Της Στεφανίας Αρβανιτάκη,
Πολλοί άνθρωποι άφησαν το στίγμα τους στη νεότερη ιστορία. Πέρα για πέρα καταστροφικό, όμως, ήταν αυτό του Αδόλφου Χίτλερ, για τον οποίο υπάρχει μια τεράστια βιβλιογραφία και έρευνες από ιστορικούς, ψυχολόγους και άλλους επιστήμονες. Οι ενέργειές του, απόρροια των οποίων υπήρξαν πενήντα εκατομμύρια νεκροί, δε θα μπορούσαν να μην ταλανίσουν ολόκληρη την ανθρωπότητα, πόσο μάλλον αυτούς που έχουν εξειδικευτεί στο να κατανοούν τη συμπεριφορά και τα κίνητρα των ατόμων. Αλήθεια, τι χαρακτήριζε την προσωπικότητα αυτού του δικτάτορα;
Ο ίδιος εναντιωνόταν θερμά σε οτιδήποτε έθιγε τα δικαιώματα περί γερμανικής φυλής, την οποία και θεωρούσε ανώτερη στην κλίμακα, κάτι σαν υπερδύναμη, η οποία μπορούσε να υπερασπιστεί την ασφάλεια του δυτικού κόσμου. Εφόσον απέδιδε σε αυτήν θετικά πρόσημα και την εκλάμβανε σαν κάτι το ιδανικό, με τη σειρά του προσπάθησε να ηγηθεί αυτής της χώρας και να καταστήσει τον εαυτό του Fuhrer (Φύρερ-Ηγέτης) και σωτήρα με ηρωικές ιδιότητες. Η εξουσία του ανήκε πλέον δικαιωματικά, από τις 30 Ιανουαρίου του 1933. Η χρονολογία αυτή ήταν η απαρχή των θέσεων που έμελλε να πάρει, οι οποίες διαφαινόντουσαν ήδη από τα προηγούμενα χρόνια.
Στις βλέψεις του κύρια θέση κατείχε η κατάκτηση εδαφών, τα οποία θα ήταν σίγουρα για τη Γερμανία ζωτικής σημασίας, μετά από την κατάσταση στην οποία είχε περιέλθει εξαιτίας της νωπής ήττας της. Αν υπήρχαν περισσότερα εδάφη για την εγκατάσταση των γερμανών, θα ήταν εφικτή η αναπαραγωγή και η αύξηση του πληθυσμού. Στόχος ήταν, λοιπόν, η επέκταση της χώρας προς την Ανατολική Ευρώπη, θέλοντας να καθυποτάξει τους Σλάβους, τους οποίους θεωρούσε εκ γενετής υποδεέστερους. Λόγω του ικανού, μάχιμου και άρτια εκπαιδευόμενου στρατού, που ήθελε να έχει στην κυριότητά του για μια τέτοια αποστολή, όσοι δεν πληρούσαν αυτές τις προϋποθέσεις (όπως οι σωματικά παράλυτοι), δεν είχαν καμία θέση ούτε στον στρατό, ούτε στην κοινωνία.
Παράλληλα, έθεσε στο στόχαστρο του τους εβραίους, στο πρόσωπο των οποίων έβλεπε μπολσεβίκους και τους υπαίτιους για την κατάληξη του Α΄ Παγκοσμίου πολέμου (1914-1918). Σε συνδυασμό με τα παραπάνω, οραματιζόταν μια καθαρή άρια φυλή, η οποία σύμφωνα με τους νόμους της φύσης θα μπορούσε μέσω πολέμου να επιβιώσει ολοκληρωτικά, εις βάρος άλλων αδύναμων φυλών. Ακολουθώντας τον Δαρβινισμό, είχε ταχθεί υπέρ του ότι η Γερμανία ήταν η καταλληλότερη δύναμη για να επιβιώσει. Εν ολίγοις, αυτό που είχε πρωταρχική σημασία ήταν μια φυλετική αναδιοργάνωση ολόκληρης της ευρωπαϊκής ηπείρου.
Πιο συγκεκριμένα, ο ηγέτης του Εργατικού Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος (NSDAP) είχε στρέψει τα μάτια του σε έναν εκδικητικό πόλεμο εναντίον όσων, όπως έλεγε, έφεραν ευθύνη για τα όσα είχε υποστεί η Γερμανία. Όπως σημειώνει και ο Ian Kershaw, «Όσοι είχαν υποσκάψει το εθνικό γόητρο της Γερμανίας και την είχαν υποχρεώσει σε τέτοια ντροπή έπρεπε να το πληρώσουν». Συνεπώς, ο Χίτλερ είχε δώσει άλλες διαστάσεις στην ήττα αυτής της χώρας, την οποία εκλάμβανε ως εθνική ταπείνωση και διακατεχόταν από την έντονη φλόγα του να αντιστρέψει αυτήν την κατάσταση με το να δημιουργήσει την εικόνα μιας αδάμαστης Γερμανίας, στην οποία θα ήταν ικανές ακόμα και οι επόμενες γενιές να συνεχίσουν τον πόλεμο.
Επιπλέον, είναι γνωστές οι θέσεις του περί του αντισημιτισμού που έτρεφε μέσα από τις αλληλογραφίες και τις επιστολές του πριν ακόμα γίνει δικτάτορας, στις οποίες αναφέρει χαρακτηριστικά ότι οι εβραίοι είναι παράσιτα που πρέπει να εξοντωθούν από την κοινωνία. Βέβαια, μέσω του λόγου του καταλαβαίνουμε πως δεν ήταν διόλου τυχαίο το χημικό που χρησιμοποιήθηκε στα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης και εξόντωσης, εν ονόματι Zyklon B (Κυκλώνας Β), το οποίο ήταν εντομοκτόνο. Ο Φύρερ πίστευε πως μέσω της «Τελικής Λύσης» θα επιτευχθεί η θεραπεία στην κοινωνία από παρασιτικούς ανθρώπους τρίτης κατηγορίας, που όχι μόνο η ύπαρξή τους είχε μηδενική αξία, αλλά εξαιτίας αυτών ελλόχευε ο κίνδυνος να μολυνθούν τα υγιή στοιχεία του συνόλου. Συνεπώς, οτιδήποτε δεν είχε θέση στην άρια φυλή ήταν κατώτερο.
Οι θεωρίες του απέκτησαν νομική ισχύ μετά από ένα συνέδριο, που έλαβε χώρα στις 15 Σεπτεμβρίου 1935 και στο οποίο αποφασίστηκαν οι περιβόητοι «Νόμοι της Νυρεμβέργης». Στο εξής απαγορεύονται οι γάμοι μεταξύ Γερμανών και Εβραίων, καθώς το ναζιστικό ιδεώδες ήταν κατά της επιμειξίας γιατί οδηγούσε στον εκφυλισμό. Οι Εβραίοι, πλέον, δεν έχουν δικαίωμα να υψώσουν την γερμανική σημαία και καθιερώνεται η σβάστικα.
Τα παραπάνω αποτέλεσαν οργανισμούς ενός ολόκληρου πολιτικού προγράμματος, που στο κέντρο είχε την σωτηρία της Γερμανίας. Στο όνομα αυτής, έπρεπε να αφαιρεθούν δικαιώματα άλλων λαών και φυλών και σε πολλές περιπτώσεις να μηδενιστούν. Η ανθρώπινη αξία δεν υπολογιζόταν καθόλου μπροστά στον φυλετικό διαχωρισμό. Η λαίλαπα του ναζιστικού ζυγού ήταν κάτι που απειλούσε να κάψει πολλές ζωές. Έτσι κι έγινε, αφού σκόρπισε τον θάνατο και τα θύματα μετρήθηκαν σε αριθμούς ατελείωτους. Τα εγκλήματα αυτά έλαβαν τέλος τον Μάιο του 1945, όταν οι Συμμαχικές δυνάμεις κατάφεραν να διαλύσουν το καθεστώς της ναζιστικής Γερμανίας.
Βιβλιογραφία
- Gotz Aly, Το λαϊκό κράτος του Χίτλερ, Γερμανία 2009
- Ian Kershaw, Ο Χίτλερ, οι Γερμανοί και η «Τελική Λύση», Αθήνα 2011
- Saul Friedlander, Η Ναζιστική Γερμανία και οι Εβραίοι, Αθήνα 2013
Γεννημένη το 1997 στη Θεσσαλονίκη. Προπτυχιακή φοιτήτρια του τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου με κατεύθυνση Ιστορίας. Έχει επιλέξει να ασχοληθεί με Βυζαντινές σπουδές και ξενάγηση. Τα τελευταία χρόνια ασχολήθηκε με το Θέατρο και συμμετείχε σε διαγωνισμούς εκφραστικής ανάγνωσης στους οποίους και διακρίθηκε. Στόχος της να χρησιμοποιήσει το Θέατρο ως μέσο διδασκαλίας της Ιστορίας.
