Της Αθανασίας Γκοντέβα,
Παρά το γεγονός ότι η ανεργία σήμερα έχει μειωθεί από τα δραματικά ποσά που είχε φτάσει, στο 27% το 2012, οι επιχειρήσεις εξακολουθούν να δηλώνουν ότι έχουν σημαντικές ελλείψεις από ανθρώπινο – επιστημονικό δυναμικό. Βασική αιτία δεν είναι άλλη από το «brain drain» το οποίο αποτέλεσε ένα από τα αρνητικά αποτελέσματα της βαθιάς ελληνικής οικονομικής κρίσης του 2009. Με τον εν λόγω όρο, με πολύ απλά λόγια, νοείται “η διαρροή εγκεφάλων” προς το εξωτερικό με τις όποιες επιπτώσεις αυτό επιφέρει, αφού ειδικευμένο εργατικό δυναμικό εγκαταλείπει την χώρα. Στην Ελλάδα υπολογίζεται πως τα χρόνια 2008–2017 εγκατέλειψαν τη χώρα πάνω από 500.000 νέοι.
Σύμφωνα με την πρόσφατη έρευνα που πραγματοποίησε ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ), οι επιχειρήσεις όχι απλώς αδυνατούν να βρουν το κατάλληλο δυναμικό για την στελέχωση συγκεκριμένων θέσεων, αλλά τα αντίστοιχα ποσοστά διαμορφώνονται σε διψήφια επίπεδα. Αναλυτικότερα:
- για θέσεις ανώτερων διευθυντικών και διοικητικών στελεχών το ποσοστό φτάνει στο 13%,
- για την πλήρωση θέσεων από επιστημονικό δυναμικό το ποσοστό ανέρχεται στο 41,90%, ενώ,
- για θέσεις τεχνικών στο 26,30%.
Για να μπει ένα φρένο, αλλά και για να γίνει μια προσπάθεια επαναπατρισμού, ο ΣΕΒ πρότεινε 20 βασικά μέτρα:
- συστηματική και συνεχής παρακολούθηση του φαινομένου,
- στοχευμένες περιφερειακές πολιτικές,
- στοχευμένες πολιτικές για την ανάπτυξη κλάδων με υψηλή εξειδίκευση,
- μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης της παραγωγικής εργασίας,
- ο εκσυγχρονισμός των συστημάτων διοίκησης του ανθρώπινου δυναμικού και η δημιουργία ενός ελκυστικού εργασιακού χώρου,
- η δημιουργία νεοφυών επιχειρήσεων,
- η ανάπτυξη των «τεχνοβλαστών» εταιρειών από τα πανεπιστημιακά ιδρύματα,
- κίνητρα και θεσμικές παρεμβάσεις για να ενθάρρυνση των σχέσεων επιχειρήσεων με τα πανεπιστημιακά ιδρύματα,
- κλαδικά συμβούλια δεξιοτήτων ιδίως σε κρίσιμους τομείς της οικονομίας,
- κίνητρα για την ενθάρρυνση επενδύσεων σε έρευνα και ανάπτυξη,
- αξιοποίηση εκροών μηχανισμού διάγνωσης αναγκών αγοράς εργασίας,
- συμβουλευτική δράση για την απόκτηση εργασιακής εμπειρίας,
- στοχευμένα πακέτα επαναπατρισμού από τις επιχειρήσεις,
- διασύνδεση μεταξύ των Ελλήνων του εξωτερικού και των εγχώριας επιχειρηματικής και ερευνητικής κοινότητας,
- προγράμματα για την αναβάθμιση των δεξιοτήτων και επανακατάρτισης,
- αναβάθμιση των γραφείων διασύνδεσης που περιλαμβάνουν τα πανεπιστήμια,
- κίνητρα για την πρόσληψη ειδικευμένου προσωπικού από το εξωτερικό,
- βοήθεια προς τον επαγγελματικό προσανατολισμό,
- αναβάθμιση της πρακτικής άσκησης και
- αναβάθμιση της επαγγελματικής κατάρτισης.
Επιπλέον, έχει καταρτιστεί ψηφιακή πλατφόρμα για την καταγραφή των Ελλήνων οι οποίοι θα ταιριάξουν με τις τρέχουσες ανάγκες της αγοράς εργασίας. Η πλατφόρμα ονομάζεται «Rebrain Greece» και έχει ως στόχος τον επαναπατρισμό 500 Ελλήνων. Ακόμη, έχει τονισθεί η πιλοτική δράση του «Ελλάδα Ξανά», προγράμματος επαναπατρισμού Ελλήνων της Διασποράς, με το οποίο προβλέπονται κίνητρα μισθολογικά για τους πιθανούς εργαζόμενους και με σχετική χρηματοδότηση στις επιχειρήσεις, ενώ τονίζεται πως επιχειρήσεις που θα συμμετάσχουν θα αναγνωριστούν ως πρωτοπόροι υψηλής εταιρικής κοινωνικής ευθύνης.
Παρόλα αυτά, είναι πολύ πιθανό να μην πετύχει η προσπάθεια επαναπατρισμού είτε λόγω των νευραλγικών προβλημάτων που εντοπίζονται στη διοίκηση και στις επιχειρήσεις, είτε εξαιτίας των χαμηλών μισθών που κυμαίνονται στην χώρα, παρότι ο υποκατώτατος μισθός έχει καταργηθεί. Ο χαμηλός κατώτατος συνεχίζει να αποτελεί αντικίνητρο για την επιστροφή όσων έφυγαν, ακόμα και για τους εναπομείναντες.. Οπότε δεν μπορούμε παρά να αναμένουμε την εφαρμογή της όποιας τελικής προσπάθειας και εν συνεχεία την κρίση των αποτελεσμάτων. Έως τότε όμως… απλά ευελπιστούμε για το καλύτερο!
Εξ Αμαρουσίου Αττικής ορμώμενη, 1996, απόφοιτη του Τμήματος: Πολιτικών Επιστημών και Δημόσιας Διοίκησης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, και μεταπτυχιακή φοιτήτρια στο ίδιο Πανεπιστήμιο στο πρόγραμμα: Δημόσιο Δίκαιο και Δημόσια Πολιτική. Αυτόν τον καιρό απασχολείται στον ιδιωτικό τομέα. Αγαπά τον εθελοντισμό, και ενδιαφέρεται για την επικαιρότητα εξού και γράφει για το OffLine Post.
