Του Θάνου Κουλουβάκη,
Αν και πιστεύω ότι ο τίτλος αυτός καθ’ αυτός καθιστά εμφανές το θέμα του εν λόγω άρθρου, θα γίνει λόγος για μία πολύ ιδιαίτερη ταινία, η οποία δεν είναι άλλη από το Ρέκβιεμ για ένα όνειρο, ή όπως την γνωρίζουμε -φαντάζομαι- οι περισσότεροι, Requiem for a dream. Φαντάζομαι ότι πολλοί και πολλές από εσάς έχετε ήδη δει την ταινία και γνωρίζετε περί τίνος πρόκειται· ή έχετε ακούσει το εκπληκτικό soundtrack της. Συνεπώς, όσα πρόκειται να αναφερθούν δε θα σας είναι εντελώς ξένα. Αν πάλι δεν έχετε δει την ταινία, ελπίζω μετά από αυτό το άρθρο να τη δείτε άμεσα.
Πρώτα απ’ όλα, πρέπει να αναφερθεί ότι το Ρέκβιεμ (ας το αποκαλούμε έτσι για ευκολία) δεν αποτελούσε κατ’ αρχήν ταινία, αλλά βιβλίο, το οποίο εκδόθηκε το 1978 και ο συγγραφέας του ήταν ο Χιούμπερτ Σέλμπι. Οπότε ο Ντάρεν Αρονόφσκι, ο σκηνοθέτης της ταινίας, βασίστηκε ως επί το πλείστον στη νουβέλα που προϋπήρχε· και σαφώς ο τίτλος δε μεταβλήθηκε, καθότι δεν άλλαξε ιδιαίτερα και το σενάριο. Οπότε, αν είστε βιβλιοφάγοι ή αν απλώς ψάχνετε ένα αξιόλογο βιβλίο, μπορείτε να ξεκινήσετε με αυτό και έπειτα να δείτε την ταινία. Αν συμβεί το αντίθετο -όπως καταλαβαίνετε- θα δεχτείτε τα spoilers.
Όπως και να ‘χει, εγώ θα κάνω μία μικρή εισαγωγή στην πλοκή και έπειτα θα πω την προσωπική μου γνώμη. Να ενημερώσω, βέβαια, ότι το κείμενο δεν περιλαμβάνει τέτοια spoilers που θα μπορούσαν να σας αποτρέψουν από το να δείτε την ταινία ή να διαβάσετε το βιβλίο. Θα προσπαθήσω να περιοριστώ σε πολύ βασικές πληροφορίες, προκειμένου να έχετε μια εικόνα κι όχι -μόλις τελειώσετε το άρθρο- να αισθάνεστε λες και είδατε την ταινία.
Δίχως άλλη καθυστέρηση, ξεκινάμε. Το Ρέκβιεμ παρουσιάζει τέσσερις ιστορίες εθισμού στα ναρκωτικά. Ένα -αν μη τι άλλο- ενδιαφέρον γεγονός είναι ότι αυτές οι ιστορίες μπλέκονται μεταξύ τους και δεν προβάλλονται σαν τέσσερα διαφορετικά μέρη της ταινίας. Συνεπώς, οι ήρωες μας όχι απλώς γνωρίζονται μεταξύ τους, αλλά χτίζουν διαφόρων ειδών σχέσεις, οι οποίες σταδιακά μεταβάλλονται. Οι ιστορίες τους, παράλληλα, συνθέτουν μία κεντρική ιστορία, που αποτελεί την πλοκή της ταινίας και του βιβλίου. Η κεντρική ιστορία έχει στόχο να δείξει το πώς, μέσω των ναρκωτικών, οι ήρωες μας παύουν να αντιλαμβάνονται την πραγματικότητα και καταλήγουν να ζουν μέσα στις ψευδαισθήσεις τους.
Μέχρι αυτό το σημείο, βέβαια, η πλοκή θα μπορούσε άνετα να θεωρηθεί κοινότυπη· όμως, δεν είναι. Διότι, στην περίπτωση του Ρέκβιεμ, δε γίνεται λόγος μονάχα για τα ναρκωτικά που έχουμε οι περισσότεροι στο μυαλό μας (χασίς, κοκαΐνη κ.τ.λ.). Γίνεται λόγος για ουσίες που εν γένει μπορούν να σε ναρκώσουν με κάποιο τρόπο. Επίσης, στην πλοκή του Ρέκβιεμ δεν εμπλέκονται μονάχα τρελαμένοι εικοσάχρονοι που έχουν ως στόχο απλώς να καπνίζουν μαριχουάνα· αλλά και άνθρωποι μεγαλύτερης ηλικίας, που με τον έναν ή τον άλλο τρόπο εμπλέχθηκαν σε κάποια ναρκωτική ουσία· και υπενθυμίζω πάλι, όχι με την καθιερωμένη έννοιά της.
Θα ήθελα, όμως, να σταθώ στο τέλος της ταινίας, διότι πραγματικά με συγκλόνισε (δεν υπάρχει spoiler είπαμε· διαβάστε ελεύθερα). Όχι, εδώ δεν υπάρχουν τρελές ανατροπές, ούτε θαύματα. Αυτή η ταινία αποτυπώνει βιώματα κι αλήθειες. Γι’ αυτό με άγγιξε πραγματικά και γι’ αυτό θεωρώ ότι αξίζει να τη δείτε.
Το Ρέκβιεμ μου άφησε μία μελαγχολία την πρώτη φορά που το είδα, μία θλίψη τη δεύτερη και μία συνειδητοποίηση την τρίτη. Αναρωτήθηκα, που λέτε… τι θα έδινες για μία άλλη ζωή, ακόμη κι αν αυτή αποτελούσε μία εφήμερη ψευδαίσθηση;
Γεννήθηκε το 1997 στην Αθήνα. Σπουδάζει στο τμήμα Φιλοσοφικών και Κοινωνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Κρήτης, στο Ρέθυμνο. Αφοσιώθηκε από μικρή ηλικία στη λογοτεχνία – τόσο ως αναγνώστης όσο και ως δημιουργός. Στα εφηβικά του χρόνια ξεκίνησε την ενασχόλησή του με την αρθρογραφία, η οποία συνεχίζεται μέχρι και σήμερα. Τα τελευταία χρόνια ασχολείται με τον χώρο των εκδόσεων και δύο βιβλία του έχουν εκδοθεί.
