Της Ελένης Σπυροπούλου,
Σχεδόν όλοι οι αναγνώστες αυτού του άρθρου έχουν Facebook, με τους περισσότερους να περνούν σε αυτό αρκετές ώρες ημερησίως. Πριν το 2007, το Facebook ήταν μια νεοσύστατη εταιρεία που απευθυνόταν στους φοιτητές, ωστόσο στις μέρες μας –μαζί με άλλες ιστοσελίδες κοινωνικών δικτύων– αποτελεί μέσο επίτευξης του «κοινωνικού marketing» στις σύγχρονες επιχειρήσεις. Να διευκρινιστεί πως το κοινωνικό διαφέρει σημαντικά από το παραδοσιακό ηλεκτρονικό marketing. Και αυτό γιατί το πρώτο στοχεύει στο να «ακούσει» τους πελάτες, να «συζητήσει» μαζί τους και μέσω της «ηλεκτρονικής συνομιλίας» οι επιχειρήσεις να αποκτήσουν «οπαδούς» και να ενισχύσουν ηλεκτρονικά την φήμη και το σήμα τους.
Το Facebook, λοιπόν, παρέχει πολλές ευκαιρίες για marketing και διαφήμιση, καθώς και εργαλεία για εμπορικά σήματα και αναπτυσσόμενες κοινότητες στην πλατφόρμα του, τα οποία παρουσιάζονται παρακάτω:
- Κουμπιά αντιδράσεων: το γνωστό σε όλους «Like» παρουσιάστηκε το 2009, ενώ το 2016 προστέθηκαν και τα κουμπιά Reactions, τα οποία δίνουν στον χρήστη την δυνατότητα να εκφράσει τα συναισθήματα του για το προϊόν ή την υπηρεσία που βλέπει, κάτι που είναι ανέφικτο μέσω του παραδοσιακού ηλεκτρονικού marketing. Αξίζει να σημειωθεί πως το «Like» είναι ένας τρόπος που βοηθά το Facebook να γνωρίζει ποια άλλα sites επισκέπτεστε, με σεβασμό στην ιδιωτικότητά σας. Μαζί με τα κουμπιά reactions πλέον, είναι ίσως το σημαντικότερο εργαλείο στην άνοδο του κοινωνικού marketing.
- Σελίδες εμπορικού σήματος: λειτουργούν ως τα «παραρτήματα» της κύριας διαδικτυακής σελίδας των επιχειρήσεων, στοχεύοντας στην απόκτηση «οπαδών» και παρέχοντας την δυνατότητα αλληλεπίδρασης πελάτη-εμπορικού σήματος μέσω σχολίων, διαγωνισμών, προσφορών. Τα εμπορικά σήματα αποκτούν μεγαλύτερη έκθεση στο Facebook (γίνονται όπως συχνά λέγεται viral), είτε οργανικά είτε μέσω πληρωμένων διαφημίσεων.
- Διαφημίσεις χρονολογίου: το News Feed, είναι το μέρος που περνούν οι χρήστες τον περισσότερο χρόνο τους, καθώς εκεί βλέπουν τις δημοσιεύσεις φίλων τους. Οι διαφημίσεις εμφανίζονται μαζί με αυτές τις δημοσιεύσεις και στοχεύουν στην αύξηση της αλληλεπίδρασης δυνητικού ή υπάρχοντος πελάτη με την εταιρεία. Επίσης, μπορεί να περιλαμβάνουν και το κουμπί Buy, ώστε οι χρήστες να αγοράσουν χωρίς να «φύγουν» από την σελίδα. Να σημειωθεί πως οι διαφημίσεις αυτές είναι επί πληρωμή και όχι οργανικές.
- Διαφημίσεις δεξιάς στήλης: εμφανίζονται στην πλευρική γραμμή των σελίδων και χρησιμοποιούνται ώστε ο χρήστης να κατευθυνθεί στο site των εταιρειών αυτών.
- Facebook Live: πρόκειται για δωρεάν υπηρεσία αναπαραγωγής βίντεο συνεχούς ροής (το οποίο μπορεί και να αποθηκευτεί στην σελίδα), μέσω του οποίου οι χρήστες αλληλεπιδρούν με σχόλιο, like, share.
- Βίντεο διαφημίσεις: είναι διαφημίσεις με βίντεο αυτόματης αναπαραγωγής διάρκειας 15 δευτερολέπτων. Η «αστοχία» ίσως των διαφημίσεων αυτών είναι ότι αναπαράγονται αυτόματα σε σίγαση, απαιτώντας από τους διαφημιστές να προσαρμόζουν τα βίντεο τους για το συγκεκριμένο μέσο.
- Εν κινήσει διαφημίσεις: περιλαμβάνει όλες τις διαφημίσεις που περιγράφηκαν, ωστόσο επειδή η οθόνη του smartphone είναι διαφορετική από αυτήν του υπολογιστή, πλέον όλες οι διαφημίσεις εμφανίζονται στο χρονολόγιο του χρήστη (δεν υπάρχει δυνατότητα εμφάνισης πχ στα δεξιά)
- Facebook messenger: σίγουρα δεν χρησιμοποιείται από τις επιχειρήσεις με τον τρόπο που αξιοποιείται από τους απλούς χρήστες. Μερικές δυνατότητες που δίνει η εφαρμογή στις πρώτες είναι τα chatbot, ρομπότ συνομιλίας για υποστήριξη πελατών και τα sponsored messages που δίνουν στις εταιρείες την δυνατότητα επικοινωνίας με πελάτες που παλιότερα έχουν συναλλαχθεί μαζί τους.
- Facebook Exchange: επιτρέπει την προσαρμογή διαφημίσεων βάσει προσωπικών δεδομένων που αντλούν από την σελίδα του χρήστη. Όσοι επισκέπτονται άλλες δικτυακές τοποθεσίες «μαρκάρονται» με ένα cookie και δέχονται διαφημίσεις σχετικές με την αναζήτησή τους στο web όταν επιστρέφουν στο Facebook.
Αυτά τα εργαλεία, λοιπόν, έχουν δώσει την δυνατότητα όχι της αύξησης των πωλήσεων όπως οι περισσότεροι πιστεύουν, αλλά της «γνώσης του πελάτη» από την επιχείρηση, κάτι που μπορεί να της προσδώσει σημαντικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στην αγορά δραστηριοποίησης.
Βέβαια, εκτός από το Facebook, τον ίδιο ρόλο καλούνται να διαδραματίσουν και τα άλλα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Το Twitter χρησιμοποιεί τα προωθούμενα tweet, προωθούμενες τάσεις, προωθούμενους λογαριασμούς, ενισχυμένες σελίδες προφίλ, προωθούμενα βίντεο, επαναστόχευση τηλεοπτικής διαφήμισης, κάρτες δημιουργίας προφίλ υποψήφιων πελατών και εν κινήσει διαφημίσεις. Το Pinterest παρέχει εργαλεία, όπως, τα rich pins, το προωθούμενο και κινηματογραφικό καρφίτσωμα, τα εξαγοράσιμα καρφιτσώματα, το προωθούμενο βίντεο και άλλα πολλά. Σημαντική είναι και η συμβολή του Instagram, Snapchat και Linkedin στα πλαίσια του κοινωνικού marketing.
Φαίνεται, λοιπόν, πως οι επιχειρήσεις που έχουν μάθει να προσαρμόζονται στις τάσεις του περιβάλλοντος και να μην μένουν προσκολλημένες στις βέλτιστες πρακτικές του παρελθόντος, έχουν μεταβεί από το παραδοσιακό ηλεκτρονικό στο κοινωνικό marketing, το οποίο θέτει στο επίκεντρο τον πελάτη– άνθρωπο. Ωστόσο, ας μην λησμονούμε και πως η τάση χαρακτηρίζεται και από κάποια μειονεκτήματα, τα οποία δεν θα αναλυθούν επί του παρόντος, όπως ότι οι δυσαρεστημένοι ή απλώς κακόβουλοι καταναλωτές μπορούν να αναρτήσουν υλικό ανακριβές ή και ενοχλητικό για το brand ή ακόμη οι διαφημίσεις της εταιρείας να τοποθετούνται δίπλα σε περιεχόμενο που δεν αντικατοπτρίζει τις αξίες της ή το εμπορικό σήμα της ευρύτερα. Η «επανάσταση», λοιπόν, του κοινωνικού marketing –με τα όποια πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα– έχει αλλάξει ριζικά και συνεχίζει να αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο οι εταιρείες εμπορεύονται (με την ευρύτερη έννοια του όρου) ηλεκτρονικά.
Γεννήθηκε το 1997 στην Πάτρα, μεγάλωσε στον Πύργο Ηλείας και κατοικεί τα τελευταία χρόνια στην Αθήνα. Είναι απόφοιτη του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών και συγκεκριμένα του τμήματος Λογιστικής και Χρηματοοικονομικής. Πρόσφατα ξεκίνησε τις μεταπτυχιακές σπουδές της στο ΠΜΣ “Master of Business Administration” του ΟΠΑ. Την απασχολεί η μελέτη θεμάτων σχετικών με την επιχειρηματικότητα, εξάλλου στο μέλλον φιλοδοξεί να δημιουργήσει την δική της επιχειρηματική μονάδα.
