Της Μαριάννας Πλιακοστάμου,
Η κλιματική αλλαγή είναι γεγονός και συντελείται τώρα: οι θερμοκρασίες αυξάνονται, τα χαρακτηριστικά των θερμοκρασιών στον Αρκτικό Κύκλο και παντού αλλάζουν, πυρκαγιές συνεχίζουν να μαίνονται παντού ανά τον κόσμο, ειδικά στον «πνεύμονα» του πλανήτη, τον Αμαζόνιο. Στο πλαίσιο της περιοδείας του, που πραγματοποιήθηκε πριν από τη Σύνοδο Κορυφής για το Κλίμα στη Νέα Υόρκη στις 23-26/9/2019, o Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, επισκέφθηκε πλήθος περιοχών που απειλούνται από την άνοδο της στάθμης των υδάτων λόγω της κλιματικής αλλαγής, όπως για παράδειγμα τα νησιά Φίτζι και το Τουβαλού.
Διαπίστωσε ότι βρισκόμαστε σε μια άνευ προηγουμένου περιβαλλοντική κρίση, την ώρα που δυστυχώς η επίτευξη των όρων της Συμφωνίας του Παρισιού του 2015 μοιάζει με όνειρο απατηλό. Αναλυτικότερα, είχε ως στόχο τη συγκράτηση της ανόδου της θερμοκρασίας στον 1,5 βαθμό Κελσίου, ενώ όλες οι χώρες που την υπέγραψαν, δεσμεύτηκαν να ανακοινώσουν πιο φιλόδοξους στόχους έως το 2020, και επιπλέον 65 χώρες δεσμεύτηκαν να εκμηδενίσουν τις εκπομπές ρύπων τους μέχρι το 2050. Ο Γ.Γ. του ΟΗΕ συγκάλεσε έκτακτη Γενική Σύνοδο για το κλίμα, διότι διευρύνεται το χάσμα ανάμεσα στις δεσμεύσεις που έχουν κληθεί τα κράτη να αναλάβουν και στο μέγεθος των παρεμβάσεων που απαιτούνται, ώστε να συγκρατηθεί η άνοδος της θερμοκρασίας.
Η επείγουσα ανάγκη για το κλίμα είναι μία κούρσα, που είμαστε στην πορεία να χάσουμε, αλλά μπορούμε να κερδίσουμε, δήλωσε ο ίδιος, καλώντας στο βήμα την Γκρέτα Τούνμπεργκ. Η 16χρονη ακτιβίστρια, αγανακτισμένη από την επικρατούσα κατάσταση στον πλανήτη, καταδικάζει την ολιγωρία των ηγετών της Διεθνούς Κοινότητας να αναλάβουν αποφασιστικά μέτρα για τη μάχη εναντίον της κλιματικής αλλαγής. Τα οικοσυστήματα καταρρέουν, εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν, βρισκόμαστε στις αρχές ενός μαζικού αφανισμού και οι συζητήσεις των ιθυνόντων περιορίζονται μόνο στο θέμα της αέναης οικονομικής ανάπτυξης.
Παράλληλα, ο Γκουτέρες τόνισε ότι είναι καλύτερο να μην παρουσιαστούν οι ηγέτες στη Διάσκεψη, εάν δεν έχουν να παρουσιάσουν συγκεκριμένα σχέδια και δυναμικές πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Οι μεγαλύτερες υποσχέσεις για μηδενικές εκπομπές άνθρακα έγιναν από χώρες που χτυπούν συναγερμό και εμείς κλείνουμε επιδεικτικά τα αυτιά μας, λόγου χάρη στην περίπτωση των Νήσων Μάρσαλ. Από την άλλη πλευρά, ορισμένες οικονομικά δυνατότερες χώρες, όπως η Μεγάλη Βρετανία και η Γερμανία, ανακοίνωσαν ότι θα συνδράμουν περισσότερο σε προγράμματα, όπως το UN’s Green Climate Fund, ένα πρόγραμμα το οποίο θα βοηθά χώρες υπό ανάπτυξη να μειώσουν τις εκπομπές άνθρακα, να τις αποκαταστήσουν στο οικοσύστημα και να προσαρμοστούν στις αναπόφευκτες συνέπειες της υπερθέρμανσης του πλανήτη.
Πρώτη φορά παρατηρείται τόσο μεγάλη αντίθεση ανάμεσα στους ανθρώπους και στον πλανήτη. Ωστόσο, υπάρχει ελπίδα, καθώς σε πάνω από 150 χώρες σημειώθηκαν μεγάλες διαδηλώσεις την προηγούμενη εβδομάδα ενάντια στην κλιματική κρίση. Επιπλέον, στις Βρυξέλλες, την πρωτεύουσα της Ευρώπης, χιλιάδες πολίτες συμμετείχαν την Κυριακή 22 Σεπτεμβρίου, στην Ημέρα Χωρίς Αυτοκίνητο, εκδήλωση που λαμβάνει χώρα κάθε χρόνο. Φέτος, όμως, υπάρχουν σημαντικές διαφορές, καθώς εκείνη την ημέρα τα μέλη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ετοιμάζονταν να αναλάβουν τα καθήκοντά τους και οι ηγέτες όλου του κόσμου συναντήθηκαν στη Νέα Υόρκη, στη Διάσκεψη του ΟΗΕ για το κλίμα. Την ίδια στιγμή, ομάδες ακτιβιστών έχουν δημιουργήσει μια πρωτοβουλία, με στόχο να ασκήσουν πίεση στην Πρόεδρο της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η οποία ονομάζεται «Dear Ursula» μέσω μιας σειράς αιτημάτων.
Τέλος, η Διάσκεψη του ΟΗΕ για το κλίμα στη Νέα Υόρκη δε γίνεται ούτε για περαιτέρω συζήτηση και ανάλυση της περιβαλλοντικής κρίσης, ούτε για διαπραγματεύσεις ανάμεσα στα μέλη. Όπως επεσήμανε και ο ίδιος ο Α. Γκουτέρες: “δε γίνεται να διαπραγματευτούμε με τη φύση. Η Διάσκεψη αυτή είναι για να αναλάβουμε όλοι δράση”. Η μεγάλη στιγμή για τους διεθνείς δρώντες θα είναι τον ερχόμενο Δεκέμβριο στο συνέδριο των Ηνωμένων Εθνών COP25 στο Σαντιάγκο της Χιλής, όπου θα παρουσιάσουν και οι ηγέτες αναλυτικά τα σχέδια και τα αποτελέσματά τους, ευελπιστώντας στην εξομάλυνση της κρίσης.
Γεννήθηκε το 1999 στην Λιβαδειά και μετακόμισε αργότερα στην Αθήνα για τις σπουδές τις στο τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Γνωρίζει άπταιστα γαλλικα, αγγλικά και αρκετά καλά κινέζικα και συμμετέχει σε προσομοιώσεις διεθνών οργανισμών. Ενδιαφέρεται για θέματα διεθνούς φύσεως και ειδικότερα για στρατηγική και διεθνείς σχέσεις, τα οποία ελπίζει σύντομα να αποτελέσουν και το αντικείμενο των μεταπτυχιακών της σπουδών.
