Του Θεοχάρη Χατζημανώλη,
Σαν σήμερα το 1917 πεθαίνει η διάσημη χορεύτρια και φημισμένη κατάσκοπος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, Μαργαρίτα Ζέλε, γνωστή με το ψευδώνυμο Μάτα Χάρι.
Η Μαργαρίτα Ζέλε είχε παντρευτεί αρχικά τον λοχαγό του ολλανδικού αποικιακού στρατού, Ροδόλφο ΜακΛάουντ, με τον οποίο αργότερα διαζεύχθηκε. Ο γάμος τους, αν και τους χάρισε δυο παιδιά, δεν υπήρξε ευτυχισμένος, αφού ήταν γεμάτος συγκρούσεις. Εκείνη τον κατηγορούσε ότι ήταν βίαιος, μέθυσος και φιλάργυρος. Εκτός αυτών, της είχε μεταδώσει αφροδίσια νοσήματα από τις σεξουαλικές επαφές που είχε στα πορνεία. Μέσω αυτού του γάμου, όμως, ενσωματώθηκε στην υψηλή κοινωνία.
Μόλις χώρισαν, η Μαργαρίτα πήγε στο Παρίσι και εμφανίστηκε ως «Λαίδη Μακλέοντ» και «πριγκίπισσα της Ιάβα» σε ένα αμφιλεγόμενο καμπαρέ της εποχής, στο Σαλόν Κιρέεβσκι. Ο τολμηρός χορός της ήταν ένα μείγμα ανατολίτικων χορών που ενθουσίαζε το κοινό. Με το όνομα «Μάτα Χάρι», δηλαδή «το μάτι της ημέρας», μπήκε στα μεγάλα σαλόνια του Παρισιού. Γοητευτική και μυστηριώδης γυναίκα, έγινε αμέσως έμπιστη συντροφιά πολλών αξιωματικών. Την άνοιξη του 1905, στο θέατρο Guimet εμφανίστηκε γυμνή στη σκηνή, χορεύοντας έναν ερωτικό χορό. Ακολούθησαν περιοδείες σε Παρίσι, Βρυξέλλες, Λονδίνο, Μαδρίτη, Βερολίνο, Χάγη, Βιέννη, Κάιρο και σε άλλες μεγάλες πόλεις, όπου δημιούργησε τη μεγάλη της φήμη και λατρεύτηκε από το κοινό. Ήταν μία ξεχωριστή αρτίστα και δεν είχε ερωτικές αναστολές.
Στη συνέχεια, επέστρεψε από τις Ολλανδικές Ινδίες στην Ευρώπη, όπου άρχισε να εμφανίζεται στα σημαντικότερα κοσμικά κέντρα διασκέδασης στο Παρίσι, καθώς και σε άλλες πρωτεύουσες της Ευρώπης, ως Ινδή χορεύτρια με το όνομα Μάτα Χάρι. Έχοντας ολλανδικό διαβατήριο, λόγω της ουδετερότητας της χώρας, μπορούσε καθ’ όλη τη διάρκεια του πολέμου να μετακινείται ελεύθερα από τη μία χώρα στην άλλη.
Κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, οι Γάλλοι της προσέφεραν ένα εκατομμύριο φράγκα, για να αξιοποιήσει το διεθνές δίκτυο εραστών της, κατασκοπεύοντας τους Γερμανούς. Για τον σκοπό αυτό, πραγματοποίησε πολλά ταξίδια στην Ευρώπη και κατά την τελευταία αποστολή της στην Ισπανία, αποπλάνησε τον Γερμανό στρατιωτικό ακόλουθο, προκειμένου να του εκμαιεύσει απόρρητα σχέδια. Εκείνος με τη σειρά του, υπονόησε μέσω τηλεγραφήματος στους δικούς του ότι η Μάτα Χάρι αποδέχθηκε να δουλεύει προς όφελος της Γερμανίας.
Το 1917 συνελήφθη από τους Γάλλους με την κατηγορία του διπλού κατασκόπου κατά συρροή, αφού της προσήψαν τις ευθύνες για το θάνατο 50.000 Γάλλων στρατιωτών. Τελικά, καταδικάστηκε σε θάνατο και εκτελέστηκε στις 15 Οκτωβρίου 1917, στην περιοχή του Βενσέν. Σύμφωνα, ωστόσο, με τον συγγραφέα Russel Warren Howe, η Ζέλε υπήρξε, πιθανότατα, θύμα σκευωρίας, καθώς πολλά από τα στοιχεία που παρουσιάσθηκαν στη δίκη της ήταν χαλκευμένα, ενώ αγνοήθηκαν άλλα, που ενδεχομένως θα οδηγούσαν στην αθώωσή της.
Γεννήθηκε στο Λιτόχωρο Πιερίας το 1999. Είναι φοιτητής του τμήματος Ιστορίας-Αρχαιολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης από τον Οκτώβριο του 2017. Στα ενδιαφέροντα και τις δράσεις που αναπτύσσει συμπεριλαμβάνονται θεματικές ενότητες πολιτικής, ιστορίας, φιλοσοφίας, κοινωνιολογίας, οικονομίας και κριτικής της τέχνης. Συμμετέχει σε πολιτικές προσομοιώσεις, επιστημονικά συνέδρια και ημερίδες και ασχολείται από την παιδική του ηλικία με το θέατρο. Γνωρίζει αγγλικά και ιταλικά. Στο OffLine Post γράφει ιστορικά θέματα.
