Της Σαμπίν Καμχή,
Μία από τις σοβαρότερες απειλές για τη ζωή στη Μεσογειακή ακτή, όπως και σε κάθε μέρος του παγκόσμιου ωκεανού, είναι η κλιματική αλλαγή. Η αλλαγή του κλίματος έχει ήδη αντίκτυπο στο θαλάσσιο περιβάλλον, αυξάνοντας τις θερμοκρασίες του θαλασσινού νερού και τη διάβρωση των ακτών, μεταβάλλοντας την αλατότητα και τα ρεύματα και προκαλώντας σοβαρή μείωση της βιοποικιλότητας. Παρ’ όλα αυτά, χωρίς να αγνοήσουμε τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στη θάλασσά μας, ο μεγαλύτερος κίνδυνος που αντιμετωπίζει η Μεσόγειος είναι αυτός της ρύπανσης.
Η Μεσόγειος Θάλασσα είναι μια από τις πιο μολυσμένες θαλάσσιες περιοχές στον κόσμο. Χιλιάδες τόνοι τοξικών αποβλήτων καταλήγουν στη θάλασσα από τη βιομηχανία, κάθε χρόνο. Τα βαρέα μέταλλα και οι ανθεκτικοί οργανικοί ρύποι (POPs) αποτελούν σοβαρή απειλή για την ανθρώπινη υγεία και τη θαλάσσια ζωή. Υψηλές συγκεντρώσεις υδραργύρου, καδμίου, ψευδαργύρου και μόλυβδου βρίσκονται σε “hot-spots” στις παράκτιες ζώνες, οι οποίες λαμβάνουν υψηλά επίπεδα βιομηχανικών λυμάτων, στερεών αποβλήτων και οικιακών λυμάτων. Οι ουσίες αυτές μπορούν να ταξιδεύουν χιλιάδες χιλιόμετρα, μακριά από την πηγή τους. Αυτό δημιουργεί σοβαρό κίνδυνο στην υγεία, σε μια περιοχή όπου τα ψάρια αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της διατροφής και όπου το βιοτικό εισόδημα πολλών ανθρώπων εξαρτάται από τη θάλασσα.
Επίσης, ορισμένες από τις πιο πολυσύχναστες θαλάσσιες διαδρομές στον κόσμο γίνονται στη Μεσόγειο Θάλασσα. Εκτιμάται ότι περίπου 220.000 σκάφη άνω των 100 τόνων διασχίζουν τη Μεσόγειο κάθε χρόνο, περίπου το ένα τρίτο της παγκόσμιας εμπορικής ναυτιλίας. Αυτά τα πλοία συχνά μεταφέρουν επικίνδυνο φορτίο, το οποίο αν χαθεί θα έχει ως αποτέλεσμα σοβαρή ζημιά στο θαλάσσιο περιβάλλον. Η απόρριψη ελαιωδών αποβλήτων απαρτίζει, επίσης, σημαντική πηγή θαλάσσιας ρύπανσης. Η Μεσόγειος Θάλασσα αποτελεί μόνο το 0.7% της συνολικής υδάτινης επιφάνειας και ωστόσο λαμβάνει 17% της παγκόσμιας ρύπανσης από πετρέλαιο. Εκτιμάται ότι κάθε χρόνο, μεταξύ 100.000 και 150.000 τόνοι αργού πετρελαίου απελευθερώνονται σκόπιμα στη θάλασσα από ναυτιλιακές δραστηριότητες.
Με έναν μοναδικό συνδυασμό ευχάριστου κλίματος, όμορφης ακτογραμμής, πλούσιας ιστορίας και πολιτισμού, η περιοχή της Μεσογείου είναι ο δημοφιλέστερος τουριστικός προορισμός στον κόσμο, προσελκύοντας περίπου το 30% του διεθνούς τουρισμού. Ο τουρισμός είναι μια από τις σημαντικότερες πηγές εισοδήματος για πολλές μεσογειακές χώρες. Η ταχεία ανάπτυξη έχει ενθαρρυνθεί από τις κυβερνήσεις για την υποστήριξη του μεγάλου αριθμού των τουριστών που επισκέπτονται την περιοχή κάθε χρόνο. Ωστόσο, αυτό έχει διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην υποβάθμιση του παράκτιου και θαλάσσιου περιβάλλοντος. Ο τουρισμός συχνά συγκεντρώνεται σε περιοχές με υψηλό φυσικό πλούτο, προκαλώντας σοβαρή απειλή των τύπων οικοτόπων και των απειλούμενων μεσογειακών ειδών, όπως οι θαλάσσιες χελώνες και οι φώκιες μονάχος. Οι φυσικοί οικότοποι έχουν αντικατασταθεί από σύγχρονα θέρετρα· τόποι αναπαραγωγής και φωλεοποίησης, ιδίως της θαλάσσιας χελώνας (caretta-caretta) που θεωρείται είδος υπό εξαφάνιση, έχουν καταστραφεί για να χτιστούν τουριστικές εγκαταστάσεις. Είναι πολύ ειρωνικό ότι ο τουρισμός στην περιοχή αυτή καταστρέφει τα θεμέλια της δικής του ύπαρξης… και είναι αναπόφευκτο ότι οι τουρίστες θα εγκαταλείψουν τη Μεσόγειο, καθώς όλο και περισσότερο εξαντλείται η φυσική ομορφιά της.
Πέρα από την απλή συνειδητοποίηση της κατάστασης, πρέπει να πολεμήσουμε για την προώθηση της καινοτομίας και των λύσεων για το μέλλον της Μεσογείου. Εκτός από την πρόκληση της μείωσης της θαλάσσιας ρύπανσης, ουσιώδες μέρος στις συνεχιζόμενες προσπάθειες για την οικολογική υγεία της Μεσογείου αποτελεί η βιώσιμη διαχείριση των θαλάσσιων μεταφορών, του πετρελαίου, της βιομηχανικής αλιείας και του τουρισμού. Μέσω της εκπαίδευσης και της ανακύκλωσης θα μπορούσαμε να μειώσουμε τη ρύπανση στην πηγή της. Βεβαίως, είναι απαραίτητη και η εφαρμογή διεθνών κανονισμών. Επιπλέον, η απαγόρευση των πλαστικών μιας χρήσης είναι αναγκαία. Η Γαλλία αποτελεί παράδειγμα στον τομέα αυτό, αφού «πέρασε ένα νόμο που προβλέπει ότι όλα τα πλαστικά πιάτα, ποτήρια και μαχαιροπήρουνα θα απαγορευθούν ως το 2020».
Πηγές
- https://www.naftemporiki.gr/story/1149559/i-gallia-apagoreuei-ta-plastika-potiria-kai-piata
- https://www.greenpeace.org/archive-seasia/ph/What-we-do/oceans/marine-reserves/the-mediterranean/mediterranean-other-threats/
- http://www.grida.no/resources/5894
- https://www.naftemporiki.gr/story/1149559/i-gallia-apagoreuei-ta-plastika-potiria-kai-piata
Είναι γεννημένη το 1998 στην Αθήνα. Αποφοίτησε από τη Σχολή Μωραΐτη και πλέον ζει και σπουδάζει στο Λονδίνο, στο Τμήμα Business and Management του University Of Reading. Αρθρογραφεί για το περιβάλλον στην κατηγορία του Ελεύθερου του OffLine Post.
