13.7 C
Athens
Κυριακή, 22 Δεκεμβρίου, 2024
ΑρχικήIn MemoriamIn Memoriam: Φραγκίσκος Ιωσήφ Α΄της Αυστρίας

In Memoriam: Φραγκίσκος Ιωσήφ Α΄της Αυστρίας


Του Θεοχάρη Χατζημανώλη,

Σαν σήμερα το 1916, πεθαίνει ο Φραγκίσκος Ιωσήφ Α΄ της Αυστρίας. Ήταν αυτοκράτορας της Αυστρίας και βασιλιάς της Ουγγαρίας του οίκου των Αψβούργων – Λωρραίνης.

Γεννήθηκε στο παλάτι Σαίνμπρουν στη Βιέννη και ήταν γιος του αρχιδούκα Φραγκίσκου-Κάρολου των Αψβούργων-Λωρραίνης και της Σοφίας των Βίττελσμπαχ, κόρης τού Μαξιμιλιανού Α΄ Ιωσήφ της Βαυαρίας. Επειδή ο θείος του, ο αυτοκράτορας Φερδινάνδος Α΄, ήταν διανοητικά καθυστερημένος, η μητέρα του Φραγκίσκου-Ιωσήφ τον είχε αναθρέψει ως τον μελλοντικό αυτοκράτορα.

Έτσι τον Δεκέμβριο του 1848, μετά την παραίτηση του αυτοκράτορα και την άρνηση του Φραγκίσκου-Καρόλου να τον διαδεχθεί, ο Φραγκίσκος-Ιωσήφ ανήλθε στο θρόνο. Η περίοδος ήταν κρίσιμη, αφού είχαν μόλις επαναστατήσει οι Ούγγροι, οι Βοημοί και οι Ιταλοί. Υπό την καθοδήγηση του καγκελάριου Σβάρτσενμπεργκ κατάφερε να συντρίψει τις εξεγέρσεις και να αναγκάσει τους Πρώσους να υπογράψουν την συνθήκη του Όλμυτς το 1850. Στις 18 Φεβρουαρίου 1853 πραγματοποιήθηκε δολοφονική απόπειρα εναντίον του, χωρίς όμως αποτέλεσμα. Μετά από αυτήν διέταξε την κατασκευή της Βοτιβκίρχε. Αμέσως μετά την αποτυχημένη απόπειρα δολοφονίας του, νυμφεύτηκε την πριγκίπισσα Ελισάβετ της Βαυαρίας ή Σίσι στον καθεδρικό ναό του Αγίου Αυγουστίνου της Βιέννης στις 24 Απριλίου 1854. Με την σύζυγό του Ελισάβετ απέκτησε τέσσερα παιδιά: τρεις κόρες και έναν γιο, τον Ροδόλφο, που είχε τραγικό θάνατο αυτοκτονώντας, με αποτέλεσμα να μην καταφέρει ο ίδιος ο Φραγκίσκος-Ιωσήφ να συνεχίσει την δυναστεία με δικούς του απογόνους. Το 1859 ηττήθηκε από την Γαλλία και έχασε τη Λομβαρδία. Επίσης, σε αυτόν χρεώνεται η ευθύνη της συνθήκης της Πράγας, που ήταν αποτέλεσμα του Αυστρο-Πρωσικού πολέμου, με την οποία η Αυστρία έχασε την ηγετική θέση στη Γερμανία και της αποσπάστηκε το Βένετο.

Κατά τη διάρκεια της βασιλείας του έγινε φανερό το πρόβλημα των εθνοτήτων και της σταθερότητας της μοναρχίας. Απότοκο αυτής της κατάστασης ήταν ο διαμελισμός της αυτοκρατορίας σε δύο ζώνες, όπου στη μία επικρατούσαν οι Γερμανοί και στην άλλη οι Ούγγροι. Ο ανιψιός του, Φραγκίσκος-Φερδινάνδος, δολοφονήθηκε από έναν εθνικιστή Σέρβο φοιτητή, γεγονός που εξόργισε τον υπερήλικα αυτοκράτορα, άσχετα εάν οι σχέσεις του με τον ανιψιό του ήταν από καιρό αρκετά τεταμένες. Αυτό, λόγω του μοργανατικού γάμου του, που ήταν αιτία να στερηθούν τα παιδιά του Φραγκίσκου-Φερδινάνδου την διαδοχή. Κατηγόρησε την Σερβία ότι βρίσκεται πίσω από τον νεαρό φοιτητή και έθεσε 10 σκληρούς όρους για να μην κηρύξει τον πόλεμο, αλλά οι Σέρβοι αποδέχθηκαν πλήρως τους εννιά και μερικώς τον δέκατο. Παρόλα αυτά, συμμάχησε με τη Γερμανία και διέταξε την έναρξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου με πρώτη του ενέργεια τον βομβαρδισμό του Βελιγραδίου. Η βιαστική αυτή και παράλογη ενέργεια στο τέλος της ζωής του θα έχει ως αποτέλεσμα -λίγο αργότερα- την πτώση της αυτοκρατορίας.

Απεβίωσε στις 21 Νοεμβρίου του 1916, κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Διάδοχός του έγινε ο μικρανιψιός του Κάρολος, ανιψιός του Φραγκίσκου-Φερδινάνδου· ήταν ο τελευταίος αυτοκράτορας της Αυστροουγγαρίας.


Θεοχάρης Χατζημανώλης

Γεννήθηκε στο Λιτόχωρο Πιερίας το 1999. Είναι φοιτητής του τμήματος Ιστορίας-Αρχαιολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης από τον Οκτώβριο του 2017. Στα ενδιαφέροντα και τις δράσεις που αναπτύσσει συμπεριλαμβάνονται θεματικές ενότητες πολιτικής, ιστορίας, φιλοσοφίας, κοινωνιολογίας, οικονομίας και κριτικής της τέχνης. Συμμετέχει σε πολιτικές προσομοιώσεις, επιστημονικά συνέδρια και ημερίδες και ασχολείται από την παιδική του ηλικία με το θέατρο. Γνωρίζει αγγλικά και ιταλικά. Στο OffLine Post γράφει ιστορικά θέματα.

TA ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΑΡΘΡΑ

Ραφαήλ-Νικόλαος Μπελενιώτης, Σύμβουλος Έκδοσης
Ραφαήλ-Νικόλαος Μπελενιώτης, Σύμβουλος Έκδοσης
Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1999. Είναι φοιτητής του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, με κατεύθυνση στην νεότερη και σύγχρονη ελληνική ιστορία.