Της Μαρίας Κουτσανδριά,
Νέα δεδομένα για τις υπηρεσίες πληρωμών με κάρτες (χρεωστικές, πιστωτικές και προπληρωμένες) εισήγαγε η θέση σε ισχύ του νέου Κανονισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τις 14 Σεπτεμβρίου 2019, τόσο στη χώρα μας όσο και πανευρωπαϊκά, με την εξειδίκευση ορισμένων διατάξεων της Οδηγίας (ΕΕ) 2015/2366.
Ο νέος αυτός Κανονισμός, ως πράξη του παράγωγου ενωσιακού δικαίου, συνιστά δεσμευτική νομοθετική πράξη με γενική και άμεση ισχύ, χωρίς να υπάρχει η δυνατότητα να εφαρμόζεται μερικώς ή επιλεκτικώς, γεννά δικαιώματα, αλλά και υποχρεώσεις για τους ιδιώτες και το κράτος. Η ημερομηνία έναρξης της ισχύος του ορίζεται στον Κανονισμό και σε περίπτωση που δε γίνεται κάποια αναφορά σε αυτόν, 20 μέρες μετά τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Τι είναι, όμως, η Δεύτερη Οδηγία για τις Υπηρεσίες Πληρωμών (PSD 2);
Πρόκειται για μία θεμελιωτική νομοθεσία, που αφορά στις πληρωμές στην Ευρώπη, αποτελώντας σημαντική εξέλιξη της υφιστάμενης ρύθμισης για τον κλάδο των πληρωμών, καθώς και ένα δραστικό βήμα για τον εκσυγχρονισμό του ενωσιακού δικαίου, με σκοπό να προλειάνει το έδαφος για μία ψηφιακή ενιαία αγορά. Η αναθεωρημένη Οδηγία για τις υπηρεσίες πληρωμών (PSD2, Οδηγία 2015/2366/ΕΕ) ενσωματώνει και καταργεί την Οδηγία 2007/64/ΕΚ (PSD1), διασφαλίζοντας ένα ασφαλέστερο περιβάλλον για τους καταναλωτές, ενώ μεταφέρεται στο εθνικό δίκαιο από τα κράτη-μέλη με την πλειοψηφία των νομικών της διατάξεων να τίθενται σε ισχύ από τις 13 Ιανουαρίου 2018.
Οι νέες αυτές απαιτήσεις ασφαλείας αφορούν στις ανέπαφες πληρωμές με κάρτα σε τερματικά αποδοχής συναλλαγών των εμπόρων (POS), αλλά και στις συναλλαγές σε περιβάλλον «ηλεκτρονικού εμπορίου» (e-commerce), γεγονός που καθιστά επιτακτική την ανάγκη σχετικής ενημέρωσης και επιμόρφωσης των πελατών-καταναλωτών από τις τράπεζες, με τις οποίες συνεργάζονται.
Ειδικότερα στην περίπτωση των ανέπαφων συναλλαγών με κάρτα, η ολοκλήρωση αυτών έχει ως προαπαιτούμενο πλέον τη χρήση κωδικού (PIN), εφόσον υπάρξει υπέρβαση ενός συγκεκριμένου ποσού ή αριθμού.
Τι ορίζουμε ως ανέπαφες (contactless) συναλλαγές;
Οι ανέπαφες συναλλαγές (contactless transactions) είναι ένας γρήγορος και ασφαλής τρόπος για την πραγματοποίηση αγορών με κάρτες ειδικής τεχνολογίας. Οι ανέπαφες συναλλαγές παρέχουν στον πελάτη τη δυνατότητα πραγματοποίησης αγορών, πλησιάζοντας απλώς την κάρτα του στο κατάλληλο μηχάνημα πληρωμών (POS). Μέχρι πριν τη θέση σε ισχύ της Οδηγίας 2015/2366 με τις εξειδικευμένες διατάξεις, εάν το ποσό δεν υπερέβαινε τα 25 ευρώ, δε χρειαζόταν η εισαγωγή του προσωπικού PIN, ενώ αν το ποσό ήταν πάνω από 25 ευρώ, τότε η εισαγωγή του PIN ήταν απαραίτητη.
Πλέον ισχύει όριο στις ανέπαφες συναλλαγές, σωρευτικά μέχρι το ποσό των 150 ευρώ χωρίς τη χρήση PIN. Με την εξάντληση του ορίου αυτού θα ζητείται η καταχώρηση του προσωπικού PIN στο μηχάνημα υποδοχής καρτών, ακόμη κι αν η συναλλαγή που πρόκειται να πραγματοποιηθεί είναι κάτω των 25 ευρώ. Έτσι, με κάθε είδους πληρωμή με χρήση PIN, θα μηδενίζεται το όριο των 150 ευρώ.
Εάν για παράδειγμα, κάποιος πραγματοποιήσει ανέπαφες συναλλαγές, χωρίς να εισαγάγει το PIN του, συνολικής αξίας 150 ευρώ κι εν συνεχεία πραγματοποιήσει αγορά 20 ευρώ, καθίσταται αναγκαία η εισαγωγή του PIN στο μηχάνημα αποδοχής καρτών (POS). Έπειτα, θα μπορεί να συνεχίσει τις ανέπαφες συναλλαγές, και πάλι έως το ποσό των 150 ευρώ, χωρίς νέα καταχώρηση του PIN.
Σημειώνεται πως το όριο των 150 ευρώ χωρίς τη χρήση κωδικού (PIN), τυγχάνει εφαρμογής για διαδοχικές ανέπαφες συναλλαγές μόνο εντός Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου.
Οι προαναφερθείσες καινοτομίες διασφαλίζουν ότι οι πληρωμές καθίστανται με τα νέα μέτρα ασφαλείας, που επιβάλλει η νέα Ευρωπαϊκή Οδηγία, απλούστερες και πιο αποτελεσματικές, εισάγοντας ισχυρή ταυτοποίηση του πελάτη κατά τη διάρκεια της αγοράς, μην παρέχοντας τη δυνατότητα πραγματοποίησης απεριόριστων διαδοχικών ανέπαφων συναλλαγών χωρίς τη χρήση του κωδικού PIN.
Πηγές:
- Βασίλειος Α. Χριστιανός, Εισαγωγή στο Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Εκδόσεις Νομική Βιβλιοθήκη.
- https://www.lawspot.gr/nomika-nea/se-ishy-apo-14-9-o-neos-kanonismos-gia-tin-asfaleia-ton-synallagon-toys-me-kartes
- https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/HTML/?uri=CELEX:32015L2366&from=EN
- https://www.niriis.gr/psd2/psd2-%CF%84%CE%B9-%CE%B5%CE%AF%CE%BD%CE%B1%CE%B9-%CE%B7-%CE%B4%CE%B5%CF%8D%CF%84%CE%B5%CF%81%CE%B7-%CE%BF%CE%B4%CE%B7%CE%B3%CE%AF%CE%B1-%CF%85%CF%80%CE%B7%CF%81%CE%B5%CF%83%CE%B9%CF%8E%CE%BD-%CF%80/
- https://www.hba.gr/Media/Details/407
