Της Ματίλντας Γεωργελέ,
Απέχοντας τρεις μόλις ημέρες από την ανάληψη καθηκόντων της νέας Ευρωπαϊκής Επιτροπής υπό την ηγεσία της προέδρου Ούρσουλα φον ντε Λάιεν και το Κολέγιο των Επιτροπών εμφανίζεται ημιτελές. Η απουσία είναι φυσικά του Ηνωμένου Βασιλείου. Με τους 27 από τους 28 εκπροσώπους του EU28 να βρίσκονται σε απόλυτη ετοιμότητα να θέσουν σε εφαρμογή όλες τις πτυχές του χαρτοφυλακίου και του σχεδίου δράσης τους, το Ηνωμένο Βασίλειο παρά τις συστάσεις και προειδοποιήσεις για κυρώσεις που δέχεται διαρκώς από την Επιτροπή σε συνδυασμό με την νομική του δέσμευση, όχι μόνο δεν έχει ορίσει Επίτροπο, αλλά ταυτόχρονα αρνείται πεισματικά και αμετάκλητα να το πράξει. Ας πάρουμε όμως τα γεγονότα με τη σειρά.
Τον Σεπτέμβριο, το Ινστιτούτο Κυβερνήσεων πρότεινε να επεκταθεί εκ νέου η διορία για το Brexit, ώστε αφενός να αποφευχθεί μια ενδεχόμενη άτακτη έξοδος και δευτερευόντως, το Ηνωμένο Βασίλειο και η ΕΕ να αναζητήσουν έναν τρόπο γύρω από την υποχρέωση του πρώτου να ορίσει έναν Επίτροπο. Η συμφωνία αυτή θα βασιζόταν σε μια παρέκκλιση του άρθρου 17 παράγραφος 5 της Συνθήκης της Λισαβόνας η οποία αναφέρει ότι κάθε νέα Επιτροπή πρέπει να αποτελείται από μέλη που εκπροσωπούν τουλάχιστον τα δύο τρίτα των κρατών μελών. Ωστόσο, οι χώρες της ΕΕ επέστρεψαν έκτοτε στην προηγούμενη διαδικασία, σύμφωνα με την οποία κάθε κράτος ορίζει έναν Επίτροπο, με αποτέλεσμα η παράκαμψη της ορισμένης διαδικασίας από το Ηνωμένο Βασίλειο να δημιουργήσει τεραστίων διαστάσεων πρόβλημα.
Καταρχάς αξίζει ιδιαίτερα να σημειωθεί ότι η υποχρέωση ορισμού Επιτρόπου από τα κράτη μέλη είναι μια ρήτρα που περιλαμβάνεται στο κείμενο της απόφασης του Συμβουλίου και είναι αδιαμφισβήτητα δεσμευτική και υποχρεωτική. Αναφορικά με την ιδιαίτερη και ξεχωριστή περίπτωση του Ηνωμένου Βασιλείου, ρητά τονίζεται στο προαναφερθέν κείμενο ότι εφόσον η Αγγλία παραμένει μέλος της ΕΕ, έχει επομένως πλήρη δικαιώματα και υποχρεώσεις, συμπεριλαμβανομένης φυσικά και της υποχρέωσης υποβολής υποψηφίου για διορισμό ως μέλους της Επιτροπής. Παρ’ όλη την υποχρέωσή του αυτή, ο πρωθυπουργός της χώρας Μπόρις Τζόνσον ήδη από τον Ιούλιο κατά την πρώτη του ομιλία στη Βουλή των Κοινοτήτων, δήλωσε ότι ο ορισμός ενός Επιτρόπου θα ήταν από την πλευρά του μια πράξη αβέβαιη έως και ανύπαρκτη. Προσφάτως, τόνισε ότι ο λόγος που αρνήθηκε να διορίσει υποψήφιο για τη θέση οφείλεται στις επερχόμενες εκλογές της 12ης Δεκεμβρίου και τις ανακατατάξεις που αυτές προκαλούν.
Η νομική αυτή δέσμευση του Ηνωμένου Βασιλείου επιτάσσει ότι οι αρχές του κράτους θα έπρεπε να είχαν υποβάλει την υποψηφιότητα μέχρι την Παρασκευή 22 Νοεμβρίου, κάτι το οποίο προφανώς δεν πραγματοποιήθηκε. Η τόση ασφυκτική και αυστηρή διορία δύναται να δικαιολογηθεί από το γεγονός ότι η επόμενη Επιτροπή πρέπει να αναλάβει τα καθήκοντά της «το συντομότερο δυνατό», όπως αναφέρει η ίδια, καθότι τα κωλύματα επί της διαδικασίας με τον Ούγγρο, την Ρουμάνα και την Γαλλίδα Επίτροπο, συνετέλεσαν στη μετάθεση της ανάληψης καθηκόντων του νέου σώματος από τη 1η Νοεμβρίου, στη 1 Δεκεμβρίου αλλάζοντας ριζικά το οργανόγραμμα και το σχέδιο δράσης το οποίο η ίδια η πρόεδρος φον ντε Λάιεν είχε εμπνευστεί.
Φυσικά, η αθέτηση της νομικής αυτής υποχρέωσης προβλημάτισε ιδιαίτερα τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, ο οποίος σε επιστολή του προς τον Μπόρις Τζόνσον, πέρα από την εκτενή αναφορά σε θέματα που άπτονται του Brexit (όπως η αποδοχή του αιτήματος του Ηνωμένου Βασιλείου για «ευελιξία» μέχρι τις 31 Ιανουαρίου 2020 από τις χώρες του ΕU27), υπογράμμισε ότι ο μη ορισμός Επιτρόπου ισοδυναμεί με κυρώσεις οι οποίες σαφώς θα επιβληθούν. Ως απάντηση στην επιστολή αυτή, ο Βρετανός πρωθυπουργός τόνισε ότι σε καμία περίπτωση δεν επιθυμεί να διαταράξει τις εργασίες, αρμοδιότητες και διαδικασίες λήψης αποφάσεων της ΕΕ, ωστόσο σημείωσε ότι ως πρωθυπουργός έχει το χρέος να προασπίσει και να προστατεύσει τα συμφέροντα της χώρας του και ο ορισμός Επιτρόπου κατά τον ίδιο, δε θα εξυπηρετήσει αυτόν το σκοπό.
Πολύ ιδιαίτερη είναι και η περίπτωση του Σερ Τζούλιαν Κινγκ, προηγούμενου Επιτρόπου του Ηνωμένου Βασιλείου, ο οποίος απεστάλη στις Βρυξέλλες ύστερα από το δημοψήφισμα του 2016. Όσον αφορά το πρόσωπό του υπάρχουν δύο πιθανά ενδεχόμενα, όπως τονίζει ο ανταποκριτής του Euronews, στις Βρυξέλλες, Μιμπ Μακμάχον: «να διατηρήσει τη θέση του ως Επίτροπος, αν το Ηνωμένο Βασίλειο εγκαταλείψει την ΕΕ στις 31 Ιανουαρίου ή και νωρίτερα να απομακρυνθεί από το σώμα της ΕΕ αποτελώντας τον Επίτροπο με τη μικρότερη θητεία στο σώμα αυτό».
Μεταφερόμενοι στο σήμερα, η κατάσταση είναι ιδιαίτερα τεταμένη, αφού οι Βρυξέλλες ξεκίνησαν ήδη διαδικασία επί παραβάσει εναντίον του Ηνωμένου Βασιλείου με την κατηγορία ότι παραβιάζει τις υποχρεώσεις του βάσει της Συνθήκης της Ευρωπαϊκής Ένωσης αμελώντας και μη θέλοντας να προτείνει υποψήφιο για τη θέση του Επιτρόπου της ΕΕ. Εν τέλει, είναι φανερό ότι το μέλλον του Βρετανού Επιτρόπου φαντάζει δυσοίωνο και το όνειρο μιας ολότελα ολοκληρωμένης και συμπαγούς Επιτροπής εξανεμίζεται. Απ’ ό,τι φαίνεται η προσπάθεια αυτή της Ούρσουλα φον ντε Λάιεν είναι όντως: Commission Impossible.
Είναι τριτοετής φοιτήτρια Διεθνών και Ευρωπακών Σπουδών στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Την παρούσα στιγμή βρίσκεται στο Παρίσι, όπου έχει επιλεγεί να φοιτήσει μέσω Εράσμους στο Πανεπιστήμιο Paris 1 Panthéon Sorbonne στο τμήμα του Διεθνούς Δικαίου. Tην περίοδο Σεπτεμβρίου-Δεκεμβρίου, βρισκόταν στις Βρυξέλλες οπου πραγματοποίησε πρακτική άσκηση στη Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Ελλάδας στην ΕΕ με αντικείμενο το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Έχει συμμετάσχει σε πληθώρα σεμιναρίων και συνεδρίων Προσομοίωσης Ηνωμένων Εθνών όπως το HARVARD WORLD MUN στη Μαδρίτη, το FWWMUN (στη Νεα Υόρκη υπό την αιγίδα του ΟΗΕ), καθώς και στο European Youth Debate υπό την αιγίδα του Πανεπιστήμιου Βοcconi στο Μιλάνο. Κατά την περσινή χρονία συμμετείχε ως βουλευτής στο 22 ΠΚΝ.Ομιλεί 4 γλώσσες, Ελληνικά, Αγγλικά, Γαλλικά σε επίπεδο μητρικής και Κινέζικα σε επίπεδο Lower. Είναι λάτρης της ιστιοπλοϊας καθώς και του χειμερινού σκι.
