Της Ευφροσύνης Γεωργιάδου,
Ήδη από τη στιγμή της γέννησής μας, το πρώτο άγγιγμα που νιώθουμε είναι εκείνο της μητέρας, η οποία με την τρυφερή αγκαλιά της καλωσορίζει το βρέφος στον κόσμο, ενώ παράλληλα θέτει τις βάσεις για τη δημιουργία ενός ισχυρού και ασφαλούς δεσμού ανάμεσα σε εκείνη και στο ίδιο. Αλλά και κατά τη διάρκεια της ζωής μας, γινόμαστε δότες και δέκτες ενός αμέτρητου αριθμού αγκαλιών, γεγονός που καθιστά σαφή τη σημασία τους για τη σωματική, ψυχική και συναισθηματική υγεία όλων μας. Παρ’ όλα αυτά, όμως, και ενώ έχουν γίνει αρκετές μελέτες σχετικά με την επίδραση του χαδιού στην ομαλή ανάπτυξη της προσωπικότητας του ατόμου, στις μέρες μας παρατηρείται ολοένα και περισσότερο μια κρίση της σωματικής επαφής.
Πράγματι, από τη μία μεριά, με την καλπάζουσα ανάπτυξη της τεχνολογίας και την ασύνετη χρήση του διαδικτύου, διανύουμε την εποχή της κοινωνικής απομόνωσης. Νέοι και νέες, αποσβολωμένοι μπροστά από την οθόνη του κινητού τους, έχουν ξεχάσει να επικοινωνούν και να αγγίζονται… Από την άλλη μεριά, διανύουμε την εποχή του στιγματισμού του αγγίγματος, με την κοινωνία να έχει μετατραπεί σε ιδιαίτερα καχύποπτη απέναντι στην ανθρώπινη επαφή, σε τέτοιο σημείο που πλέον να συνδέεται υποσυνείδητα το άγγιγμα με αισθήματα παραβίασης και έλλειψης σεβασμού του ιδιωτικού χώρου και της ιδιωτικότητας εν γένει. Με άλλα λόγια, τείνουμε να προσδίδουμε στη λέξη άγγιγμα αρνητική χροιά, σχετίζοντας την με τη σεξουαλική παρενόχληση, με αποτέλεσμα να απορρίπτεται από το κοινωνικό σύνολο ως κάτι μη πολιτικά ορθό και άρα αποδοκιμαστέο.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα, που κινείται στη βάση αυτής της λογικής, είναι η υιοθέτηση πολιτικών μη αγγίγματος, ιδίως σε σχολικά περιβάλλοντα, με το σκεπτικό ότι αφού ο δάσκαλος δεν επιτρέπεται να αγγίζει τον μαθητή, δεν πρόκειται να κατηγορηθεί ποτέ για κακομεταχείρισή του ή για σεξουαλική παρενόχληση. Δηλαδή, αυτές οι πολιτικές έχουν προληπτικό χαρακτήρα.
Το αποτέλεσμα, όμως, όλης αυτής της δαιμονοποίησης του χαδιού και συγκεκριμένα της αγκαλιάς, είναι ότι στερούμαστε της ευεργετικής επιδράσεως αυτής στην ψυχική και συναισθηματική μας υγεία. Πιο συγκεκριμένα, μέσω της αγκαλιάς μειώνονται οι ορμόνες του στρες, καθώς το σώμα χαλαρώνει και ηρεμεί το νευρικό σύστημα, ενώ αντίστοιχα παράγονται και οι λεγόμενες ευεργετικές ορμόνες όπως αυτή της ευτυχίας (ωκυτοκίνη), με την οποία δημιουργείται αίσθημα ευφορίας και πληρότητας, αλλά και αυτή της σεροτονίνης, που λειτουργεί ως φυσικό παυσίπονο, καθώς και ως φυσικό αντικαταθλιπτικό. Επιπλέον, εκκρίνονται ντοπαμίνες και ενδορφίνες, χάρη στις οποίες γίνεται λιγότερο αισθητός ο πόνος και η δυσφορία. Ακόμη, οι αγκαλιές συμβάλλουν στην ομαλή λειτουργία της καρδιάς, μιας και μειώνουν την αρτηριακή πίεση, σημαντικό παράγοντα εμφάνισης καρδιαγγειακών παθήσεων.
Πέραν, όμως, των οφελών ευθέως στον οργανισμό του κάθε ανθρώπου, αυτά αποκτούν και κοινωνικές προεκτάσεις. Ειδικότερα, μία αγκαλιά μειώνει το αίσθημα μοναξιάς και κοινωνικής απομόνωσης και πολλώ δε μάλλον βοηθά στην καταπολέμηση της κατάθλιψης, δεδομένου ότι ο ασθενής αντιλαμβάνεται πως έχει δίπλα του στήριξη και στοργή από τον κοινωνικό του περίγυρο. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι ηλικιωμένοι είναι εκείνοι που υποφέρουν περισσότερο από τη στέρηση σωματικής επαφής, με αποτέλεσμα να εμφανίζουν και τα μεγαλύτερα ποσοστά κατάθλιψης. Επίσης, είναι αναντίρρητο ότι ένα παιδί που μεγαλώνει σε ένα περιβάλλον στο οποίο εισπράττει αγκαλιές και χάδια, θα αναπτυχθεί σε έναν ευτυχισμένο και ψυχικά υγιή πολίτη, απαλλαγμένο από αισθήματα επιθετικότητας και μίσους, όπως αυτά συναντώνται σε κουλτούρες όπου τα παιδιά δέχονται λιγότερη τρυφερότητα και σωματική επαφή.
Μετά και από την παράθεση των ευεργετικών ιδιοτήτων της αγκαλιάς, μήπως ήρθε η ώρα να την απενοχοποιήσουμε και να την εντάξουμε πλήρως στην καθημερινότητά μας, αφήνοντας πίσω στερεότυπα του τύπου ότι δεν πρέπει ο άνδρας να επιζητεί την αγκαλιά, προκειμένου να μη φανεί ευάλωτος;
Γεννήθηκε το 1998 στη Θεσσαλονίκη, αλλά μεγάλωσε σε μία κωμόπολη του νομού Θεσσαλονίκης. Φοιτά στο τμήμα Νομικής του ΑΠΘ και μεταξύ των ενδιαφερόντων της συγκαταλέγεται η ενασχόληση με κοινωνικά και πολιτισμικά ζητήματα.
