Της Άννας Σπυροπούλου,
Στη στροφή της νέας χρονιάς, με τον απολογισμό της προηγούμενης, συλλογίζομαι τι επιθυμώ και ποιούς στόχους έχω για το καινούργιο έτος. Ένας από αυτούς -αδιαμφισβήτητα- αποτελεί τη συχνότερη και συστηματικότερη ανάγνωση βιβλίων. Η προσκόλληση, και πολλές φορές ο εθισμός μας, στο διαδίκτυο και στα social media, έχει ως αναπόφευκτη συνέπεια να ξεχνάμε ή ακόμη να «σνομπάρουμε» την πολύτιμη διαδικασία της ανάγνωσης κάθε λογής βιβλίου. Ιδίως, τα νέα παιδιά, όντας σε μια τρυφερή ηλικία, έχουν δίχως άλλο ανάγκη να γνωρίσουν τη φύση του βιβλίου και να αφουγκραστούν την αξία του.
Το βιβλίο, πέρα από την αισθητική απόλαυση και την ευχαρίστηση που προσφέρει στα παιδιά, συμβάλλει συγχρόνως στην πνευματική τους καλλιέργεια, στην ανάπτυξη της φαντασίας και της δημιουργικότητάς τους, στη γνωριμία τους με άλλους λαούς και πολιτισμούς, καθώς και στην κατανόηση της διαφορετικότητας. Έχει αποδειχθεί, ότι η αξιοποίηση του ποιοτικού λογοτεχνικού βιβλίου έχει μεγάλη σημασία για την ολοκληρωμένη διαπαιδαγώγηση, καθώς συμβάλλει στην ωρίμανση του νοητικού, αισθητικού και κοινωνικοσυναισθηματικού επιπέδου τους. Γι΄ αυτό, δημιουργείται η ανάγκη για την προώθηση της φιλαναγνωσίας από μικρή ηλικία, με τη βοήθεια τόσο της οικογένειας όσο και του σχολείου, καθώς και για την επαναδόμηση της σχέσης του παιδιού με το βιβλίο.
Τρόποι προώθησης του βιβλίου και της φιλαναγνωσίας
Έγκαιρη ανάδειξη των ωφελειών που προσφέρει η μελέτη βιβλίων: Με τη συνδρομή των εκπαιδευτικών, της οικογένειας και της πολιτείας, οφείλει να γίνει μια συστηματική προσπάθεια, ώστε οι νέες γενιές να συνειδητοποιήσουν εγκαίρως τα οφέλη της ανάγνωσης. Οι νέοι θα πρέπει να κατανοήσουν, πως τόσο η ικανότητά τους να σκέφτονται και να διερευνούν με πληρότητα τα ζητήματα της πραγματικότητας, όσο και οι λεκτικές τους δεξιότητες, αλλά και η δημιουργικότητά τους, μπορούν να ωφεληθούν σε πολύ μεγάλο βαθμό από την επαφή με τα βιβλία.
Θα πρέπει να κατανοήσουν πως η εντύπωση που έχουν πως χάρη στην τηλεόραση και το διαδίκτυο γνωρίζουν όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζουν, είναι εντελώς λανθασμένη, αφού στην πραγματικότητα τρέπονται σε αναμεταδότες πληροφοριών, και όχι σε σκεπτόμενους πολίτες με δική τους αυτόνομη κριτική ικανότητα.
Προώθηση του βιβλίου από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης: Τα ΜΜΕ έχουν αποδεδειγμένα τη δυνατότητα να επηρεάζουν τις καταναλωτικές συνήθειες, αλλά και τις γενικότερες επιλογές των πολιτών, και η δυνατότητα αυτή μπορεί να αξιοποιηθεί, ώστε να φέρει τους νέους σε επαφή με το ποιοτικό βιβλίο. Η προβολή εκπομπών αφιερωμένων στο βιβλίο, καθώς και η προβολή κοινωνικών μηνυμάτων για την αξία της ανάγνωσης, μπορούν να λειτουργήσουν ενισχυτικά στην προσπάθεια προώθησης της φιλαναγνωσίας.
Στήριξη του βιβλίου από την πολιτεία: Η πολιτεία οφείλει να λάβει τα κατάλληλα μέτρα, προκειμένου να καθιστά βιώσιμη την εκδοτική παραγωγή στη χώρα μας, επιτρέποντας στους εκδότες να επιλέγουν ποιοτικά βιβλία και όχι να αναζητούν εμπορικούς τίτλους -έστω κι αν δεν αποτελούν καλές αναγνωστικές επιλογές- μόνο και μόνο γιατί θα τους αποφέρουν το αναγκαίο οικονομικό κέρδος.
Επαναπροσέγγιση της εκπαιδευτικής διαδικασίας: Το σχολείο οφείλει να λειτουργεί ως χώρος όπου οι νέοι θα δημιουργούν μια σταθερή σχέση αγάπης με το βιβλίο και όχι ως χώρος όπου το βιβλίο θα αντιμετωπίζεται ως μέσο καταπίεσης. Είναι σημαντικό, επομένως, να ληφθεί μέριμνα ώστε η εκπαιδευτική διαδικασία να αποδεσμευτεί από την αυστηρή και ανούσια αποστήθιση και να στραφεί σε μια πιο δημιουργική και πιο γόνιμη επαφή με τη γνώση.
Το νέο έτος, λοιπόν, ας θέσουμε ως βασικό μας στόχο να αφιερώνουμε περισσότερο χρόνο για να ξεφυλλίζουμε βιβλία της αρεσκείας μας. Κλείνοντας κινητά και φορητούς υπολογιστές, θα αντιληφθούμε τον μαγευτικό κόσμο του. Το βιβλίο ποιότητας δεν συμβάλλει απλά στον πολιτισμό, αλλά γίνεται το ίδιο πολιτισμός. Και πολιτισμός είναι κάτι πολύ σπουδαίο, είναι «λογισμός και όνειρο» κατά τον εθνικό μας ποιητή Διονύσιο Σολωμό, που μόνο εκείνο μπορεί να προσφέρει.
Γεννήθηκε στο Βόλο το 1997. Είναι απόφοιτη του Τμήματος Φιλολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Ειδικεύτηκε στον τομέα της Μεσαιωνικής και Νεότερης Φιλολογίας. Από νεαρή ηλικία είχε αντιληφθεί την αγάπη της για τη λογοτεχνία, διαβάζοντας και αναλύοντας πλήθος λογοτεχνικών κειμένων. Έχει συμμετάσχει σε συνέδρια φιλολογικού ενδιαφέροντος. Στοχεύοντας σε μεταπτυχιακό τίτλο της Ειδικής Αγωγής, έχει παρακολουθήσει σεμινάριο και έχει λάβει πιστοποίηση του συστήματος ανάγνωσης και γραφής Braille. Ενδιαφέροντα της μεταξύ άλλων αποτελούν το κλασικό μπαλέτο, το πιάνο και τα ταξίδια.
