Της Άννας Κανελλοπούλου,
Τα τελευταία χρόνια και συγκεκριμένα από το 2015, έφτασε και στη χώρα μας η αμερικάνικη συνήθεια που ακούει στο όνομα “Black Friday”. Πρόκειται για μια Παρασκευή πολύ διαφορετική από τις υπόλοιπες του χρόνου, μια Παρασκευή αφιερωμένη στον υπερκαταναλωτισμό. Τα εμπορικά καταστήματα ρίχνουν τις τιμές στα προϊόντα και οι καταναλωτές επιδίδονται μανιωδώς σε αγορές κάθε είδους, χωρίς να πτοούνται από τις ατελείωτες ουρές. Ο στόχος είναι ένας, να κάνουν όσα περισσότερα ψώνια μπορούν ασχέτως αν τα χρειάζονται ή όχι. Εξάλλου, αρκούν οι χαμηλές τιμές για να τους δελεάσουν, να τους οδηγήσουν στο ταμείο και να αισθανθούν ικανοποίηση για την «ευκαιρία» που άδραξαν.
Στην πραγματικότητα, ως “Black Friday” χαρακτηρίζεται η επομένη της «Ημέρας των Ευχαριστιών» και σηματοδοτεί την έναρξη των Χριστουγεννιάτικων αγορών. Ο όρος χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά πιθανότατα στη Φιλαδέλφεια των Ηνωμένων Πολιτειών, για να περιγράψει την κυκλοφοριακή συμφόρηση που επικρατεί στους δρόμους την ημέρα αυτή. Πλέον, έχει καταλήξει ως η χαρακτηριστικότερη εκδήλωση της έννοιας του υπερκαταναλωτισμού που από μια απλή λέξη, γραμμένη σε βιβλία, αποκτά νόημα μπροστά στα μάτια μας. Βλέπουμε ανθρώπους να τρέχουν σε κλίμα φρενίτιδας πρωί-πρωί στα μαγαζιά, να στήνονται έξω από τις πόρτες τους περιμένοντας καρτερικά να ανοίξουν, ακόμα και να κατασκηνώνουν εκεί από το προηγούμενο βράδυ για να κερδίσουν μια θέση στη σειρά προτεραιότητας, για να αγοράσουν κάτι που στην πραγματικότητα δεν το έχουν καν ανάγκη. Σε μια εποχή που οι διαφημίσεις, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και εν γένει τα προβαλλόμενα πρότυπα σπεύδουν να μας υπενθυμίσουν ότι χρειαζόμαστε κινητό τελευταίας τεχνολογίας, και ας έχει ελάχιστες διαφορές από το προηγούμενο μοντέλο, ρούχα που να ανταποκρίνονται στις φετινές τάσεις της μόδας, και ας έχουμε άθικτα ακόμα τα περσινά, ποιος θα μπορούσε να μην εθιστεί στην υπερκατανάλωση;
Ως σωστοί καταναλωτές, οφείλουμε να επενδύουμε στην αφθονία και η “Black Friday” φαντάζει «η τέλεια ευκαιρία». Αδυνατούμε, φυσικά, να πιστέψουμε ότι είμαστε θύματα ενός καλοστημένου σκηνικού, ότι προσθέτουμε αγαθά στο καλάθι μας επειδή «είναι σε έκπτωση», αντ’ αυτού αισθανόμαστε περηφάνια που ικανοποιήσαμε την καταναλωτική μας μανία στις χαμηλότερες δυνατές τιμές. Αυτή τη φορά, όμως, ας σταθούμε ένα λεπτό, ας σκεφτούμε τι πραγματικά έχουμε ανάγκη. Το πρόβλημα ξεκινά ακριβώς από το γεγονός ότι ο σύγχρονος καταναλωτής αδυνατεί να ξεχωρίσει τις πραγματικές από τις πλασματικές του ανάγκες, με αποτέλεσμα να βρίσκεται σε μια διαρκή σύγχυση, να παγιδεύεται σε ένα φαύλο κύκλο, να μην είναι ποτέ ικανοποιημένος και να χρειάζεται ολοένα και περισσότερα υλικά αγαθά. Δεν είναι, άλλωστε, λίγες οι φορές που εξαρτάται η διάθεσή μας, η προσωπική μας ευτυχία και αντίστοιχα η δυστυχία, από την εκπλήρωση των πλασματικών μας αναγκών.
Η ευτυχία, όμως, δεν μετράτε σε υλικά αγαθά, δεν επιδέχεται «εκπτώσεις» και δεν βρίσκεται «σε τιμή ευκαιρίας». Όσο πιο σύντομα αντιληφθούμε ότι είναι αδύνατον να νιώσουμε την απόλυτη υλική ικανοποίηση, ότι συνεχώς νέες ανάγκες θα διαδέχονται τις παλιές, τόσο πιο ευτυχισμένοι άνθρωποι θα γίνουμε…
Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1999 με καταγωγή από την Τρίπολη. Το 2017 αποφοίτησε από το Αρσάκειο Τοσίτσειο Εκάλης και έκτοτε είναι φοιτήτρια στην Νομική Σχολή Αθηνών. Στο πλαίσιο αυτό έχει συμμετάσχει σε προσομοιώσεις των Ηνωμένων Εθνών (M.U.N) και συχνά παρακολουθεί νομικά συνέδρια. Παράλληλα δραστηριοποιείται ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης Νέων Νομικών (ELSA). Λατρεύει τα ταξίδια, την διασκέδαση και το θέατρο.
