Της Πηνελόπης Κατσιγιάννη,
Σύμφωνα με το άρθρο 4 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης περί Απαγόρευσης των βασανιστηρίων και των απάνθρωπων ή εξευτελιστικών ποινών ή μεταχείρισης: «Κανείς δεν μπορεί να υποβληθεί σε βασανιστήρια ούτε σε απάνθρωπες ή εξευτελιστικές ποινές ή μεταχείριση». Όλα τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν ενσωματώσει στην εθνική τους νομοθεσία διατάξεις που απαγορεύουν κατηγορηματικά τα βασανιστήρια και γενικά, κάθε πράξη που προσβάλλει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Εξετάζοντας κανείς τι ισχύει στην ΕΕ σχετικά με τα βασανιστήρια, εύκολα θα διαπιστώσει ότι δεν παρατηρείται κανένα πρόβλημα και ότι όλα λειτουργούν ομαλώς. Βγαίνοντας, όμως, έξω από τη σφαίρα της ΕΕ, φαίνεται ότι η παραβίαση των θεμελιωδών δικαιωμάτων του ανθρώπου είναι γεγονός.
Πριν ορισμένες μέρες, έγινε παγκοσμίως γνωστό ότι σε σχολείο της Νιγηρίας περίπου 300 άνθρωποι βρέθηκαν αλυσοδεμένοι. Ανάμεσα σε αυτούς υπήρχαν μικρά παιδιά, εγκλωβισμένα με αλυσίδες γύρω από τους αστραγάλους, ανήμπορα να αντιδράσουν σε αυτό που τους συνέβαινε. Πολλά από τα θύματα αυτά, σύμφωνα με προσωπικές τους μαρτυρίες, εστάλησαν στο συγκεκριμένο σχολείο με απόφαση των γονέων τους, προκειμένου να αποκτήσουν μια αυστηρή θρησκευτική παιδεία σχετικά με τον ισλαμισμό. Οι ίδιοι τους οι δάσκαλοι τα «τιμωρούσαν» κατ’ αυτό τον τρόπο όταν έκριναν ότι δε συμπεριφέρονταν σωστά και ότι έπρεπε να γίνουν πιο υπεύθυνα. Όταν η αστυνομία της Νιγηρίας αντιλήφθηκε τι γινόταν στο συγκεκριμένο σχολείο, κάλεσε αμέσως τους γονείς, οι οποίοι, σύμφωνα με τους υπεύθυνους, έμειναν άναυδοι όταν ενημερώθηκαν για το τι συνέβαινε στα παιδιά τους, καθώς τα έβλεπαν σπάνια, αφού δεν τους επιτρεπόταν να εισέλθουν μέσα στο σχολείο.
Τα βασανιστήρια αυτά αποτελούν εξευτελισμό της ανθρώπινης ύπαρξης και χρήζουν άμεσης αντιμετώπισης και τιμωρίας, τόσο από τους τοπικούς, όσο και από τους διεθνείς φορείς. Ήδη, από το 2017, στη Νιγηρία υπάρχει νόμος κατά των βασανιστηρίων, ωστόσο, το δικαστικό της σύστημα συνεχίζει να ακολουθεί μια πολιτική ατιμωρησίας, αφήνοντας ακόμα και άτομα των τοπικών αρχών, όπως αστυνομικούς και στρατιωτικούς, να χρησιμοποιούν βασανιστήρια εις βάρος αθώων ανθρώπων. Το τμήμα της διεθνούς αμνηστίας στη Νιγηρία τονίζει την αναγκαιότητα της παύσης των βασανιστηρίων αυτών και την τιμωρία των ενόχων.
Είναι αδιανόητο, στον 21ο αιώνα, να μιλάμε ακόμη για βασανιστήρια και αποτροπιασμό της ανθρώπινης φύσης. Μπορεί να νομίζαμε ότι όλα αυτά ανήκουν στο παρελθόν, ωστόσο εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς ότι, δυστυχώς, τα βασανιστήρια αποτελούν φαινόμενο του παρόντος, αφού μέρα με τη μέρα όλο και περισσότεροι άνθρωποι βρίσκονται σε κίνδυνο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το γεγονός ότι τα κύματα προσφύγων αυξάνονται.
Οι πρόσφυγες, προσπαθώντας να αναζητήσουν ένα καλύτερο μέλλον, μακριά από αντιξοότητες και εξευτελιστικές προς την ανθρώπινη υπόσταση πράξεις, εγκαταλείπουν τη χώρα τους. Ίσως να φαντάζει απίθανο το γεγονός ότι εμείς μπορούμε να αλλάξουμε την κατάσταση και πράγματι είναι αρκετά δύσκολο. Σε καμία περίπτωση, όμως, δεν είναι ακατόρθωτο. Αν αντιδράσουμε έστω και λίγο όλοι μας… ποιος ξέρει, ίσως κάποτε κάτι θα αλλάξει προς το καλύτερο. Το σίγουρο είναι ότι αν παραμείνουμε αδρανείς, η κατάσταση θα χειροτερεύσει και η κοινωνία μας, αντί να προοδεύει, θα οπισθοδρομεί.
Γεννήθηκε το 2000 στην όμορφη Πάτρα. Είναι φοιτήτρια Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς. Έχει ιδιαίτερη αγάπη προς τις ξένες γλώσσες, τις οποίες αρέσει να εξασκεί μέσα από ταξίδια. Ασχολείται με εθελοντικά και ευρωπαϊκά προγράμματα ανταλλαγής φοιτητών, καθώς και με συνέδρια σχετικά με το αντικείμενο σπουδών της.