Της Ευριδίκης Παπαβαρνάβα,
Τι έγινε;
Θέμα εγκυρότητας των πολιτογραφήσεων έχει προκύψει με αφορμή το γεγονός ότι η Κυπριακή κυβέρνηση παραχώρησε κυπριακή υπηκοότητα στον Μαλαισιανό επιχειρηματία Jho Taek Low. Ο επιχειρηματίας θεωρείται καταζητούμενος λόγω του ρόλου του ως σύμβουλος του τότε πρωθυπουργού της Μαλαισίας για το σκάνδαλο 1MDB που εμπεριέχει ξέπλυμα χρημάτων και παραβίαση του νόμου. Ο επιχειρηματίας ήταν ήδη υπό έρευνα, αλλά χωρίς να έχει εκδοθεί ένταλμα εναντίον του, όταν αναζητούσε ελεύθερη διακίνηση μέσω απόκτησης ευρωπαϊκού διαβατηρίου.
Εκμεταλλευόμενος την οικονομική κατάσταση της Κύπρου και μέσω του προγράμματος ‘χορήγησης υπηκοότητας σε επενδυτές’ αγόρασε εκκλησιαστική γη στην Αγία Νάπα με αποτέλεσμα να προωθηθεί το αίτημα πολιτογράφησής του μαζί με ακόμη δύο πρόσωπα. Ο Αρχιεπίσκοπος έστειλε επιστολή στον τότε υπουργό Εσωτερικών κ. Χάσικο υποστηρίζοντας το αίτημά του Jho Taek Low για πολιτογράφηση ως Κύπριος. Ο Jho Low, πλέον, καταζητείται από την Μαλαισία ενώ για την σύλληψή του έχουν κινητοποιηθεί και άλλες χώρες όπως οι ΗΠΑ και η Ινδονησία. Παράλληλα, η Interpol εξέδωσε ερυθρά αγγελία.
Αντιδράσεις:
Η υπόθεση του Jho Low έχει προκαλέσει διεθνή σάλο με το Μαλαισιανό κράτος να ηγείται της θύελλας αντιδράσεων. Διεθνή νέα εκφέρουν τίτλους όπως ‘Malaysia’s Fugitive Jho Low Carries Cypriot Passport’ ενώ το Υπουργείο Δικαιοσύνης των Ηνωμένων Πολιτειών την χαρακτήρισε ως ‘τη μεγαλύτερη περίπτωση κλεπτοκρατίας που είχε διώξει ποτέ’. Η Κυπριακή δημοκρατία δέχτηκε σκληρή κριτική με διεθνή μέσα ενημέρωσης να ισχυρίζονται πως η Κύπρος βοήθησε έμμεσα τον καταζητούμενο επιχειρηματία να διαφύγει των αρχών των ΗΠΑ, της Σιγκαπούρης και της Μαλαισίας. Οι δε ακτιβιστές εξέλαβαν την υπόθεση ως ένα ακόμη παράδειγμα τρόπου με τον οποίο οι ευρωπαϊκές χώρες κάνουν τα στραβά μάτια σε ενδεχόμενες διαφθορές, για να προσελκύσουν ξένους επιχειρηματίες και τις επενδύσεις τους.
Στην Κύπρο η αντιπολίτευση συνεχίζει το επικριτικό της μοτίβο για την υπόθεση. Συγκεκριμένα, ο Επαρχιακός Γραμματέας Λ/ΣΙΑΣ- ΚΕΡΥΝΕΙΑΣ του ΑΚΕΛ χαρακτήρισε την υπόθεση ως ‘το παγκόσμιο ρεζιλίκι της Κύπρου’ που ‘χρειάζεται επιτέλους ανάληψη ευθύνης’. Η κριτική της αντιπολίτευσης και η αντιμετώπιση της από τον Πρόεδρο έχει προκαλέσει ένταση ενόψει της τριμελούς με τον ΟΗΕ. Ο Γ. Γραμματέας του ΚΕΒΕ κ. Τσιάκκης ξεκαθάρισε την θέση του ΚΕΒΕ λέγοντας πως το σχέδιο βοήθησε στην ανάκαμψη της οικονομίας και έδωσε εργασία σε πολύ κόσμο.
Ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ, κ. Νεοφύτου, εξήγησε πως το πρόγραμμα πολιτογραφήσεων της Κυβέρνησης γίνεται στα πλαίσια μιας προσπάθειας χορήγησης αναπτυξιακών κινήτρων με σκοπό την ενδυνάμωση της Κυπριακής οικονομίας. Ωστόσο, ως ‘ύψιστη εθνική προτεραιότητα’, χαρακτήρισε την προστασία της αξιοπιστίας της χώρας βάζοντας όλα τα υπόλοιπα σε δεύτερη μοίρα. Εξέφρασε,επίσης, ότι ‘χρειάζεται ένας έλεγχος και αυτοέλεγχος εκεί που παρατηρήθηκαν αδυναμίες’ και πως πρέπει ‘να υπάρξουν το γρηγορότερο δυνατό διορθωτικά μέτρα’.
Απαντήσεις:
Ο Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος δήλωσε πως δεν είναι η πρώτη φορά που προώθησε ζήτημα πολιτογράφησης για επενδύσεις στην οικονομία της Κύπρου. Επίσης, υποστήριξε πως δεν έχει εκτελεστική εξουσία και ότι οι πολιτογραφήσεις δεν είναι δική του αρμοδιότητα αλλά του Υπουργείου Εξωτερικών που έχει στην διάθεση του την Αστυνομία, την κεντρική τράπεζα και την Interpol.
Ο πρώην υπουργός Εσωτερικών κ. Χάσικος διέψευσε το γεγονός πως το αίτημα πολιτογράφησης έγινε δεκτό αμέσως μετά την προώθηση του Αρχιεπισκόπου. Μέσω ανάρτησής του σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης στήριξε πως ο Jho Low ‘υπέβαλε μέσω ελεγκτικού οίκου αίτηση δυόμισι μήνες νωρίτερα και εξασφάλισε διαβατήριο σε χρόνο που και άλλοι κατ’ εξαίρεση αιτηθέντες ήταν δυνατό να εξασφαλίσουν τότε‘. Επιπλέον, εξέφρασε ότι ‘η Interpol διαβεβαίωσε ότι δεν είχε πληροφορίες εναντίον του αιτηθέντος, η Κυπριακή Αστυνομία επιβεβαίωσε το λευκό ποινικό μητρώο του και η Τράπεζα Κύπρου πιστοποίησε την καθαρότητα των χρημάτων της επένδυσης’.
Σε ανάρτηση του στο Twitter πρόσθεσε πως μόνο μετά την έκδοση του διαβατηρίου η Τράπεζα Κύπρου ανακάλυψε ότι τα χρήματα του Jho Low δεν ήταν νόμιμα. Όντως, η αστυνομία ξεκαθαρίζει ότι όταν ζητήθηκε από αυτή να γίνει έρευνα για τον επιχειρηματία το 2015 ‘δεν εντοπίστηκε οτιδήποτε το μεμπτό’ και ανακάλυψαν ‘τον Αύγουστο του 2018 ότι υπήρξε μία ερυθρά αγγελία η οποία είχε εκδοθεί από τις αρχές της Σιγκαπούρης το 2016 τον Σεπτέμβρη, και μία δεύτερη τον Μάιο του 2018 από τις αρχές της Μαλαισίας οι οποίες αφορούσαν οικονομικής φύσεως αδικήματα’. Η αστυνομία ξεκαθάρισε πως όταν είχαν κληθεί να κάνουν έρευνα το 2015 για τον επιχειρηματία δεν βρήκαν τίποτα το μεμπτό και ότι το Αύγουστο 2018 ανακάλυψαν την ερυθρά αγγελία.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης, όταν κλήθηκε να σχολιάσει το θέμα του Jho Taek Low δήλωσε πως ‘θα ανακληθούν υπηκοότητες στις περιπτώσεις που θα διαπιστωθεί ότι δεν έπρεπε να δοθούν’. Συγκεκριμένα, ο Πρόεδρος διατύπωσε πως στην περίπτωση του επιχειρηματία και σε οποιαδήποτε περίπτωση ‘θα πρέπει να γίνει η δέουσα έρευνα, για να αιτιολογείται και με βάση τον Νόμο της Κυπριακής Δημοκρατίας η αφαίρεση της υπηκοότητας’.
Γεννήθηκε το 1996 στην Λευκωσία, Κύπρο. Έχει σπουδάσει στο University of Nottingham στην Νομική και είναι μεταπτυχιακή φοιτήτρια στο University of Bath στην Διεθνή Ασφάλεια. Μιλάει την αγγλική και τη ισπανική γλώσσα. Ενδιαφέρεται για τα διεθνή θέματα και λατρεύει τον εθελοντισμό και τον χορό. Αυτή την στιγμή βρίσκεται στο Βέλγιο.
