Της Μαρίας Κρουσταλλίδη,
Πώς λειτουργεί η διαδικασία της αποπομπής (impeachment process);
Το άρθρο του Συντάγματος των Ηνωμένων Πολιτειών που αναφέρεται στη δυνατότητα αποπομπής του τρέχοντος Προέδρου προβλέπει μια μακρά σειρά πολιτικών διαδικασιών και ακροάσεων, με σκοπό να διερευνηθεί εάν υπάρχουν οι απαραίτητες αποδείξεις, ώστε να επιβεβαιωθούν οι βάσιμες υποψίες περί οποιουδήποτε είδους ανάρμοστης συμπεριφοράς του ή κατάχρησης του αξιώματός του. Αξίζει να τονίσουμε, σε αυτό το σημείο, ότι, παρά το γεγονός ότι η διαδικασία προσιδιάζει σε δικαστική αναμέτρηση, ο χαρακτήρας της είναι αμιγώς πολιτικός και η τελική απόφαση έγκειται στο εάν ο Πρόεδρος θα συνεχίσει ή όχι να ασκεί τα καθήκοντά του, χωρίς να εξετάζεται κάποια νομική επίπτωση στο πρόσωπό του.
Οι περιπέτειες για τον 45ο Πρόεδρο των ΗΠΑ ξεκίνησαν επισήμως στις 24 Σεπτεμβρίου, όταν η Nancy Pelosi, “Speaker of the Ηouse”, δηλαδή η κάτοχος του υψηλότερου αξιώματος της Βουλής των Αντιπροσώπων, προερχόμενη από το Δημοκρατικό Κόμμα, το οποίο κατέχει και την εκλογική πλειοψηφία του οργάνου αυτού, ανακοίνωσε πως ενεργοποιεί το εν λόγω άρθρο του Συντάγματος κατά του Προέδρου για «προδοσία του όρκου του, της εθνικής ασφάλειας και της ακεραιότητας των εκλογών». Η Επιτροπή Πληροφόρησης της Βουλής των Αντιπροσώπων ανέλαβε την έρευνα και την διεξαγωγή του πρώτου γύρου ακροάσεων, ο οποίος ολοκληρώθηκε την 21η Νοεμβρίου.
Γιατί κατηγορείται ο Πρόεδρος;
Σίγουρα όχι η πρώτη σοβαρή κατηγορία προς το πρόσωπο του Trump, αλλά ίσως η μοιραία για την πολιτική του καριέρα, είναι ο ισχυρισμός ότι απέσυρε στρατιωτική βοήθεια από την Ουκρανία, ως αποτέλεσμα εκβιασμού, με σκοπό να αποκτήσει ενοχοποιητικά στοιχεία για τον πολιτικό του αντίπαλο στις επερχόμενες εκλογές του 2020, Joe Biden, και τον υιό αυτού, ο οποίος εργαζόταν ως νομικός σύμβουλος σε μια μεγάλη Ουκρανική εταιρία φυσικού αερίου. Φυσικά, το πρόσχημα για την απόσυρση της Αμερικανικής αρωγής προς την Ουκρανία ήταν οι υποψίες του ίδιου του Trump για την προσπάθεια της χώρας να εμπλακεί στις Αμερικανικές εκλογές του 2016. Ο Trump κατηγορείται για την ενεργό εμπλοκή του στην έρευνα του ουκρανικού κράτους κατά της εν λόγω εταιρείας, αποσκοπώντας να συνδέσει τον πολιτικό του αντίπαλο και την οικογένειά του με παράνομες δραστηριότητες και κατάχρηση της δικής του εξουσίας ως πρώην Αντιπρόεδρος των ΗΠΑ.
Τι μάθαμε από τις ακροάσεις;
Ένα -εκ των κομβικότερων ίσως- σημείο της διαδικασίας υπήρξε η κατάθεση της 13ης Νοεμβρίου από τον William B. Taylor, τον κορυφαίο Αμερικανό Διπλωμάτη στην Ουκρανία από το 2006 έως και το 2009, ο οποίος έφερε στο φως της δημοσιότητας νέα ενοχοποιητικά στοιχεία. Συγκεκριμένα, μίλησε για πίεση του Trump προς τον ίδιο τον Ουκρανό Πρόεδρο Zelensky, αποκαλύπτοντας ένα μεταξύ τους τηλεφώνημα στις 26 Ιουλίου του τρέχοντος έτους και τροφοδοτώντας το εύλογο των κατηγοριών περί απόπειρας δωροδοκίας και εκβιασμού, στο πλαίσιο της κατάχρησης αξιώματος, εάν πράγματι αποδειχθεί πως οι κινήσεις του Προέδρου Trump αποσκοπούσαν σε μια “quid pro quo” συναλλαγή με την Ουκρανική κυβέρνηση. Την ίδια ημέρα, ο George Kent, κορυφαίο στέλεχος του State Department, που δραστηριοποιείται στις Ευρωπαϊκές και Ευρασιατικές υποθέσεις αποδόμησε με τη δική του κατάθεση τους ισχυρισμούς Trump περί Ουκρανικής ανάμειξης στις προηγούμενες εκλογές, αλλά και νομικά κολάσιμων πράξεων από τους Biden.Την 15η Νοεμβρίου, η Marie Yovanovitch, η πρέσβειρα των ΗΠΑ στην Ουκρανία από το 2016 μέχρι το 2019, έδωσε μια ακόμα ηχηρότερη γροθιά στην εικόνα του Προέδρου. Πρόσφατα απομακρύνθηκε από τη θέση της στην Ουκρανία, καθώς αντιτάχθηκε στις πιέσεις του Προέδρου προς την Ουκρανία για την έρευνα κατά της οικογένειας Biden. Η Yovanovitch ισχυρίζεται πως η απομάκρυνσή της από την κορυφή της διπλωματικής αποστολής των ΗΠΑ στην Ουκρανία αποτελεί προϊόν μιας κακοπροαίρετης και εκτεταμένης εκστρατείας εναντίον της, ενορχηστρωμένη από τον ίδιο τον Πρόεδρο και τον προσωπικό του δικηγόρο και πρώην δήμαρχο της Νέας Υόρκης, Ruby Guliani. Η διπλωμάτης έδωσε μια λεπτομερέστατη εικόνα της δικής της εμπειρίας στην Ουκρανία και κατέστησε σαφές ότι η απόσυρση της Αμερικανικής βοήθειας από τη χώρα ήταν ένας κατάφωρος εκβιασμός για ιδιοτελείς σκοπούς, τονίζοντας, παράλληλα, πως αισθάνεται ότι απειλείται προσωπικά από τους Trump και Guliani.
Κατά τις επόμενες δύο ακροάσεις, στις 19 και 21 Νοεμβρίου υπήρξαν και άλλες καταθέσεις από κορυφαία στελέχη της Αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής, οι οποίες λειτούργησαν προς επίρρωση των ήδη υπαρχουσών αποδείξεων και μοιάζουν να μεταφέρουν τις κατηγορίες στη σφαίρα της πραγματικότητας. Μάλιστα, ο Gordon Sondland, πρέσβυς των ΗΠΑ στην Ευρωπαϊκή Ένωση ενέπλεξε τον Αμερικανό επικεφαλής του State Department, Mike Pompeo και τον πρώην σύμβουλο εθνικής ασφαλείας, John Bolton σε μία, κατά τον ίδιο, συντονισμένη και απόλυτα συνειδητή προσπάθεια πίεσης της Ουκρανικής κυβέρνησης για πολιτικούς σκοπούς, που εξυπηρετούν το συμφέρον του Προέδρου.
Τι μέλλει γενέσθαι;
Την Τετάρτη 4 Δεκεμβρίου θα πραγματοποιηθεί ένας δεύτερος γύρος ακροάσεων, ενώπιον της Δικαστικής Επιτροπής της Βουλής των Αντιπροσώπων, αυτή τη φορά, υπό τον Jerrold Nadler. Σύμφωνα με τις Συνταγματικές προβλέψεις, χρέος της Επιτροπής είναι να συντάξει τα άρθρα αποπομπής, δηλαδή το κείμενο που θα καταλήξει προς ψήφιση στη Βουλή των Αντιπροσώπων, αποτυπώνοντας επακριβώς τα γεγονότα, τα οποία θα μπορούσαν να τερματίσουν αιφνιδίως την ήδη αμφιλεγόμενη και εκρηκτική θητεία του Donald Trump.