Του Αλέξανδρου Γκανά,
Προ ολίγων ημερών πραγματοποιήθηκε η τέταρτη αναθεώρηση του ελληνικού Συντάγματος του 1975. Κατόπιν μιας πολύωρης διαδικασίας εξέτασης και ψήφισης 57 προτάσεων καθώς και μιας πληθώρας έντονα προσωπικών, κομματικών και ιδεολογικών αντιπαραθέσεων, η διαμόρφωση του νέου καταστατικού χάρτη της χώρας μας αποτελούσε γεγονός. Εκ του συνόλου των διατάξεων που προτάθηκαν, εν τέλει υπερψηφίστηκαν 9, με τις κυριότερες να αναφέρονται στη διαδικασία εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας και στην δυνατότητα ψήφου των Ελλήνων ομογενών του εξωτερικού.
Αναμφίβολα, οι εγκριθείσες, αναθεωρητέες διατάξεις κρίνονται ιδιαίτερα πάγιες και κομβικές για την επίτευξη της πολιτικής σταθερότητας, την διασφάλιση του πολιτεύματος της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας και την αποφυγή μελλοντικών συνταγματικών αδιεξόδων. Εν τούτοις, θεωρώ ότι αξίζει ιδιαίτερη μνεία σε μια απ’ τις προτάσεις που καταψηφίστηκαν απ’ την ολομέλεια της Βουλής. Ο λόγος γίνεται για την πρόταση της αναθεώρησης του άρθρου 5 παρ. 2, που αφορούσε την συνταγματική καθιέρωση της απαγόρευσης διακρίσεων λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού και ταυτότητας, αναπηρίας ή χαρακτηριστικών φύλου. Η προαναφερθείσα διάταξη υπερψηφίστηκε μόλις από 120 βουλευτές, ενώ 170 την καταψήφισαν και άλλοι 7 δήλωσαν «παρών» (τρεις βουλευτές απείχαν της ψηφοφορίας) με αποτέλεσμα να μην αναθεωρηθεί.
Τι συνεπάγεται όμως κάτι τέτοιο; Τι συνέπειες έχει μια τέτοιου είδους απόφαση από την πλειοψηφία των μελών του κοινοβουλευτικού σώματος;
Αρχικά μια τέτοια απόφαση δεν αποτελεί τίποτε άλλο από μια σφοδρή και απαράδεκτη δήλωση. Μια δήλωση υπέρ των διακρίσεων. Μια δήλωση υπέρ της ανισότητας. Μια δήλωση κατά της προστασίας θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Προσωπικά θεωρώ αδιανόητο ότι μια ανεπτυγμένη δυτική χώρα του 21ου αιώνα και πιο συγκεκριμένα η γενέτειρα του πολιτισμού και της δημοκρατίας δεν συνειδητοποιεί την μείζονα σημασία της συνταγματικής καθιέρωσης της απαγόρευσης των διακρίσεων. Η καταψήφιση του άρθρου 5 παρ. 2 του συντάγματος έχει, επομένως, ως άμεσο απότοκο την καθ’ επιλογήν αδιαφορία για τα «πάθη» ορισμένων συνανθρώπων μας, οπού θα εξακολουθούν να είναι αντικείμενο φραστικών ή και σωματικών επιθέσεων. Θα εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν σε καθημερινή βάση την περιφρόνηση και τα «στραβά βλέμματα» από ένα μέρος του κοινωνικού τους περίγυρου, όντας «δακτυλοδεικτούμενοι» για τις σεξουαλικές επιλογές και την ταυτότητα τους. Θα εξακολουθούν, επιπλέον, να βιώνουν ρατσισμό και διακρίσεις στο μεγαλύτερο φάσμα της καθημερινότητάς τους, υπομένοντας κατ’ επέκταση εργασιακό αποκλεισμό ή και στέρηση κοινωνικής ασφάλισης. Τα περιστατικά αυτά όσο μακρινά και αν φαντάζουν δεν είναι τίποτε άλλο από απτά, καθημερινά φαινόμενα, γεγονός ανησυχητικό, ιδιαίτερα αν αναλογιστεί κανείς την ραγδαία αύξηση των κρουσμάτων κατάθλιψης και αυτοκτονιών των ανθρώπων αυτών που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα.
Θεωρώ ότι ο συγκερασμός όλων των προαναφερθέντων, ανάγει την συνταγματική κατοχύρωση της απαγόρευσης των διακρίσεων, λόγω σεξουαλικού προσανατολισμού και ταυτότητας, σε επιτακτική ανάγκη. Κάτι τέτοιο κορυφώνεται εάν λάβουμε υπ’ όψιν ότι ακρογωνιαίος λίθος του δημοκρατικού πολιτεύματος είναι η ισότητα, η οποία χρήζει άμεσης συνταγματικής προστασίας και διασφάλισης σε όλες τις μορφές της. Ειδάλλως, γίνεται λόγος για μια διαστρεβλωμένη μορφή της δημοκρατίας, η οποία θα βασίζεται στην προστασία ενός σχεδόν «παλαιολιθικού» κώδικα αξιών και όχι στην προώθηση των ιδεών και των επιταγών του νεωτερισμού, του φιλελευθερισμού και του ιδεαλισμού.
Επίσης, κρίνεται άξια αναφοράς, η αντίδραση της Διεθνούς Αμνηστίας, που δραστηριοποιείται στην Ελλάδα, η οποία και εξέφρασε μέσω επίσημης ανακοίνωσης, την έντονη δυσαρέσκειά της για την καταψήφιση της εν λόγω πρότασης. Χαρακτηριστικά, τόνισε ότι «Η αναθεώρηση αυτής της διάταξης θα διασφάλιζε ότι θα εδραιώνονταν και στο Σύνταγμα, οι δεσμεύσεις της Ελλάδας σύμφωνα με τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και άλλα διεθνή όργανα ανθρώπινων δικαιωμάτων, σχετικά με το απαγορευμένο έδαφος διακρίσεων. Είναι πραγματικά ανησυχητικό το γεγονός ότι η Ελλάδα απέτυχε να διευρύνει αυτό το έδαφος, και να συμπεριλάβει το φύλο, την ταυτότητα φύλου, τον σεξουαλικό προσανατολισμό και την αναπηρία». Η παραπάνω ανακοίνωση της Διεθνούς Αμνηστίας αναδεικνύει, το πόσο σημαντικό είναι να απαλλαγεί η ελληνική κοινωνία, ως ολότητα, από απαρχαιωμένες αντιλήψεις, έτσι ώστε το όνειρο για μια σύγχρονη Ελλάδα που θα αποτελείται από Έλληνες-Ευρωπαίους πολίτες, να γίνει κάποια στιγμή, στο άμεσο μέλλον, πραγματικότητα.
Συνοψίζοντας, θεωρώ ότι δεν έχει σημασία αν κανείς είναι δεξιός, αριστερός ή κεντρώος, ούτε αν προσδιορίζει τον εαυτό του ως φιλελεύθερο ή ως συντηρητικό, ούτε επίσης αν είναι Έλληνας, Τούρκος ή «Ευρωπαίος». Ωστόσο καθίσταται κρίσιμο να προτάσσεται σε κάθε δυνατή ευκαιρία, ότι όλοι μας είμαστε άνθρωποι, και έχουμε κάποια θεμελιώδη δικαιώματα που πρέπει σε κάθε περίπτωση να προστατεύονται και όχι να γίνονται θυσία στον βωμό των ιδεολογικών διαφορών, των προσωπικών αντιπαραθέσεων και των εξόφθαλμων «πολιτικών παιχνιδιών». Εξάλλου, παραθέτοντας την ιδιαίτερα γνωστή ρήση του Νέλσον Μαντέλα: «Το να αρνείσαι στους ανθρώπους τα δικαιώματά τους, είναι σα να αμφισβητείς την ίδια την ανθρώπινη φύση τους».
Είναι προπτυχιακός φοιτητής του τμήματος Νομικής στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης. Ο κλάδος της νομικής, ανέκαθεν φάνταζε ιδιαίτερα συναρπαστικός σε εκείνον, εφόσον από πολύ νεαρή ηλικία γνώριζε ότι αυτήν την κατεύθυνση θα ήθελε να ακολουθήσει μελλοντικά. Τα τελευταία δύο χρόνια ασχολείται ερασιτεχνικά με την συγγραφή και πιο συγκεκριμένα με την συγγραφή πολιτικών δοκιμίων, ποιημάτων και σύντομων διηγημάτων της λογοτεχνίας του φανταστικού. Τρέφει επιπλέον, μια ιδιαίτερη αγάπη για τον αθλητισμό, την τζαζ μουσική και το σκάκι, ευελπιστώντας ότι, κάποια στιγμή στο άμεσο μέλλον θα του δοθεί και η ευκαιρία να συμμετάσχει σε σκακιστικούς αγώνες.
