Του Κωνσταντίνα Λίκα,
Η Λειψία είναι μία από τις πόλεις της Γερμανίας με μία σημαντική ιστορία, όπως και η Σαξονία γενικότερα. Η Σαξονία γενικά, αλλά και η Λειψία καθ’ εαυτή, έχει μία τεράστια ιστορία, επηρεασμένη από την Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, την Αυστροουγγρική Αυτοκρατορία και τα σλαβικά έθνη δίπλα από αυτή, πρωτίστως δε την Πολωνία, αλλά και την Τσεχία. Η λέξη Λειψία, Leipzig στα Γερμανικά, έχει μάλιστα σλαβικές ρίζες (Lipsk).
Πολύ γνωστή είναι η πόλη και για την πολιτισμική της κληρονομιά στον χώρο της μουσικής, όσο και για το εμπόριο και τα ιστορικά ορόσημα. Το 1813 ο Ναπολέοντας στη μάχη της Λειψίας, την οποία και έχασε, απώλεσε τον έλεγχο της Γερμανίας και ήταν η αρχή του τέλους της αυτοκρατορίας του. Το 1989 σημειώθηκαν διαδηλώσεις κατά του κομουνιστικού καθεστώτος, για αυτό είναι γνωστή ως Πόλη Ηρώων (Heldenstadt). Λογικό επακόλουθο, δοθείσας της ιστορίας της πόλης, είναι ένα από τα σημαντικότερα μουσεία της, ο «Πράσινος Θόλος» (Grünes Gewölbe) να στεγάζει έργα τέχνης υψηλής αξίας.
Ακριβώς αυτό το μουσείο έπεσε θύμα κλοπής. Συνολικά εκλάπησαν 10 αντικείμενα συνολικής αξίας ενός δισεκατομμυρίου ευρώ. Η δε κλοπή λέγεται ήδη ότι ήταν η πιο ακριβή στην ιστορία της Γερμανίας, τουλάχιστον μεταπολεμικά.
Πως έγινε η κλοπή;
Παρόλο που οι έρευνες συνεχίζονται, ορισμένα στοιχεία έχουν βρει το φως της δημοσιότητας. Στις 4 τα ξημερώματα της 25ης Νοεμβρίου, δύο ληστές έβαλαν φωτιά στη Γέφυρα του Αυγούστου, προκειμένου να καταστραφεί ένα κουτί ηλεκτροδότησης, με σκοπό να πέσει το ρεύμα στο μουσείο. Αποτέλεσμα μεν ήταν η απενεργοποίηση των συναγερμών, αλλά οι κάμερες λειτουργούσαν κανονικά και κατέγραψαν το συμβάν. Επιβεβαιώθηκε ότι εισέβαλαν δύο ληστές. Οι ληστές, κατόπιν τούτου, έκοψαν τις σιδερένιες ράγες και εισέβαλαν στον χώρο των κοσμημάτων. Εκεί, με τη χρήση τσεκουριών, έσπασαν τις βιτρίνες και έκλεψαν τα κοσμήματα σε έκθεση.
Συγκεκριμένα, εκλάπησαν εκθέματα από τρία σετ διαμαντιών 18ου αιώνα αξίας €1 δις, αν και, όπως ανέφερε ο διευθυντής του μουσείου Dirk Syndram, «πρόκειται για πολιτισμική κληρονομιά και ως εκ τούτου η αξία τους είναι ανεκτίμητη». Τα τρία σετ περιείχαν συνολικά 37 διαμάντια, ρουμπίνια, εμέραλντους, και σάφφηρους. Οι ληστές δεν μπόρεσαν να κλέψουν όλα αυτά τα εκθέματα από τα σετ. Αναφέρεται από την Αστυνομία της Σαξονίας ότι μόνο 10 εκθέματα έχουν κλαπεί και αυτό λόγω των ειδικών μέτρων ασφαλείας που είχαν παρθεί για το κάθε έκθεμα ξεχωριστά εντός του σετ. Αρχικά, μάλιστα είχε ειπωθεί ότι εκλάπησαν ολόκληρα τα σετ, πράγμα που δεν επιβεβαιώθηκε.
Οι κλέφτες απέδρασαν από το ίδιο παράθυρο, επανατοποθετώντας τις μπάρες για να κερδίσουν χρόνο προτού τελικά ανιχνευτούν. Έτρεξαν σε σημείο όπου τους περίμενε αυτοκίνητο και εξαφανίστηκαν. Οι φύλακες ασφαλείας εντόπισαν την κλοπή στις 5 π.μ. και ενημέρωσαν αμέσως την αστυνομία. Περί τα 16 περιπολικά κινητοποιήθηκαν άμεσα, αλλά δεν πρόλαβαν τους δράστες. Μάλιστα οι ερευνητές θεωρούν ότι ένα αυτοκίνητο, που βρέθηκε καμμένο κοντά στον αυτοκινητόδρομο σε ένα γκαράζ στην περιοχή Pieschen, ήταν το όχημα διαφυγής.
Συνολικά βρέθηκαν 91 στοιχεία τα οποία ερευνώνται εγκληματολογικά.
Ο διευθυντής της Αστυνομικής Διεύθυνσης Λειψίας, Jörg Kubiessa, ανέφερε στο ZDF τις υποψίες του ότι οι δράστες ήταν καλά οργανωμένοι και γνώριζαν το μέρος προτού το ληστέψουν.
Εξελίξεις
Το Μουσείο της Δρέσδης «Πράσινος Θόλος» δεν είναι απλά ένα μουσείο. Περιέχει τη μεγαλύτερη συλλογή θησαυρών στην Ευρώπη. Ιδρυθείσα το 1723 από τον Αύγουστο Β’ τον Ισχυρό, λέγεται μάλιστα ότι είναι το πιο παλιό μουσείο στον κόσμο (είναι πιο παλιό από το Βρετανικό Μουσείο), έστω και εάν το Βατικανό ισχυρίζεται με τη σειρά του ότι διαθέτει το πιο παλιό μουσείο. Οι επιπτώσεις και το σοκ που δέχτηκε όχι μόνο η Σαξονία, αλλά και η Γερμανία γενικότερα, από τη ληστεία ήταν μεγάλες.
Ας ξεκινήσουμε από τις πολιτικές αντιδράσεις. Ο Πρωθυπουργός της Σαξονίας, Michael Kretschmer, αντέδρασε αρνητικά αναφορικά με το συμβάν, αναφέροντας ότι «δεν έχουν κλαπεί μόνο οι κρατικές συλλογές, αλλά και εμείς οι Σάξονες!». Η δεύτερη στο κρατίδιο ισχυρότερη παράταξη, το AfD, την αποκάλεσε «ντροπή» και εξαπολύει επίθεση, μέσω του Facebook, κατά του CDU: «Η Κυβέρνηση του CDU έχει ήδη τα τελευταία χρόνια αποτύχει στην ολοκληρωμένη προστασία του πληθυσμού» και καλεί σε κοινοβουλευτικό έλεγχο του συμβάντος. Ο πρόεδρος της SPD Σαξονίας Martin Dullig είπε ότι είναι μία «μαύρη μέρα» για την Σαξονία.
Η ληστεία έχει εγείρει ζήτημα φύλαξης των μουσείων ανά τη Γερμανία. Ο Πρόεδρος του Ιδρύματος Πρωσικής Κληρονομιάς (Stiftung Preußischer Kulturbesitz), Hermann Parzinger, απαίτησε την ίδρυση ενός ειδικού task force για την επίλυση του ζητήματος και έθεσε το ζήτημα αύξησης προστασίας στα μουσεία γενικότερα.
Αναφέρεται στο ZDF ότι η αστυνομία έχει ανατρέξει τα ίχνη των δραστών μέχρι το Βερολίνο και συγκεκριμένα, σε περιοχή αυξημένης εγκληματικότητας. Περαιτέρω λεπτομέρειες δεν έχουν δοθεί, αλλά ήδη η επιχείρηση έχει λάβει εθνικές διαστάσεις.
Συνολικά, το συμβάν πρόκειται για μία σύντομη, γρήγορη, αλλά και πανάκριβη ληστεία που όσο ακριβή είναι οικονομικά, άλλο τόσο ακριβή, εάν όχι και πιο επώδυνη, είναι για την πολιτισμική κληρονομιά της Γερμανίας και της Ευρώπης γενικότερα. Πολύ δε περισσότερο, ελλοχεύει ο κίνδυνος μόχλευσης του συμβάντος υπέρ της ρητορικής της ακροδεξιάς στη Γερμανία, για όλους τους λάθος λόγους, άνευ ηθικού δισταγμού και σίγουρα, δεν οδηγεί στη βελτίωση του ήδη τεταμένου πολιτικού κλίματος στη Γερμανία.
Γεννήθηκε το 1995 στον Πειραιά. Είναι απόφοιτος του τμήματος Ναυτιλιακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιώς και μεταπτυχιακός φοιτητής στο ΠΜΣ Εφαρμοσμένα Οικονομικά και Χρηματοοικονομικά του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών και στο Master of Finance της Frankfurt School of Finance and Management. Ενδιαφέρεται κυρίως για διεθνή χρηματοοικονομικά, τραπεζικά, φορολογικά και εμπορικά ζητήματα, όπως και για γερμανικά, αλβανικά, ιαπωνικά και διεθνή πολιτικά ζητήματα. Ενδιαφέρεται επίσης για ζητήματα άμυνας και ασφάλειας. Είναι υπότροφος της διεθνούς ακαδημαϊκής υποτροφίας (IPS) του Γερμανικού Κοινοβουλίου και της DAAD. Μιλάει αγγλικά, γερμανικά, γαλλικά, τουρκικά, αλβανικά και ελληνικά.