Του Ραφαήλ-Νικόλαου Μπελενιώτη,
Ένας από τους μεγαλύτερους λογοτέχνες και ζωγράφους της «γενιάς του 30» και σημαίνων εκπρόσωπος της Αιολικής σχολής, γεννήθηκε στις 6 Μαΐου του 1895. Ο Στρατής Δούκας έζησε στα Μοσχονήσια της Μικράς Ασίας, ενώ τελείωσε το σχολείο και το Γυμνάσιο στη γενέτειρά του, το Αϊβαλί. Το 1912 αποφάσισε να φοιτήσει στη Νομική Σχολή των Αθηνών. Το ξέσπασμα του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου τον ανάγκασε να διακόψει τις σπουδές του, ενώ στη διάρκεια της εμπόλεμης κατάστασης επισκέφτηκε δύο τόπους που του άσκησαν ιδιαίτερη επιρροή στα επόμενα χρόνια, το Άγιον Όρος και τη Λέσβο. Το 1913 συμμετείχε σε διάφορες λαογραφικές έρευνες και συλλόγους, ενώ πολέμησε και τραυματίστηκε στο Μακεδονικό Μέτωπο.
Έπειτα από την αποστράτευσή του, το 1923, αποφάσισε να αφιερώσει το χρόνο του στην προσπάθεια διάδοσης της μικρασιάτικης λαϊκής τέχνης σε όλη την ελληνική επικράτεια, όπως η αγγειοπλαστική και η ταπητουργία, ενώ διοργάνωσε μαζί με τους Φώτη Κόντογλου και Σπύρο Παπαλουκά πλείστες εκθέσεις ζωγραφικής.
Μετά από μια σοβαρή ασθένεια το 1927 και την ανάρρωσή του στη Θεσσαλονίκη, άρχισε να ασχολείται με τη ζωγραφική και περιόδευσε δύο φορές ανά τη μακεδονική επαρχία αποκομίζοντας πολλές εμπειρίες, ενώ την ίδια περίοδο γράφει και το αφήγημα «Ιστορία ενός αιχμαλώτου». Από το 1929 άρχισε να συνεργάζεται με τις αθηναϊκές εφημερίδες Πρωία, Πολιτεία και Νέος Κόσμος ως δημοσιογράφος και παράλληλα δημοσίευσε λυρικά κείμενα στο περιοδικό Κύκλος.
Το 1931 θα γνωρίσει το έργο του γλύπτη Γιαννούλη Χαλεπά και θα γνωριστεί με τον Γαβριήλ Πεντζίκη. Θα λάβει μέρος στην ίδρυση της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών, θα συμβάλει στη λειτουργία του περιοδικού Τρίτο Μάτι, ενώ αργότερα, στη διάρκεια του Ελληνοϊταλικού Πολέμου, θα υπηρετήσει ως αξιωματικός.
Κατά τη διάρκεια της κατοχής θα λάβει μέρος στην Εθνική Αντίσταση και θα αγωνιστεί στο πλευρό του ΕΑΜ. Αργότερα, πριν την απελευθέρωση, εντάχθηκε στο ΚΚΕ. Κακοποιήθηκε από τους Γερμανούς για την αντιστασιακή δράση του και μετά την απελευθέρωση εργάστηκε στις γραμμές του Ερυθρού Σταυρού και συνεργάστηκε με τα περιοδικά Ελεύθερα Γράμματα (1949-1950 ως διευθυντής), Ο Αιώνας μας, Ποιητική Τέχνη και Ζυγός. Υπήρξε σύμβουλος (1949-1953) και γενικός γραμματέας (1953-1960) της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών.
Κατά τη διάρκεια της επταετίας θα διωχθεί σφόδρα από το καθεστώς Παπαδόπουλου και θα περάσει το υπόλοιπό της ζωής του μπαινοβγαίνοντας σε γεροκομεία. Κατά τη μεταπολίτευση, έγινε αποδέκτης διακρίσεων και βραβείων και μετά τον θάνατο του κατέλαβε ευρωπαϊκά βραβεία τέχνης, όπως το Ευρωπαϊκό Κέντρο Τέχνης (EUARCE), το οποίο και διοργάνωσε τιμητικό αφιέρωμα με έκθεση ζωγραφικής της Αμαλίας Παρασκευοπούλου με τίτλο «Έβδομη ζωγραφική εκδοχή για τα γραπτά του Στρατή Δούκα».
Ο Στρατής Δούκας πέθανε σαν σήμερα 26 Νοεμβρίου του 1983, στην ηλικία των 83 ετών, στην Αθήνα. Το συγγραφικό του έργο, μέσα από τη χρήση της λαϊκής γλώσσας, αποτυπώνει βιώματα και εμπειρίες από την καθημερινή βιοπάλη, ενώ έχει έντονα και τα παραδοσιακά στοιχεία.
