Της Ελπίδας Δαλιέτου,
Μετά τις εκλογές του 2016, ο εκλεγείς Πρόεδρος των ΗΠΑ έχει επιδείξει μια ανορθολογική συμπεριφορά που έχει σαστίσει τους πολιτικούς αναλυτές, αλλά και τους διδάκτορες πολιτικών επιστημών στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα των Ηνωμένων Πολιτειών. Καθηγητές αναγκάστηκαν να αλλάξουν τη δομή του μαθήματός τους, να ξαναγράψουν το σύγγραμμά τους, να ξεκινήσουν καινούρια έρευνα, ακόμη και να δημιουργήσουν εντελώς καινούρια προσφερόμενα μαθήματα που ακολουθούν τη ροή των εξελίξεων. Όπως λέγεται, ο Τραμπ έχει καταρρίψει τις υποθέσεις για το πώς κερδίζονται οι προεδρικές εκλογές, αλλά και τους άγραφους κανόνες που διέπουν τις σχέσεις των ΗΠΑ με άλλες χώρες.
Ο Maurice Cunningham, καθηγητής του Πανεπιστημίου της Μασαχουσέτης στη Βοστόνη, ανέφερε ότι οι τακτικές του Τραμπ τον έχουν αναγκάσει να αναθεωρήσει τη διδακτική ύλη του μαθήματος «Εισαγωγή στην Αμερικανική Πολιτική» για πρώτη φορά στην καριέρα του ως ακαδημαϊκού. Τονίζει ότι δεν επιθυμεί την επισκίαση 230 ετών πολιτικής ιστορίας από τα νέα δεδομένα, αλλά ότι αυτή η αλλοπρόσαλλη συμπεριφορά του Προέδρου θα πρέπει τουλάχιστον να αναφερθεί.
Η προεδρία Τραμπ έχει βέβαια ανανεώσει το ενδιαφέρον για θέματα, όπως ο εθνικισμός και η παρακμή της δημοκρατίας, τα οποία συνήθως δε διδάσκονταν εις βάθος από τους εκπαιδευτικούς. Όπως επισημαίνει και η Andrea Chandler, καθηγήτρια πολιτικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο Κάρλτον, έχει διευκολυνθεί η συζήτηση πάνω σε τέτοια θέματα στο ακαδημαϊκό πλαίσιο. «Κανείς δεν είναι απαθής πλέον. Κάνεις δε νομίζει ότι η δημοκρατία δε μας ενδιαφέρει πια», λέει.
«Καθώς έκανα το μεταπτυχιακό μου, η υπονόμευση της δημοκρατίας δεν αποτελούσε θέμα προς συζήτηση όταν μελετούσαμε την κατάσταση στις ΗΠΑ», υπογραμμίζει η Brendan Nyhan, διδάκτωρ πολιτικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο Ντάρτμουθ. «Τώρα, όμως, αποτελεί ένα φλέγον ζήτημα». Για τους πρωτοετείς φοιτητές, η εκλογή του Τραμπ αποτελεί το «μεγαλύτερο πολιτικό γεγονός της ζωής τους» και ως εκ τούτου, είναι φυσικό να έχουν ερωτήματα για το πώς διενεργούνται οι πολιτικές διαδικασίες.
Στο Πανεπιστήμιο Πρίνστον, ο καθηγητής πολιτικών επιστημών Keith Whittington δημιούργησε ένα ολόκληρο μάθημα σχετικά με συνταγματικά ζητήματα που αφορούσαν τον Τραμπ την προηγούμενη άνοιξη, συμπεριλαμβανομένου του καθεστώτος χρηματικών απολαβών, δηλαδή το κέρδος προερχόμενο από το δημόσιο, αλλά και την 25η Τροποποίηση του Συντάγματος, η οποία εξηγεί αναλυτικά τη διαδικασία απομάκρυνσης ενός προέδρου από την εξουσία. Το ενδιαφέρον για το μάθημα αυτό ήταν τεράστιο. Πάνω από 140 φοιτητές παρακολούθησαν τις διαλέξεις και ο καθηγητής υποσχέθηκε ότι θα το ξαναδιδάξει το επόμενο εξάμηνο.
Από την άλλη, η Stephanie Martens, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Λωρέντιαν, χρησιμοποιεί τον Τραμπ ως παράδειγμα για να διδάξει στους φοιτητές της την έννοια του λαϊκισμού στο μάθημά της με αντικείμενο την ιστορία της πολιτικής σκέψης.
Ως ένα βαθμό, οι φοιτητές τείνουν να επιλέγουν τις πολιτικές επιστήμες ως αντικείμενο σπουδών τους εξαιτίας της πολιτικής Τραμπ. Σύμφωνα με μια μελέτη της Αμερικάνικης Ένωσης Πολιτικών Επιστημών, παρατηρήθηκε αύξηση 49% των εγγραφών σε τμήματα πολιτικών επιστημών το 2016-2017 σε σύγκριση με το προηγούμενο ακαδημαϊκό έτος. Παρόμοια ποσοστά παρατηρήθηκαν και μετά την πτώση των Δίδυμων Πύργων στις 11 Σεπτεμβρίου 2001. Βάσει έρευνας σε καναδικά πανεπιστήμια, ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι οι περισσότεροι καθηγητές σημείωσαν ότι οι μαθητές τους δίνουν απαράμιλλη προσοχή στον Τραμπ. Ένας από αυτούς τόνισε ότι ένας από τους μαθητές του δε μιλάει ποτέ για τίποτε άλλο.
Όσον αφορά την αντικειμενικότητα των διδασκόντων σχετικά με την πολιτική κατάσταση στις ΗΠΑ, οι απόψεις διίστανται. Φαίνεται ότι οι περισσότεροι αμφιταλαντεύονται και πολλοί δεν επιλέγουν να είναι αντικειμενικοί πλέον. Από την άλλη πλευρά, κάποιοι προσπαθούν να διατηρήσουν την αρμονία στις αίθουσες διδασκαλίας, ώστε η πολιτική να μην αποτελέσει ουδέποτε θρυαλλίδα για τη σύγκρουση μαθητών.
Είτε ο Τραμπ εκτίσει δεύτερη θητεία ως Πρόεδρος των ΗΠΑ είτε όχι, οι διαφορές μαθητών και καθηγητών μάλλον δε θα εξομαλυνθούν σύντομα. Όπως υπογράμμισαν πολλοί καθηγητές, η πολιτική πόλωση εντείνεται εδώ και δεκαετίες και η αναρρίχηση του Τραμπ στην εξουσία ίσως είναι μόνο δείγμα των ήδη υπαρχόντων κοινωνικών και πολιτικών ιδεών που επικρατούν στις ΗΠΑ.
«Χρόνια πριν, προσπάθησα πολύ να είμαι πιο άνετη και απόμακρη στις διαλέξεις μου αλλά και στις συζητήσεις μου με φοιτητές. Πλέον, όμως, θεωρώ σημαντικό να καταλάβουμε ότι τα πολιτικά δημιουργούν συναισθηματισμούς και φυσικά έχω απόψεις που θέλω να μοιραστώ», επεξηγεί η Chandler.
Είναι προπτυχιακή φοιτήτρια του Τμήματος Ξένων Γλωσσών, Μετάφρασης και Διερμηνείας του Ιονίου Πανεπιστημίου. Ομιλεί 5 ξένες γλώσσες και στα ενδιαφέροντά της συγκαταλέγονται η λογοτεχνία, η συγγραφή, η μετάφραση και η διερμηνεία, η διπλωματία, οι διεθνείς σχέσεις, τα ταξίδια και ο εθελοντισμός. Αυτόν τον καιρό αρθρογραφεί και κάνει πρακτική στο Ελληνικό Ινστιτούτο Στρατηγικών Μελετών.
