Της Μαριάννας Πλιακοστάμου,
Για πρώτη φορά στην ιστορία πραγματοποιήθηκε το Παγκόσμιο Φόρουμ για τους Πρόσφυγες στο διάστημα 16 με 18 Δεκεμβρίου στην Γενεύη της Ελβετίας, υπό την αιγίδα της ‘Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (Υ.Α.). Η παγκόσμια διάσκεψη στην οποία συμμετείχαν ηγέτες και υπουργοί, αποτέλεσε την πρώτη συνάντηση υψηλού επιπέδου, της οποίας στόχος είναι η πρακτική εφαρμογή του Παγκοσμίου Συμφώνου για τους Πρόσφυγες, που συμφωνήθηκε στα Ηνωμένα Έθνη στην Νέα Υόρκη τον Δεκέμβριο του 2018. Σκοπός του Φόρουμ είναι να δοθεί ώθηση στην επίτευξη του Παγκοσμίου Συμφώνου και να συνεργαστεί ολόκληρη η Διεθνής Κοινότητα, ώστε να αναλάβει συγκεκριμένες δράσεις. Κατά τη διάρκεια της διάσκεψης προτάθηκαν πρακτικές που καλούν τα κράτη, τους πρόσφυγες, τους αναπτυξιακούς φορείς, τους οργανισμούς των Ηνωμένων Εθνών, την ακαδημαϊκή κοινότητα και άλλους, να συμβάλλουν τα μέγιστα σε αυτή τη διαδικασία. Αξιοσημείωτη είναι η στάση της γειτονικής μας χώρας, της Τουρκίας, η οποία αναγνωρίζει την ανθρωπιστική κρίση των τελευταίων ετών και πως το προσφυγικό ζήτημα δεν μπορεί να εμποδιστεί με τις προσπάθειες μερικών χωρών.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, εκφώνησε ομιλία προς τους παρευρισκομένους στο Παγκόσμιο Φόρουμ ,αφού βεβαίως υπενθύμισε πως η Τουρκία άνοιξε τις πόρτες της σε εκατομμύρια πρόσφυγες. Σε δήλωσή του από το βήμα ανέφερε πως ενώ υπάρχουν χώρες των οποίων οι δυνατότητες είναι περισσότερες σε σχέση με της Τουρκίας, η χώρα του δέχθηκε πρόσφυγες άνευ διακρίσεων φυλής, γλώσσας και εθνικής καταγωγής. Η μοναδική λύση του μεταναστευτικού προβλήματος που πηγάζει από την Συρία, δεν πρέπει να είναι η κράτηση των προσφύγων εντός των τουρκικών συνόρων, αλλά η επίλυσή του με προσπάθειες όλων των χωρών σε παγκόσμιο επίπεδο. «Αν έρεε αντί για αίμα, πετρέλαιο από τα παιδιά που σκοτώνονται στη Συρία ο κόσμος θα επενέβαινε στη στιγμή» ανέφερε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και έπειτα, έκανε νύξη στη σημασία των επιστροφών των Σύριων για την μόνιμη σταθερότητα στη Συρία λέγοντας πως είναι ζωτικής σημασίας να τεθούν σε ισχύ οι φόρμουλες που θα κρατήσουν τους πρόσφυγες στα δικά τους εδάφη και θα ξεκινήσει ο επαναπατρισμός εκείνων που βρίσκονται εντός της Τουρκίας. Μεταξύ άλλων, υποστήριξε πως ήταν <<υποχρεωμένη>> να επέμβει στρατιωτικά στη Συρία εξαιτίας της ανεπάρκειας της διεθνούς βοήθειας υπέρ των Σύριων προσφύγων και εφόσον δεν έλαβε την αναμενόμενη βοήθεια από την πλευρά της Διεθνούς Κοινότητας, έπρεπε να φροντίσει για την προστασία της, εξήγησε σε άλλη δήλωσή του.
Για την εξομάλυνση της κατάστασης στις ειρηνευτικές ζώνες πραγματοποιήθηκαν επιχειρήσεις για εκδίωξη τρομοκρατικών οργανώσεων όπως το Ισλαμικό Κράτος, οι Μονάδες του Λαού YPG και το PKK. Εφιστώντας την προσοχή στο γεγονός ότι συνεχίζεται η επιστροφή των Συρίων προσφύγων στις περιοχές τις οποίες η Τουρκία κατέστησε ασφαλείς, τις λεγόμενες <<ειρηνευτικές ζώνες>> στο βόρειο τμήμα της Συρίας, ο Ερντογάν ανέφερε ότι μέχρι σήμερα 371 χιλιάδες Σύριοι επέστρεψαν οικειοθελώς στις περιοχές αυτές και σε περίπτωση που υλοποιηθεί το σχέδιο που τέθηκε στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών, ο αριθμός αυτός θα μειωθεί στο ένα εκατομμύριο. Ο Τούρκος Πρόεδρος δήλωσε πως η Τουρκία είναι η χώρα που φιλοξενεί τους περισσότερους πρόσφυγες και βρίσκεται μάλιστα στην πρώτη θέση και στο θέμα των ανθρωπιστικών βοηθειών σε σύγκριση με το εθνικό εισόδημα. Συνέχισε λέγοντας ότι: «Η Ευρωπαϊκή Ένωση υποσχέθηκε συνολικά 6 δισεκατομμύρια στην Τουρκία, για να βοηθήσει τους Σύριους πρόσφυγες, αλλά δεν έδωσε παρά μόνο 2 δισεκατομμύρια». Κατά τη διάρκεια του Φόρουμ, κατηγόρησε εμμέσως πλην σαφώς την Ελλάδα λέγοντας ότι κάποιοι <<φίλοι>> στη Δύση πρότειναν ως λύση στο Προσφυγικό ακόμη και τη βύθιση σκαφών με πρόσφυγες στη Μεσόγειο.
Ακολούθησαν μια εντελώς λανθασμένη σκέψη που έλεγε ότι θα προστάτευαν την Ευρώπη από τα προσφυγικά ρεύματα με αγκαθωτά συρματοπλέγματα, εικόνες που θυμίζουν Α΄Παγκόσμιο Πόλεμο, τρυπώντας τα σκάφη και ρίχνοντας αυτούς τους ανθρώπους σε έναν θαλάσσιο τάφο. Συν τοις άλλοις, ο κύριος Ερντογάν έκανε λόγο για ένα μεγάλο κύμα από το Αφγανιστάν, το οποίο ωστόσο το εμποδίζει να περάσει μέσω της Ελλάδας στην Ευρώπη, καθώς το στέλνει πίσω. Προφανώς η Τουρκία δεν σκοπεύει να κρατήσει τους πρόσφυγες εντός των συνόρων της και για αυτόν τον λόγο ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν απηύθυνε έκκληση στη διεθνή κοινότητα να μοιραστεί το βάρος των προσφύγων και να χρηματοδοτήσει την επανεγκατάστασή τους στη βόρεια Συρία. Όσον αφορά την κατάσταση που επικρατεί στην Ιντλίμπ τις τελευταίες ημέρες, σύμφωνα με ΜΚΟ, τα πλήγματα των δυνάμεων της συριακής κυβέρνησης και της ρωσικής Πολεμικής Αεροπορίας της περιοχής, οδήγησαν στον θάνατο δεκάδες άτομα και να εκτοπιστούν ακόμη 8.000. Αυτές οι σφοδρές συγκρούσεις που παρατηρούνται στην Ιντλίμπ, το τελευταίο οχυρό των τζιχαντιστών και των ανταρτών στην βορειοδυτική Συρία, προκαλούν νέο κύμα μεταναστών, τόνισε ο Τούρκος Πρόεδρος. Φιλοξενούνται αυτήν την στιγμή στην Τουρκία περίπου 3,7 εκατομμύρια Σύριοι πρόσφυγες, ο μεγαλύτερος προσφυγικός πληθυσμός στον κόσμο και φοβάται πως με τις αεροπορικές επιδρομές των ρωσικών και των συριακών δυνάμεων εναντίον των στόχων στην περιοχή, θα έρθουν περισσότερα άτομα στα τουρκικά σύνορα.
Η Άγκυρα έχει λάβει ελάχιστη δημόσια υποστήριξη για τα σχέδιά της και ο Ερντογάν είπε πως οι παγκόσμιες δυνάμεις, συμπεριλαμβανομένων μουσουλμανικών χωρών, ενδιαφέρονται περισσότερο για την αποστολή όπλων στη Συρία από το να υποστηρίξουν μια τουρκική «ζώνη ασφαλείας». Αυτή τη στιγμή στον κόσμο υπάρχουν 260 εκατομμύρια μετανάστες, εκ των οποίων τα 25 εκατομμύρια είναι πρόσφυγες που ζουν σήμερα εκτοπισμένοι εντός και εκτός συνόρων σε μια πρωτόγνωρη πραγματικότητα που συνθέτει την πολύπλευρη και πολύπλοκη διεθνική κρίση του μεταναστευτικού – προσφυγικού με συνέπειες που δοκιμάζουν την αποτελεσματικότητα και τη συνοχή του διεθνούς συστήματος.
Εν κατακλείδι, η διεθνής κοινότητα αντιμετωπίζει μια πρωτοφανή μεταναστευτική κρίση σε σχέση με το παρελθόν. Μόνο τα τελευταία 7 χρόνια, 20 χιλιάδες άνθρωποι, ανάμεσά τους πολλές γυναίκες και παιδιά, θυσιάστηκαν στα νερά της Μεσογείου. Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Α. Γκουτέρες, ζήτησε τη συνεργασία όλων, ενώ ο Ύπατος Αρμοστής Φίλιπο Γκράντι, τόνισε πως πρέπει να σταματήσουν να δαιμονοποιούνται οι πρόσφυγες και να χρησιμοποιούνται για πολιτικούς σκοπούς.
Γεννήθηκε το 1999 στην Λιβαδειά και μετακόμισε αργότερα στην Αθήνα για τις σπουδές τις στο τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Γνωρίζει άπταιστα γαλλικα, αγγλικά και αρκετά καλά κινέζικα και συμμετέχει σε προσομοιώσεις διεθνών οργανισμών. Ενδιαφέρεται για θέματα διεθνούς φύσεως και ειδικότερα για στρατηγική και διεθνείς σχέσεις, τα οποία ελπίζει σύντομα να αποτελέσουν και το αντικείμενο των μεταπτυχιακών της σπουδών.
