Της Μαρίας Κρουσταλλίδη,
Το…τρις εξ’ αμαρτείν
Το Ισραηλινό Κοινοβούλιο, Knesset, διαλύθηκε την Τετάρτη για τρίτη φορά φέτος, με σκοπό την προκήρυξη εκλογών. Οι κλυδωνισμοί στο πολιτικό σύστημα της χώρας ξεκίνησαν με τις εκλογές της 9ης Απριλίου, όταν τα δύο μεγαλύτερα κόμματα, το «Likud» (Εθνικοαπελευθερωτικό Κίνημα) του μέχρι πρότινος πρωθυπουργού της χώρας, Benjamin Netanyahu, και η «Συμμαχία Μπλε και Λευκού» του Benny Gantz έφθασαν στο τέλος της αναμέτρησης, το καθένα με 35 έδρες. Αυτή η εκλογική ισοπαλία μπορούσε να ξεπεραστεί μόνο μέσα από την αποφασιστική στάση των μικρότερων κομμάτων σε συνασπισμό με τη μία ή την άλλη πλευρά. Ωστόσο, η πληθώρα διαφωνιών μεταξύ τους οδήγησε σε αδυναμία σχηματισμού κυβέρνησης και εκ νέου διαδικασία, αυτή τη φορά στις 17 Σεπτεμβρίου.
Αξίζει, ωστόσο, να σημειωθεί ότι αυτή ήταν η πρώτη περίπτωση στην ιστορία της Knesset που επήλθε η διάλυσή της και η συνακόλουθη προκήρυξη εκλογών χωρίς να έχει σχηματίσει κυβέρνηση. Ο Netanyahu στις διερευνητικές του επαφές για πιθανή συγκυβέρνηση με τα μικρότερα κόμματα, Yisrael Beitenu και Haredi, βρήκε τροχοπέδη σε ένα νομοσχέδιο, το οποίο θα καταργούσε την υφιστάμενη εξαίρεση από την υποχρέωση στρατολόγησης των μαθητών του θρησκευτικού πανεπιστημίου Yeshiva. Η πρόταση αυτή έβρισκε αντίθετους τους εκπροσώπους του Haredi, με αποτέλεσμα η προοπτική συνεργασίας των τριών προαναφερθέντων να ναυαγήσει. Στη συνέχεια, ο πρώην πρωθυπουργός πρότεινε συνεργασία με το Εργατικό Κόμμα, το οποίο όμως αρνήθηκε. Έτσι, πίεσε το σώμα των αντιπροσώπων για την προκήρυξη των δεύτερων εκλογών του έτους, αποφεύγοντας με αυτό τον τρόπο το διορισμό του πολιτικού του αντιπάλου, Gantz, ως υπηρεσιακού πρωθυπουργού.
Οι κάλπες του Σεπτεμβρίου έδωσαν σχεδόν το ίδιο αποτέλεσμα για τα δύο σκληρά ανταγωνιζόμενα κόμματα: το «Likud» κέρδισε 33 έδρες, εκτοπιζόμενο στη δεύτερη θέση από τη Συμμαχία Μπλε-Λευκού, με μια μόλις έδρα διαφορά. Ωστόσο, οι Netanyahu και Gantz έδωσαν ακόμη μια μάχη, με σκοπό να κερδίσουν επαρκή υποστήριξη από τα υπόλοιπα εκλεγμένα κόμματα για τη συγκρότηση ενός σταθερού κυβερνητικού σχήματος. Το εγχείρημα ξανά στέφθηκε με αποτυχία, οδηγώντας στις εξελίξεις της 11ης Δεκεμβρίου.
Βέβαια, πέρα από τα δύο κόμματα που βρίσκονται στο επίκεντρο της εκλογικής προσπάθειας, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι τάσεις εκατέρωθέν τους. Από τη μια πλευρά, οι σκληροπυρηνικοί Ορθόδοξοι (Ultra-orthodox Jews) αύξησαν θεαματικά το μερίδιό τους στην εκλογική πίτα στις 17 έδρες. Από την άλλη, ο αραβικός πληθυσμός έδειξε μια κινητικότητα με τη συμμετοχή του στην ψηφοφορία, αλλά και οι εκπρόσωποι αυτού εξέφρασαν ηχηρά την υποστήριξή τους για τον Gantz στη θέση του πρωθυπουργού, πυροδοτώντας συζητήσεις στην κοινωνία της χώρας σχετικά με το βαθμό συμμετοχής τους στη διακυβέρνηση.
Ένα διπλό μέτωπο
Εν μέσω αυτής της θύελλας, ένα τεράστιο μέρος των πολιτών είναι διχασμένο σχετικά με τον επί δεκαετία πρωθυπουργό της χώρας, ο οποίος, πέρα από την αποστολή του να σχηματίσει κυβέρνηση, πρέπει αρχικά να βγει αλώβητος από τη δίκη που εκκρεμεί εναντίον του. Επισήμως, την 21η Νοεμβρίου του τρέχοντος και μετά από τρία έτη ερευνών, ο Ισραηλινός Γενικός Εισαγγελέας απήγγειλε στον Benjamin Netanyahu τις κατηγορίες της δωροδοκίας, της εξαπάτησης και παραβίασης εμπιστοσύνης εις βάρους του λαού της χώρας, που πρώτη φορά έρχεται αντιμέτωπη με μια τέτοια εξέλιξη.
Οι κατηγορίες διαφθοράς αφορούν σε ποικίλες δραστηριότητες για την εμπλοκή στις οποίες ο Netanyahu κατηγορείται, όπως η αποδοχή υπερπολυτελών δώρων από ισχυρούς δισεκατομμυριούχους σε αντάλλαγμα για προσωπικές χάρες, μέσω του κράτους του Ισραήλ. Μια από τις γνωστότερες τέτοιες περιπτώσεις είναι η βοήθεια προς τον Ισραηλινό παραγωγό, Arnon Milchan, να παρατείνει την αμερικανική του Visa. Άλλοι ισχυρισμοί φέρουν τον ισραηλινό πρωθυπουργό στο επίκεντρο του σκανδάλου με την πρωτοκαθεδρεύουσα εφημερίδα της χώρας, της οποίας τον ανταγωνισμό ο ίδιος έπληξε, χρησιμοποιώντας καταχρηστικά την εξουσία του, σε αντάλλαγμα με ευνοϊκή δημόσια μεταχείριση του προσώπου του.
Σε άλλη υπόθεση εναντίον του, φέρεται να έχει προσφέρει στον κολοσσό τηλεπικοινωνιών της χώρας, ονόματι Bezeq, συνολική δωροδοκία 200 εκατομμυρίων Βρετανικών λιρών, για να αποκτήσει ανάλογα ανταλλάγματα. Ο ίδιος, όπως είναι φυσικό, κάνει λόγο για ένα «κυνήγι μαγισσών», μέσω του οποίου οι πολιτικοί του αντίπαλοι επιχειρούν να τον απομακρύνουν από την εξουσία. Ακόμη, αναφέρθηκε σε εν δυνάμει -τουλάχιστον με επικοινωνιακούς όρους- πραξικοπηματικές ενέργειες εναντίον του, δυσαρεστώντας αρκετούς Ισραηλινούς, ανεξαρτήτως πολιτικού προσανατολισμού.
Και τώρα τι;
Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, οι εκλογές δεν μπορούν να διεξαχθούν για διάστημα τριών μηνών από τη διάλυση του κοινοβουλίου. Επομένως, τουλάχιστον για το προσεχές διάστημα, η ισραηλινή κοινωνία παρακολουθεί καθηλωμένη ένα λυπηρό θέαμα όπου κάθε υποψήφιος παλεύει λυσσαλέα για την πολιτική του επιβίωση σε ένα σύστημα που ήδη βρίσκεται σε αναβρασμό. Κι όλα αυτά -ας μην ξεχνιόμαστε- σε μια περίοδο προκλήσεων εξωτερικής πολιτικής, με τον Netanyahu να βασίζει τις αλλεπάλληλες προεκλογικές του εκστρατείες «στις πλάτες» του Παλαιστινιακού.
