Της Στέλλας Μαυροπούλου,
«Πρέπει να έχει κανείς χάος μέσα του για να μπορέσει να γεννήσει ένα αστέρι που χορεύει». Διαβάζοντας αυτά τα λόγια του Φ. Νίτσε, ένα πρόσωπο έρχεται στο νου μου, ένα κορίτσι που τον τελευταίο καιρό έχει μονοπωλήσει το ενδιαφέρον των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης: η Γκρέτα Τούνμπεργκ. Η δεκαεξάχρονη Γκρέτα, έμβλημα πλέον του αγώνα κατά της κλιματικής αλλαγής, κατάφερε να νικήσει το «τέρας» της κατάθλιψης και από τότε δίνει καθημερινά τον αγώνα της για ένα εναργέστερο αύριο, ενάντια στη σφοδρή κριτική και απόλυτα προσηλωμένη στα ιδανικά της για τη διάσωση του περιβάλλοντος. Στόχος του συγκεκριμένου άρθρου δεν είναι η ανάλυση των αμφιλεγόμενων πτυχών της ζωής της Γκρέτα Τούνμπεργκ, αλλά η αποκάλυψη μιας ολόκληρης σαθρής νοοτροπίας της σημερινής κοινωνίας, που φανερώνεται μέσα από την ιστορία της. Πρόκειται για τη νοοτροπία του λαθρεπιβάτη!
Σύμφωνα με τη θεωρία του λαθρεπιβάτη, τα μέλη μιας κοινωνίας αποφασίζουν να απέχουν από μια συλλογική δράση και κατ’ επέκταση τη διεκδίκηση ενός αγαθού, γνωρίζοντας, όμως, πως θα ωφεληθούν από την πιθανή επιτυχία της ομάδας και θα επωμιστούν τους καρπούς αυτής της προσπάθειας, την οποία εκουσίως δε στήριξαν ούτε πνευματικά, αλλά ούτε και υλικά. Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και στην περίπτωση της Γκρέτα. Όλοι μας θαυμάζουμε την τόλμη αυτού του κοριτσιού, που στέκεται ενάντια στις σημαντικότερες πολιτικές προσωπικότητες του πλανήτη διεκδικώντας όσα εμείς θεωρήσαμε δεδομένα. Λίγοι, όμως, αποφασίζουν να βγουν από την comfort zone τους και να στηρίξουν τέτοιες πρωτοβουλίες χωρίς την ύπαρξη κάποιου ατομικού συμφέροντος.
Ίσως η ερμηνεία αυτή της ανθρώπινης συμπεριφοράς να είναι αρκετά μονομερής και απόλυτη. Δεν μπορεί κανείς να αμφισβητήσει την ύπαρξη ανθρώπων, οι οποίοι δίνουν ακόμη και τη ζωή τους ως μέλη μιας συλλογικότητας, για την προάσπιση των ιδανικών τους. Θα ήταν εύλογο να αναφερθεί κάποιος στις καθημερινές εικόνες αγανακτισμένων πολιτών, οι οποίοι διαμαρτύρονται, διεκδικώντας ένα καλύτερο μέλλον. Είναι, όμως, αυτοί οι πολίτες αρκετοί για να αλλάξει ο κόσμος; Είναι εφικτό το αστέρι της Γκρέτα να γεμίσει έναν ολόκληρο ουρανό;
Όπως και να ‘χει, ένα πράγμα είναι σίγουρο: όλοι μας κάποτε ήμασταν -και δυστυχώς οι περισσότεροι εξακολουθούμε να είμαστε- λαθρεπιβάτες! Πάντοτε προσδοκούμε πως κάποιος άλλος θα αγωνιστεί για μας και θα υπερασπιστεί τις αξίες μας, ενώ πολλές φορές καθησυχάζουμε τους ίδιους μας τους εαυτούς, λέγοντας πως η δική μας συμμετοχή δε θα προσφέρει κάτι παραπάνω στο φως της αλλαγής που περιμένουμε.
Για πόσο καιρό, όμως, μπορεί να συνεχιστεί αυτή η εκμετάλλευση; Είναι, επιτέλους, ώρα να καταλάβουμε πως στη ζωή μας τίποτα δεν πρέπει να εκλαμβάνεται ως δεδομένο και πως κάθε ημέρα πρέπει να αποτελεί μια μάχη για την επικράτηση του συλλογικού καλού. Μόνο μέσα από την εσωτερική πάλη και την πνευματική και αληθινή μέθεξη θα μπορέσουμε ίσως κάποτε να καταπολεμήσουμε τον ατομικισμό, τον ωφελιμισμό και τη θεοποίηση των υλικών αγαθών. Μόνο έτσι θα πάψουμε να αποτελούμε λαθρεπιβάτες στην ίδια μας τη ζωή…
Γεννήθηκε το 1998 στην Κοζάνη. Είναι προπτυχιακή φοιτήτρια του Τμήματος Πολιτικών Επιστημών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ). Έχει άριστη γνώση της αγγλικής και της γερμανικής γλώσσας. Ταυτόχρονα φοιτά στο Μουσικό Κολλέγιο Θεσσαλονίκης, ακολουθώντας σπουδές κλασσικής κιθάρας. Στον ελεύθερό της χρόνο της αρέσει να πηγαίνει για karaoke με την παρέα της, ενώ λατρεύει και τις προσομοιώσεις των Ηνωμένων Εθνών (MUN).