποσκοπεί στην προώθηση ενός κοινού απώτερου στόχου. Σε αυτό το πλαίσιο, κατανόησα μία από τις πιο σπουδαίες ευθύνες και ρόλους ενός προσώπου που ηγείται: να βοηθήσει τα μέλη της ομάδας να συμβάλουν ατομικά στην προσπάθεια με τρόπο που δεν πίστευαν πως θα μπορούσαν, να τους εμπνεύσει ώστε να εκφράσουν τα ταλέντα τους, θέτοντάς τους ταυτόχρονα υπό την ευθύνη του συγκεκριμένου υπό υλοποίηση τομέα. Με λίγα λόγια, το να δημιουργεί νέους ηγέτες.
Ακριβώς αυτό συνέβη –και συμβαίνει– στην ELSA. Σε πρόσωπα που δόθηκε η δυνατότητα να έχουν υπό την ευθύνη τους ένα συγκεκριμένο τομέα (διοργάνωση σεμιναρίων, μάρκετινγκ, οικονομική διαχείριση), το γεγονός αυτό αποτέλεσε το εφαλτήριο για να αποκτήσουν την απαραίτητη αυτοπεποίθηση που τους οδήγησε, όχι απλά σε υψηλότερες ηγετικές θέσεις στην ίδια την οργάνωση, αλλά και στο να πρωταγωνιστούν σήμερα στους επαγγελματικούς και κοινωνικούς τους χώρους. Και είμαι απόλυτα πεπεισμένος πως τα πρόσωπα αυτά θα πρωταγωνιστήσουν σε εθνικό επίπεδο, υπό διάφορες ιδιότητες, τα επόμενα χρόνια. Και όλο αυτό το ταξίδι ξεκίνησε από εκείνη τη διαδικασία ενεργοποίησης.
Ένα, ακόμη, στοιχείο απολύτως συνυφασμένο με την έννοια του leadership είναι εκείνο του απτού οράματος. Η δυνατότητα να ενώσεις συλλογικά τη δύναμη και δημιουργικότητα πολλών προσώπων προς την πραγματοποίηση μίας ιδέας, ενός οράματος, το οποίο μολονότι δεν υφίσταται τη δεδομένη στιγμή, εντούτοις εμφανίζεται «ζωντανό», λόγω του ότι ακριβώς υπάρχει η απόλυτη εμπιστοσύνη της ομάδας πως μπορεί να το φέρει εις πέρας. Ακριβώς αυτό το “mindset” κατόρθωσε να δώσει σάρκα και οστά στον «Εθνικό Διαγωνισμό Εικονικής Δίκης» (ΕΔΕΔ), το –κατά την υποκειμενική μου γνώμη– μεγαλύτερο ετήσιο νομικό project της χώρας μας αυτή τη στιγμή.
Όσο όμως καινοτόμα και συναρπαστική κι αν είναι μία ιδέα, πρέπει πάντα να είσαι έτοιμος να αντιμετωπίσεις εμπόδια και προσκόμματα. Εκεί είναι που ο ενθουσιασμός των πρώτων βημάτων της εκκίνησης οφείλει να συναντήσει την επιμονή και την απόλυτη πεποίθηση για την πραγμάτωσή της, ανεξαρτήτως κάθε δυσκολίας.
Το 2014 δεν υπήρχε στην Ελλάδα οποιαδήποτε δυνατότητα για τους φοιτητές νομικής να εφαρμόσουν τις γνώσεις που έχουν αποκτήσει σε μία προσομοιωμένη διαδικασία δίκης. Ωστόσο, στόχος μας, μαζί με την Αντωνία Μαρκοβίτη και τον Στέργιο Αϊδινλή, ήταν όχι μόνο να δημιουργήσουμε ένα project που να παράσχει αυτή τη δυνατότητα, αλλά αυτή η διοργάνωση να καταλήξει να λαμβάνει χώρα στα Ανώτατα Δικαστήρια της χώρας, με τη συμμετοχή εν ενεργεία δικαστών. Εντούτοις, οι πρώτες μας επαφές με ορισμένους καθηγητές και δικαστικούς λειτουργούς ήταν πλήρως αρνητικές. Βρήκαμε αρκετές πόρτες κλειστές. Αλλά η ιδέα αυτή είχε γίνει κτήμα όλης της οργανωτικής επιτροπής της ELSA Greece, με αποτέλεσμα να υπάρχει η πεποίθηση από όλους πως είναι απλά θέμα χρόνου και προσπαθειών η επίτευξη του στόχου μας, όπως και τελικά βέβαια έγινε.
Επιπλέον, μία άλλη συνειδητοποίηση είναι πως ο ρόλος του leadership δεν εξαντλείται απλά στη σωστή και αποδοτική διοίκηση, αλλά επεκτείνεται στη θέσπιση συγκεκριμένων αρχών και ενός συστήματος που διασφαλίζει, όχι μόνο την ομαλή μετάβαση κατά την εναλλαγή της ηγεσίας, αλλά την ενδυνάμωση της συλλογικότητας μέσω της μεταφοράς των αρχών αυτών σε κάθε επόμενη διοίκηση. Αυτό ήταν κάτι στο οποίο δώσαμε ιδιαίτερη έμφαση στο πλαίσιο τόσο της ELSA, όσο και ειδικά σε σχέση με τον ΕΔΕΔ, για τον οποίον υφίστατο ήδη ένας μακροχρόνιος στόχος, από τη στιγμή της ίδρυσης. Με αυτόν ακριβώς τον τρόπο κατέστη δυνατό ο ΕΔΕΔ να φτάνει σε ακόμα υψηλότερα επίπεδα κάθε έτος, παρά την εναλλαγή στην ηγεσία, ήδη από τις πρώτες εκδόσεις του, όπως λ.χ. με υπεύθυνους διοργάνωσης τους Σταύρο Κουρμπέτη και Δέσποινα Ζιάνα, μέχρι και αυτή τη στιγμή με υπεύθυνη διοργάνωσης του φετινού ΕΔΕΔ την Αντιπρόεδρο Ακαδημαϊκών Δραστηριοτήτων της ELSA Greece Σταυρούλα Στρατή. Έτσι, το 2020 θα πραγματοποιηθεί η 6η πλέον έκδοση του Εθνικού Διαγωνισμού Εικονικής Δίκης. Ο διαγωνισμός έχει αποκτήσει ένα τεράστιο κύρος, λόγω ακριβώς της συνεχούς διατήρησης υψηλής ποιότητας ανεξαρτήτως των εναλλαγών στην ηγεσία. Διενεργείται στις αίθουσες του Συμβουλίου της Επικρατείας και του Εφετείου Αθηνών, υπό την αιγίδα του Προέδρου της Δημοκρατίας και του Υπουργείου Δικαιοσύνης, με συμμετοχή διακεκριμένων καθηγητών νομικής, δικαστών και φοιτητών από τις τρεις Νομικές Σχολές της χώρας.
Όσον αφορά τη φετινή μου εμπειρία ως Πρόεδρος, εδώ και τρεις μήνες, του Cambridge Graduate Law Society, μπορώ να πω πως σίγουρα οι μεταβλητές ενός διεθνούς περιβάλλοντος προσδίδουν ιδιαίτερα ποιοτικά χαρακτηριστικά στον τρόπο λειτουργίας του, σε σχέση με τις αντίστοιχες νεανικές οργανώσεις στην Ελλάδα. Το στοιχείο ακριβώς λοιπόν, του “youth leadership” σε αυτό το επίπεδο είναι η άμεση προσαρμογή στο μεταβαλλόμενο νέο περιβάλλον, η οποία σε καλεί να ωριμάσεις πολύ ταχύτερα στον τρόπο δράσης σου.
Αναμφίβολα, παρά τις συνεχείς αόριστες προτροπές που παρακινούν τους νέους «να πάρουν το μέλλον στα χέρια τους», πόσες είναι πραγματικά οι ευκαιρίες που δίνονται σήμερα σε αυτούς να αναλάβουν ουσιαστικές ευθύνες; Η απάντηση είναι -ομολογουμένως– ελάχιστες.
Ωστόσο, σήμερα είναι όσο ποτέ αναγκαίο να αποκτήσουν οι νέοι την αυτοπεποίθηση του να ηγηθούν σε τομείς της οικονομικής και κοινωνικής ζωής της χώρας. Είναι αναγκαίο να προσπαθήσουν να εφαρμόσουν στην πράξη δημιουργικές και καινοτόμες ιδέες, να αρνηθούν να συμβιβαστούν με μια ζωή χαμηλών προσδοκιών. Και είναι ακριβώς οι νεανικές οργανώσεις εκείνες, που μπορούν να παράσχουν ένα πρόσφορο πεδίο προς αυτό το σκοπό. Σίγουρα το έκαναν για εμένα!
