Του Κωνσταντίνου–Ειρηναίου Σταμούλη,
Αν η αποκτήνωση του ανθρώπινου είδους μπορούσε να χωρέσει σε μία κατάσταση και να εκφραστεί με μία λέξη, αυτή θα ήταν ο πόλεμος. Όταν αυτή δε συναντά την απόλυτη ειρωνεία, όπως εν προκειμένω, αποκτά την κωδική ονομασία «πηγή της ειρήνης». Το αίμα που αναβλύζει από αυτή την πηγή προέρχεται από τους δεκάδες Τούρκους, Κούρδους και Σύριους στρατιώτες, οι οποίοι θυσιάζονται στον βωμό των τεχνασμάτων ενός ηγέτη σε αμφισβήτηση, του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Απόγευμα Τετάρτης 9 Οκτωβρίου 2019 και τα πρώτα Τουρκικά στρατεύματα εισβάλλουν στη Βορειοανατολική Συρία. Ακολούθησε επίσημη επιβεβαίωση της Τουρκικής κυβέρνησης, που ανέφερε χαρακτηριστικά: «Η επιχείρηση Πηγή Ειρήνης ξεκίνησε στις 16:00 σήμερα, με σκοπό τη διασφάλιση της ασφάλειας των συνόρων μας, την αποτροπή της δημιουργίας ενός διαδρόμου τρομοκρατίας κατά μήκος των ανατολικών συνόρων μας, την εξουδετέρωση τρομοκρατών και τρομοκρατικών οργανώσεων, συμπεριλαμβανομένου του Ισλαμικού Κράτους και των PKK/ YPG, που απειλούν την εθνική ασφάλειά μας και τη δημιουργία των απαραίτητων συνθηκών για την επιστροφή των εκτοπισμένων Σύριων στα σπίτια τους…». Προτού κανείς προλάβει να διαβάσει μέχρι τέλους την ανακοίνωση, οι πρώτες ζωές αμάχων έχουν ήδη χαθεί. Ήταν απλοί άνθρωποι που τους είπαν τρομοκράτες, απλώς και μόνο γιατί δεν εξυπηρετούσαν τα συμφέροντά τους. Πλέον, είναι ένας αριθμός σε μια μακρά λίστα θυμάτων, της οποίας η ύπαρξη τρέφεται από τον τουρκικό ιμπεριαλισμό και το μελάνι της από τη δυτική απάθεια.
Οι στρατιωτικές ενέργειες της Τουρκίας προκάλεσαν ένα ντόμινο διεθνών εξελίξεων, το οποίο ευθύς αμέσως θα επιχειρήσουμε να αποκωδικοποιήσουμε. Οι ΗΠΑ βρίσκονται σε μία πρωτοφανή απραξία, η οποία σπέρνει την αμφιβολία σε κάθε σύμμαχο, δίχως να μπορεί να εμπνεύσει σιγουριά σε κανέναν για τον σταθεροποιητικό ρόλο της στην ευρύτερη περιοχή. Η προσωρινή κατάπαυση του πυρός φαίνεται να μην πείθει για ουσιαστική επίλυση του ζητήματος. Συγχρόνως, η Ευρώπη ξεσπά στον σιωπηλό της θρήνο, αποφεύγοντας τις ουσιαστικές έμπρακτες ενέργειες, με σκοπό τον τερματισμό της επίθεσης, ενώ συνάμα η Ρωσία φαίνεται να παρακολουθεί, τηρώντας σιγή ιχθύος. Η Συρία από τη μεριά της τείνει προς την υπεράσπιση των Κούρδων, σε συνεννόηση πάντα με τη Ρωσία. Επειδή, ωστόσο, στις διεθνείς σχέσεις τίποτα δε γίνεται χωρίς αντάλλαγμα, οι Κούρδοι δέχθηκαν να υποχωρήσουν από τις θέσεις που είχαν καταλάβει την τελευταία 5ετία και συγκεκριμένα από το καθεστώς αυτονομίας, το οποίο υποστηρίζουν ότι διατηρούν από το 2011.
Μέσα σε όλα αυτά, η Ελλάδα καλείται να διαχειριστεί ένα μεγάλο προσφυγικό κύμα, ενώ σύντομα την πόρτα της αναμένεται να χτυπήσουν δεκάδες εκτοπισμένοι από τη Συρία και την ευρύτερη Μέση Ανατολή. Συγκεκριμένα, η χώρα μας το 2019, έχει δεχτεί 50.720 ανθρώπους, εκ των οποίων οι 12.530 ήρθαν τον Σεπτέμβριο του 2019. Στο σημείο αυτό, οφείλουμε να φέρουμε στο τραπέζι της συζήτησης τον προβληματισμό, αναφορικά με τον χαρακτήρα και τον σκοπό της σύγχρονης πολιτικής επιστήμης. Πιο συγκεκριμένα, η άσκηση πολιτικής είναι ένα αναπόφευκτο χαρακτηριστικό της ανθρώπινης υπόστασης και καθίσταται αναγκαία για την επίλυση των προβλημάτων των σύγχρονων κοινωνιών. Τον 21ο αιώνα, μπορούμε να προσθέσουμε, βασιζόμενοι στην εξέλιξη της επιστήμης, ότι η πολιτική οφείλει να ασκείται με τέτοιο τρόπο, έτσι ώστε να αποφεύγονται οι ένοπλες συρράξεις. Πράγματι, σε ένα μεγάλο βαθμό αυτό έχει επιτευχθεί, αν και το δείγμα είναι ακόμα μικρό. Ωστόσο, υπάρχουν οι εξαιρέσεις που στέκονται εκεί για να μας θυμίζουν ότι πάντα υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης, ειδικά σε ένα χώρο όπως αυτός των διεθνών σχέσεων, όπου οι ισορροπίες δύναται να διαταραχθούν από τη μια στιγμή στην άλλη. Παράδειγμα των ημερών μας αποτελεί η Τουρκία, η οποία πεισματικά εξακολουθεί να αποτελεί την προσωποποιημένη οπισθοδρόμηση στο κομμάτι της σύγχρονης διπλωματίας και να ενσαρκώνει στην καλύτερη εκδοχή της τους ισχυρισμούς του Κλαούζεβιτς, ο οποίος θεωρούσε τον πόλεμο απλώς ως τη συνέχιση της πολιτικής με άλλα μέσα, όταν αυτά της διπλωματίας και της εκλογικευμένης πειθούς καθίστανται αναποτελεσματικά.
Κατανοεί κανείς εύκολα ότι γίνεται λόγος για μία ανθρωπιστική κρίση. Κάθε πόλεμος, άλλωστε, είναι από μόνος του ένα βαθύ χτύπημα στις αρχές και τις αξίες που συνθέτουν την ανθρώπινη ύπαρξη και τη χαρακτηρίζουν στο πέρασμα των αιώνων. Πλέον, ως ενωμένη Ευρώπη και πολιτισμένη δύση, έχει έρθει η ώρα να αναρωτηθούμε κατά πόσο αξίζουμε αυτούς τους τίτλους. Αν και σε ποιο βαθμό δείχνουμε τον πολιτισμό μας, αν και κατά πόσο επενδύουμε στην ειρήνη και στη συμφιλίωση των λαών και εν τέλει, αν το παρόν μας είναι αντάξιο του παρελθόντος που κληρονομήσαμε. Γιατί πράγματι, οι σελίδες των βιβλίων της Ευρωπαϊκής ιστορίας είναι γεμάτες ένδοξα γεγονότα, ιστορικές στιγμές που αποτέλεσαν σημείο αναφοράς για την ανθρωπότητα. Αυτά δεν είναι άλλα από την πολιτική άνθηση (με τις γνωστές, ωστόσο, εξαιρέσεις που άφησαν αναπόφευκτα το στίγμα τους), την κοινωνική πρόοδο, την πολιτισμική ανέλιξη, ακόμα και τη θρησκευτική ανεκτικότητα. Και αν αρνηθούμε να δούμε τα λάθη μας, όντας πεισματικά προσηλωμένοι στους διθυράμβους επιτυχίας που εξακολουθούν να περιστοιχίζουν τη σύγχρονη ευρωπαϊκή πορεία, ας ανατρέξουμε τουλάχιστον στα ιστορικά βιβλία που αναφέραμε. Οι σελίδες του παρόντος μας είναι λευκές.
Γεννήθηκε στην Αθήνα το 2000. Σπουδάζει Πολιτική Επιστήμη και Διεθνείς Σχέσεις στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου. Ασχολείται ενεργά με το αντικείμενο των σπουδών του, αρθρογραφώντας και συμμετέχοντας σε συνέδρια και εκδηλώσεις σχετικά με την Πολιτική, τη Διεθνή διπλωματία και τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης.
