Του Αλέξανδρου Πανταζή,
Η αλματώδης πρόοδος της τεχνολογίας, εν συναρτήσει με τις καινοτόμες ιδέες νέων επιστημόνων και την αυξημένη οικολογική συνείδηση των τελευταίων δεκαετιών, είναι ο λόγος που όλο και περισσότερες καινοτομίες σχετικές με την προστασία του περιβάλλοντος και την αντιρρύπανση έρχονται στο φως τον τελευταίο αιώνα. Μια τέτοια καινοτομία έχει κατοχυρώσει και η εταιρία «The ocean cleanup» του Ολλανδού εφευρέτη Boyan Slat, όπου υπόσχεται να καθαρίσει το πλαστικό από τους ωκεανούς.
Όλα ξεκίνησαν όταν ο δεκαεξάχρονος Boyan Slat μετά από μια επίσκεψη στην Ελλάδα, παρατήρησε περισσότερο πλαστικό από ότι ψάρια στη θάλασσα. Αυτό που τον εξέπληξε ακόμη περισσότερο, αφού επένδυσε στο πρόβλημα της πλαστικής ρύπανσης, ήταν η απουσία αξιόλογης προσπάθειας για την καταπολέμηση αυτού του ζητήματος.
«Τα μεγάλα προβλήματα απαιτούν ριζικές λύσεις», αποφάνθηκε ο Slat στη συνέντευξη τύπου που παραχώρησε για το project του και υποσχέθηκε να καθαρίσει τους ωκεανούς. Το οποίο project, μάλιστα, του πρόσφερε μια θέση στη λίστα των 30 ανθρώπων κάτω των 30 που αλλάζουν τον κόσμο του περιοδικού Forbes, για το 2016.
Πως λειτουργεί αυτή η εφεύρεση;
Το εγχείρημα αποτελείται από τέσσερα επιμέρους σημεία, που συνεργάζονται μεταξύ τους. Αρχικά, υπάρχει ενας γιγαντιαίος σωλήνας σχήματος C, ο οποίος σκοπεύει να συλλέξει το 50% των συντριμμιών σε ένα διάστημα πέντε χρόνων. Η γεωμετρία του είναι κατασκευασμένη έτσι ώστε να αξιοποιεί τον αέρα και τα κύματα για να κινηθεί, χωρίς όμως να χάνει τα πλαστικά σκουπίδια. Στη συνέχεια, υπάρχει μια ειδικά προσαρμοσμένη άγκυρα, η οποία λειτουργεί ως βαρίδη και στόχος της είναι να επιβραδύνει το δίχτυ, ώστε να μαζεύει τα απορρήματα. Τέλος, κάθε βδομάδα ένα σκάφος θα φθάνει στην περιοχή, προκειμένου να συλλέγει τα πλαστικά για ανακύκλωση. Σημαντικό ακόμη είναι ότι το σύστημα δεν έχει κανένα ενεργειακό αποτύπωμα, καθώς κινείται από τη ροή των θαλλάσιων ρευμάτων.
«Αντί να κυνηγάμε τα πλαστικά, αφήνουμε αυτό το σύστημα να λειτουργήσει μέσω των θαλάσσιων ρευμάτων και να φυλακίσει ότι βρεθεί κοντά του», αναφέρει ο Boyan.
Πόσο σημαντική είναι αυτή η εφεύρεση;
Αν αναλογιστεί κανείς ότι περισσότεροι από 150 εκατομμύρια τόνοι πλαστικού υπάρχουν σήμερα στους ωκεανούς και σύμφωνα με υπολογισμούς έως το 2050 οι θάλασσες θα περιέχουν περισσότερα πλαστικά απόβλητα απ’ ό,τι ψάρια, η εφεύρεση είναι σημαντική. Άλλωστε, η υγεία μας είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το φυσικό μας περιβάλλον και για αυτό οφείλουμε να το προστατέψουμε.
Μολονότι, η ιδέα ακούγεται εξαιρετική, υπάρχουν πολλοί επικριτές του Ocean Cleanup, οι οποίοι ανησυχούν ότι ένα τέτοιο πρόγραμμα για τον καθαρισμό των ωκεανών θα μπορούσε να αποσπάσει την προσοχή από τις προσπάθειες μείωσης του πλαστικού. Επίσης, κάποιοι το θεωρούν ανούσιο, αφού ισχυρίζονται ότι με την απαγόρευση του πλαστικού, σε δέκα–είκοσι χρόνια, τα πλαστικά θα έχουν εξαφανιστεί από τις θάλασσες.
Είναι σαφές ότι το πρόγραμμα αυτό θα έχει λαμπρό μέλλον και θα είναι κομβικό για τον καθαρισμό των ωκεανών. Όσο για τον εφευρέτη του, τον Ολλανδό μηχανικό Boyan Slat, σίγουρα θα ακούγεται πιο συχνά από εδώ και στο εξής, αφού θεωρείται ότι φέρνει μια επανάσταση στον τομέα της συλλογής πλαστικών. Και επανάσταση είναι, αφού μέσω της γνώσης του προσπαθεί να κάνει καλύτερο τον κόσμο και το περιβάλλον. Διότι επανάσταση δεν είναι μόνο οι φωνές έξω από το κοινοβούλιο, ούτε οι μελοδραματικές ομιλίες, οι οποίες τις περισσότερες φορές δεν είναι ρεαλιστικές, αλλά ένας συνδυασμός ενεργειών που είναι μελετημένες και βασισμένες στη γνώση και την πραγματικότητα.
Γιατί αν θέλεις να αλλάξεις κάτι, οφείλεις να το κάνεις σωστά.
Είναι φοιτητής του τμήματος Μηχανικών Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου. Τα τελευταία χρόνια κατοικεί στον Νομό Χανίων λόγω της φοιτητικής του ιδιότητας, ενώ τα μαθητικά του χρόνια τα πέρασε στον δήμο Σπάτων-Αρτέμιδος. Κατά την διάρκεια της φοίτησής του έχει παρακολουθήσει αρκετά σεμινάρια και ημερίδες σχετικά με το αντικείμενο σπουδών του και έχει λάβει μέρος στην προσομοίωση της Βουλής των Ελλήνων (ΜΒΕ).