Του Δημήτρη Τόλια,
Οι φθινοπωρινές μπόρες και καταιγίδες φαίνεται πως έχουν αργήσει. Η θερμοκρασία συνεχίζει να είναι υψηλή και όσο κυλά το φθινόπωρο παρακολουθούμε την σταδιακή πόλωση του πολιτικού κλίματος στην κοινωνία και ιδίως στην νέα γενιά. Αναρωτιέμαι εάν τα γεγονότα της ΑΣΟΕΕ αποτελούν απλώς την κορυφαία στιγμή του νέου δίπολου που αναδείχθηκε ή απλώς την αρχή μιας παγίωσης δύο αντιθετικών ριζοσπαστικών λόγων στην δεξιά και την αριστερά.
Βέβαια, μολονότι η μικρής κλίμακας διαιρετική αυτή τομή δείχνει πρόσκαιρη, παρακολουθώ μια εκατέρωθεν αναζωπύρωση του πολιτικού ενδιαφέροντος, ιδίως στους φοιτητές, ως αντανάκλαση των γεγονότων που άμεσα επηρεάζουν την καθημερινότητά τους. Μάλιστα, οι περισσότεροι δείχνουν να παίρνουν θέση στο δίπολο το οποίο συνδέεται άμεσα και ίσως αμήχανα με την ευρεία πολιτική σκηνή. Επομένως, αφού περιγράψω την μορφή που αποκτούν οι αντιθετικοί λόγοι, θα εξηγήσω γιατί η ανομβρία του φθινοπώρου με τρομάζει περισσότερο από τους παραγόμενους διπολικούς λόγους που νομιμοποιούν την βία.
Ξεκινώντας εκ δεξιών, το πολιτικό λεξιλόγιο δείχνει να ανανεώνεται διαρκώς σε αυτή τη χώρα. Μετά την «κανονικότητα» εφευρίσκεται η «αναγκαστικότητα». Πληροφορούμαστε από κυβερνητικό στέλεχος πως, το «ξύλο» αποτελεί αναγκαστικό στοιχείο, ομάδες των ΜΑΤ αναφέρονται σε «χακί» και σε «χούντες» και η βία εισβάλει στο πανεπιστήμιο στα μάτια τρομοκρατημένων φοιτητών που γίνονται μάρτυρες μιας σκληρής αντίθεσης.
Φτάνοντας στην βάση παρατηρούμε μια έντονη ριζοσπαστικοποίηση του λόγου. Μέσω φοιτητών και πολιτών, που τοποθετούνται στην περισσότερο συντηρητική πλευρά του διπόλου, εκφράζεται μια αστυνομοκρατική αντίληψη επιβολής και ασύστολης βίας κατά των αναρχικών ομάδων που χρησιμοποιούν το πανεπιστήμιο ως «ορμητήριο για την πρόκληση ταραχών«. Στα μέσα μαζικής ενημέρωσης και κοινωνικής δικτύωσης ο παραγόμενος λόγος χρησιμοποιεί σημεία σχηματισμού αλυσίδων όπως «ναρκωτικά», «καδρόνια», «καταληψίες», «μπάχαλα» προκειμένου να δημιουργήσει τον απόλυτο εχθρό που κάθε μέσο -ακόμη και η αναγκαστικότητα της αυθαιρεσίας- νομιμοποιείται απέναντί του.
Ταυτόχρονα εξ’ αριστερών, πολλοί ενώ ορθώς καταδικάζουν την αυθαίρετη αστυνομική βία δείχνουν να ξεχνούν πως εντός του υπογείου της ΑΣΟΕΕ βρέθηκαν αντικείμενα που προκαλούν βία και δεν έχουν καμιά θέση στον πανεπιστημιακό χώρο. Κάτι που φυσικά δεν αποτελεί εξαίρεση αλλά τις περισσότερες φορές, κανόνας. Πολλές φορές δε, φτάνουν να δικαιολογούν την κατοχή τέτοιων αντικειμένων ως «προστασία». Δεν αποτελεί ωστόσο αυτός ο λόγος μια ομοιότροπη κατασκευή απόλυτου εχθρού; 
Ο λόγος αυτός που ενέχει λαϊκίστικα χαρακτηριστικά χρησιμοποιεί τις στιγμές «καταστολή», «αυθαιρεσία», «νόμος και τάξη», «αυταρχισμός», «αστισμός» και κατασκευάζει έναν απόλυτο εχθρό απέναντι στον οποίο επιτρέπονται τα πάντα, συνεπώς και νομιμοποιείται η κατοχή αντικειμένων που προκαλούν βία, εντός του πανεπιστημιακού χώρου κάτι το οποίο είναι επίσης απαράδεκτο.
Οι εκάστοτε «κακοί» χτίζονται μέσω των λόγων στην ρηματική αντίθεσή με τον «καλό» εαυτό μας. Κατ’ επέκταση, ο «καλός εαυτός» πηγάζει από την υποκειμενική προβολή της παροντικής κατάστασης και προτρέπει σε δράση για την προστασία του ιδανικού της ελευθερίας και στους δύο λόγους. Ο ένας λόγος αναγνωρίζει το κοινωνικό πεδίο ως «αστυνομοκρατικό» ενώ ο άλλος λόγος ως «άτακτο» και συνεπώς λαμβάνονται ή επικροτούνται οι εκατέρωθεν δράσεις «κατάληψη» και «έφοδος» για την επανόρθωση.
Φυσικά, αντικειμενική προβολή της πραγματικότητας δεν υφίσταται. Ο οποιοσδήποτε είναι ελεύθερος να επικαθορίζεται από τους παραγόμενους λόγους και να κατασκευάζει τον υποκειμενικό κοινωνικό του «εαυτό» και «εχθρό». Το ανησυχητικό σε αυτή την κατάσταση κατά την άποψη μου συνεπώς δεν είναι οι ήδη υπάρχοντες λόγοι, αλλά εκείνοι που λείπουν. Στην όψη ενός επικίνδυνου μανιχαϊστικού διπόλου που ανεβάζει εξαιρετικά την θερμοκρασία, δεν παράγονται λόγοι συναινετικοί που να ερμηνεύσουν την πραγματικότητα δίχως ηθικές και αξιακές κλίσεις, στη βάση της διαλεκτικής εξεύρεσης λύσεων ώστε να απομακρυνθεί κάθε μορφή βίας από το πανεπιστήμιο.
Κοντολογίς, λείπει η φθινοπωρινή βροχή να σβήσει από τον χώρο της διάδοσης ιδεών και της επιστημονικής έρευνας τα σημάδια της βίας κάθε προέλευσης. Λείπει ένας ευέλικτος λόγος που θα επιχειρήσει να βρει λύσεις συναινετικές και όχι απόλυτες που θα αντικατοπτρίζουν την πολυσύνθετη και πολύπλοκη πραγματικότητα. Με απαντήσεις που θα προάγουν την ελευθερία μέσω του δημοκρατικού διαλόγου και των διαδικασιών, δίχως λαϊκίστικες αποχρώσεις.
Ακόμη και τα κόμματα της αντιπολίτευσης αμήχανα παρατηρούν τις εξελίξεις. Δεν λαμβάνουν επίσημες θέσεις, υπεκφεύγουν του διαλόγου καθώς δεν είναι σε θέση να κατανοήσουν την έκβαση της νέας διαιρετικής τομής που παρουσιάστηκε. Η δική μου εικασία βλέπει το δίπολο αυτό αφενός να εξασθενεί σύντομα καθώς η θερμοκρασία θα πέφτει. Ωστόσο, η σύγκρουση πρόλαβε να σχηματίσει ιδεολογικές αλυσίδες που εάν δεν αλληλεπιδράσουν με λόγους περισσότερο μετριοπαθείς ώστε να προκληθεί διάλογος, οι βαριές καταιγίδες του ωχρού χειμώνα θα αναδείξουν νέα μανιχαϊστικά διλήμματα που θα απαιτούν μονολιθικές και άκαμπτες απαντήσεις ενώ, όσο η βροχή θα συνεχίζεται τόσο θα πνίγει την κοινωνία στα απόνερα της δικής της αδιαλλαξίας.
Γεννήθηκε το 1998 και μεγάλωσε στον Ωρωπό Αττικής. Είναι προπτυχιακός φοιτητής του τμήματος Πολιτικών Επιστημών στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, ενώ έχει φοιτήσει και για ένα έτος στο ίδιο τμήμα του Πανεπιστημίου Κρήτης. Είναι λάτρης της πολιτικής ιστορικής ανάλυσης και έρευνας. Ασχολείται με την ανίχνευση της διαδικασίας διάδοσης και τις επιδράσεις των πολιτικών ιδεών στην κοινωνία τόσο στο παρελθόν όσο και φυσικά στο σήμερα.
