Της Κατερίνας Δεσλή,
Τον Απρίλιο, ο Οργανισμός του Βορειοατλαντικού Συμφώνου ή αλλιώς ΝΑΤΟ γιόρτασε τα 70ά γενέθλιά του. Ιδρύθηκε στα πρώτα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου και είναι εξίσου σημαντικό σήμερα, που πολλοί αισθάνονται ότι η διεθνής τάξη αναταράσσεται συνεχώς. Στην πραγματικότητα, εάν δεν υπήρχε το ΝΑΤΟ, όσοι τάσσονται υπέρ ενός ελεύθερου κόσμου θα έπρεπε να έχουν ιδρύσει έναν τέτοιο οργανισμό.
Ενώ ο βασικός σκοπός του ΝΑΤΟ παραμένει να εγγυηθεί την ασφάλεια των μελών του, δεν υπήρξε ποτέ μια καθαρά στρατιωτική συμμαχία. Είναι επίσης πολιτική συμμαχία, βασισμένη στις κοινές φιλοδοξίες των μελών της, οι οποίες, όπως λέει η Συνθήκη του ΝΑΤΟ, “είναι αποφασισμένες να διαφυλάξουν την ελευθερία, την κοινή κληρονομιά και τον πολιτισμό των λαών της, βασισμένες στις αρχές της δημοκρατίας, της ατομικής ελευθερίας και στον κανόνα του νόμου’’.
Αυτές οι αρχές βρίσκονται υπό επίθεση σήμερα ήτοι η Ρωσική επίθεση στην Ανατολική Ευρώπη, η τρομοκρατία του ισλαμικού κράτους που εξαπλώνεται από τη Μέση Ανατολή στις πρωτεύουσες της Ευρώπης, τα αυταρχικά καθεστώτα που αναπτύσσουν πυρηνικά όπλα. Αυτές οι τόσο διαφορετικές προκλήσεις προσπαθούν να υπονομεύσουν ή και να αλλάξουν τους κανόνες που διέπουν την εποχή της δημοκρατίας και της ευημερίας, από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και έπειτα.
Τα κράτη μέλη του ΝΑΤΟ πρέπει να συμβαδίζουν, για να ξεπεράσουν αυτές τις προκλήσεις. Συλλογικά, είμαστε ισχυρότεροι από ό,τι ο καθένας θα ήταν μόνος του. Ως εκ τούτου, από το 2014, όταν η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία, το ΝΑΤΟ προσαρμόστηκε στην κατάσταση, όπως έκανε πολλές φορές στην ιστορία του. Μεταξύ των 29 κυρίαρχων κρατών με διαφορετικούς πολιτικούς δεσμούς και απόψεις, τέτοιες προσαρμογές θα είναι πάντοτε περίπλοκες και μερικές φορές, όχι τόσο έντιμες. Αλλά η ικανότητα του ΝΑΤΟ να αλλάζει τις προτεραιότητες και τις στρατηγικές του διασφαλίζει ότι η συμμαχία θα αντέξει τη δοκιμασία του χρόνου.
Τα αποτελέσματα είναι απτά. Αφενός, όλα τα ευρωπαϊκά μέλη του ΝΑΤΟ αύξησαν τις στρατιωτικές τους δαπάνες. Ο γερμανικός προϋπολογισμός στον τομέα της άμυνας, για παράδειγμα, σήμερα έχει αυξηθεί κατά 36% σε σύγκριση με το 2013. Αφετέρου, τα κράτη μέλη πρέπει να κάνουν πολλά περισσότερα για να μοιραστούν δίκαια το βάρος εντός της συμμαχίας αλλά έχουμε επίσης κατά νου ότι η κατανομή των βαρών δεν αφορά μόνο τα χρήματα, αλλά και τις δυνατότητες και τις συμβολές κάθε κράτους. Το ΝΑΤΟ έχει επίσης αυξήσει την παρουσία του στην Ανατολική Ευρώπη, διαδραματίζει ενεργό ρόλο στην εκπαίδευση των ιρακινών δυνάμεων ασφαλείας και συμβάλλει στην επιτήρηση του αγώνα κατά του Ισλαμικού Κράτους και αναπτύσσει τις συνεργασίες του με ομοϊδεάτες χώρες, όπως η Αυστραλία ή η Ιαπωνία.
Για την εκπλήρωση των τριών βασικών καθηκόντων της -συλλογική άμυνα, διαχείριση κρίσεων και εταιρικές σχέσεις- το ΝΑΤΟ αποτελεί αναντικατάστατο δομικό στοιχείο για μια διεθνή τάξη που ευνοεί την ελευθερία και την ειρήνη. Και αν ο Γάλλος πρόεδρος Μακρόν μιλά για “εγκεφαλικό θάνατο’” του ΝΑΤΟ, και αν αναρωτιέται τι θα μορφή θα έχει αύριο το άρθρο 5 του Συμφώνου, οφείλουμε να διατηρήσουμε αισιόδοξη χροιά. Καταληκτικά, αυτό είναι φρόνιμο να συμβεί, καθώς η τολμηρή –κατά άλλους– γλώσσα του προέδρου Μακρόν εξυπηρετεί το κεντρικό μήνυμά του ότι στην εποχή του Ντόναλντ Τράμπ, του Brexit και της Ισλαμικής εξέγερσης, η Ευρώπη καλείται να υπερβεί τον ρόλο μιας πολιτικά και στρατιωτικά αδύναμης ενιαίας αγοράς, αν θέλει ακόμη να διαδραματίζει ενεργό ρόλο στην παγκόσμια σκηνή. Βεβαίως, το μόνο σίγουρο είναι ότι εάν το ΝΑΤΟ δε θέλει να λύσει ένα πρόβλημα, οφείλει να εδραιώσει μια επιτροπή για να το μελετήσει.
Μόλις 23ων ετών, απόφοιτη του τμήματος Ξένων Γλωσσών Μετάφρασης και Διερμηνείας και κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος στη Διεθνή Δημόσια Διοίκηση και πιστοποίηση στην Ευρωπαϊκή Διαχείριση του Μεταναστευτικού. Εργάζεται στον ιδιωτικό τομέα στην θέση του Project Manager ενώ έχει εμπειρία στην επιμέλεια, διόρθωση και μετάφραση κειμένων στην Ελληνική Πρεσβεία του Βερολίνου και άλλες ερευνητικές μονάδες. Ασχολείται με την έρευνα και τις καινοτομίες στο Δημόσιο Τομέα, ενώ δείχνει ζήλο για την διεθνή και εγχώρια σκηνή.
