Ρεαλιστική νεκρή φύση

Της Μαρίας Βλάχου, 

Η νεκρή φύση αποτελεί σύνηθες θέμα στα έργα τέχνης. Πολλοί πίνακες απεικονίζουν συνθέσεις άψυχων αντικειμένων. Τα απεικονιζόμενα αντικείμενα άλλοτε είναι φρούτα, λουλούδια, νεκρά ζώα και άλλοτε είναι βάζα, βιβλία και πλήθος σκευών. Από όλες τις εικόνες που αγκαλιάζει η νεκρή φύση, χρειάζεται η προσοχή να εστιαστεί στα νεκρά ζώα. Τι συμβαίνει όταν τα νεκρά ζώα αποσπώνται από τον πίνακα και γίνονται κομμάτι της καθημερινότητας;

Στις 17 Σεπτεμβρίου 2019, έγινε γνωστή μια πολύ θλιβερή εικόνα. Πλήθος νεκρών ψαριών λόγω ευτροφισμού, εντοπίστηκαν γύρω από τη λίμνη Κορώνεια. Οι κάτοικοι ανησυχούν για την τύχη της λίμνης, καθώς -πέραν τούτου- η στάθμη της θάλασσας μειώθηκε στα 0.80 μέτρα. Το θέαμα προκαλεί λύπη και οργή. Αν επρόκειτο για ένα και μοναδικό φαινόμενο, θα γινόταν λόγος για ένα ακόμη λυπητερό περιστατικό στην ταλαιπωρημένη λίμνη, όπως εκείνα του 2007, του 2004 και του 1995 και για ανεπάρκεια του κρατικού μηχανισμού. Δεν είναι, όμως, αυτή η πραγματικότητα.

Λίγες μέρες νωρίτερα, στις 14 Σεπτεμβρίου 2019, στα Τρίκαλα, στην περιοχή της γέφυρας των Μεγάλων Καλυβιών, οι κάτοικοι ήρθαν αντιμέτωποι με πολλά νεκρά ψάρια, τα οποία ξέβραζε ο ποταμός Πηνειός. Οι αρχές αναζητούν την αιτία του γεγονότος, ενώ οι κάτοικοι υποψιάζονται ανθρώπινη επέμβαση. Με λίγες μέρες διαφορά, στις 10 Σεπτεμβρίου 2019, οι επισκέπτες της ακτής Ραψάνη στην Καβάλα αντίκρισαν και αυτοί νεκρά ψάρια -σαρδέλες συγκεκριμένα- τα οποία ξέβραζε, επίσης, η θάλασσα. Η δυσοσμία ήταν έντονη και ξεκίνησαν να συγκεντρώνονται έντομα στην ακτή λόγω αυτού του φαινομένου. Το λιμενικό σώμα ειδοποιήθηκε άμεσα για να πράξει τα δέοντα και να καθαριστεί η ακτή. Άγνωστο παραμένει αν ο θάνατος αυτών επήλθε από φυσικούς ή άλλους λόγους ή ρίχτηκαν νεκρά στη θάλασσα.

Ανάμεσα στα μπάνια στη θάλασσα και στην επιστροφή από τις διακοπές, στις 19 Αυγούστου 2019 είχαν βρεθεί νεκρά χρυσόψαρα στο φράγμα Αποσελέμη, στην Κρήτη. Οι αρμόδιοι ξεκίνησαν εργοστασιακούς ελέγχους και αποφάνθηκαν πως πρόκειται για ένα παράσιτο, μη σχετιζόμενο με ροή αποβλήτων.

Για τη φύση έχουν γραφεί πολλά και για τους οργανισμούς που φιλοξενεί άλλα τόσα. Η νεκρή φύση γίνεται πραγματικότητα και πλέον δεν κοσμεί τοίχους και γκαλερί. Η φύση σφαδάζει, πονάει και αντιδρά. Τα παιδιά της πεθαίνουν και εκείνη οδύρεται. Από την υιοθέτηση δραστικότερων φιλοπεριβαλλοντικών πολιτικών και μέτρων μέχρι και την καθημερινή ανακύκλωση βρίσκεται ένα τεράστιο εύρος συμπεριφορών, τις οποίες δύναται ο καθένας ξεχωριστά να ενστερνιστεί. Όχι για άμεσο προσωπικό του όφελος. Για τις επόμενες γενιές και για τον πληγωμένο πλανήτη, στον οποίο ζει. 

Πηγές:

• Για το συμβάν στην Κορώνεια: 

1. Η Καθημερινή, «Χιλιάδες νεκρά ψάρια στη λίμνη Κορώνεια – μειώθηκε η στάθμη του νερού»,  https://www.kathimerini.gr/1043172/gallery/epikairothta/perivallon/xiliades-nekra-yaria-sth-limnh-korwneia—meiw8hke-h-sta8mh-toy-neroy
2. Τα Νέα, «H λίμνη Κορώνεια «πεθαίνει» – Χιλιάδες νεκρά ψάρια στις όχθες της», https://www.tanea.gr/2019/09/18/greece/h-limni-koroneia-pethainei-xiliades-nekra-psaria-stis-oxthes-tis/
3. Athensmagazine, «Νεκρά ψάρια και χαμηλή στάθμη στη λίμνη Κορώνεια!», https://www.athensmagazine.gr/article/news/eparxia/423109-nekra-psaria-kai-xamhlh-stathmh-sth-limnh-korwneia
4. The Huffpost, «Η λίμνη Κορώνεια πεθαίνει από ανεπάρκεια της γραφειοκρατίας», https://www.huffingtonpost.gr/entry/e-limne-koroneia-pethainei-apo-aneparkeia-tes-yrafeiokratias_gr_5d81ff6ce4b0957256ae7dbb

• Για τον Πηνειό:

1. Athensmagazine, «Απίστευτο: Νεκρά ψάρια ξέβρασε ο Πηνειός! Αναστατωμένοι οι κάτοικοι!», https://www.athensmagazine.gr/article/news/eparxia/422457-apisteyto-nekra-psaria-ksebrase-o-phneios-anastatwmenoi-oi-katoikoi-video
2. iefimerida.gr, «Νεκρά ψάρια ξεβράζει ο Πηνειός στα Τρίκαλα -Προβληματισμένοι οι κάτοικοι», https://www.iefimerida.gr/news/344370/nekra-psaria-xevrazei-o-pineios-sta-trikala-provlimatismenoi-oi-katoikoi-eikones-vinteo 
3. The Huffpost, «Εκατοντάδες νεκρά ψάρια στον Πηνειό ποταμό», https://www.huffingtonpost.gr/entry/ekatontades-nekra-psaria-ston-peneio-potamo_gr_5d7cd000e4b077dcbd5ef9a1

• Για τη Ραψάνη Καβάλας:

1. Γαργαλιάνοι online, «Γέμισε με νεκρά ψάρια η ακτή της Ραψάνης στη Καβάλα», https://www.gargalianoionline.gr/%CE%B3%CE%AD%CE%BC%CE%B9%CF%83%CE%B5-%CE%BC%CE%B5-%CE%BD%CE%B5%CE%BA%CF%81%CE%AC-%CF%88%CE%AC%CF%81%CE%B9%CE%B1-%CE%B7-%CE%B1%CE%BA%CF%84%CE%AE-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CF%81%CE%B1%CF%88%CE%AC%CE%BD%CE%B7/
2. Life-Events.gr, «Καβάλα: Σαρδέλες ξεβράστηκαν στην ακτή, άφωνοι οι λουόμενοι», https://www.life-events.gr/gegonota/kavala-sardeles-xevrastikan-stin-akti-afoni-i-louomeni-foto/
3. Ypaithros.gr, «Γέμισε με νεκρά ψάρια η ακτή της Ραψάνης στην Καβάλα», https://www.ypaithros.gr/gemise-nekra-psaria-akti-rapsanis-kabala-fotos/

• Για την Αποσελέμη Κρήτης:

1. Η Καθημερινή, «Γέμισε νεκρά ψάρια φράγμα στην Κρήτη», https://www.kathimerini.gr/1038966/article/epikairothta/ellada/gemise-nekra-yaria-fragma-sthn-krhth-fwtografies
2. Πρώτο Θέμα, «Τα νεκρά ψάρια στο φράγμα Αποσελέμη δεν απειλούν τη δημόσια υγεία, λέει ο Οργανισμός Ανάπτυξης Κρήτης», https://www.protothema.gr/greece/article/917761/ta-nekra-psaria-sto-fragma-aposelemi-den-apeiloun-ti-dimosia-ugeia-leei-o-organismos-anaptuxis-kritis/
3. Τα Νέα, «Νεκρά χρυσόψαρα από ένα παράσιτο – Πόσο επικίνδυνο είναι», https://www.tanea.gr/2019/09/02/greece/nekra-xrysopsara-apo-ena-parasito-poso-epikindyno-einai/
4. CNN, «Κρήτη: Εκατοντάδες νεκρά ψάρια στο φράγμα Αποσελέμη», https://www.cnn.gr/news/ellada/story/187935/kriti-ekatontades-nekra-psaria-sto-fragma-aposelemi

Μαρία Βλάχου

Είναι φοιτήτρια στο τμήμα Νομικής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Έχει λάβει μέρος τόσο σε προσομοιώσεις, όσο και σε σεμινάρια και ημερίδες σχετικά με το Δημόσιο, το Ποινικό Δίκαιο και ζητήματα της επικαιρότητας. Η αγάπη της για τα βιβλία την ώθησε στην αρθρογραφία. Στόχος της είναι η αυτοβελτίωση, καθώς πιστεύει ότι μόνο μέσα από την εσωτερική μας καλλιέργεια, μπορούμε να εξελίξουμε την κοινωνία στην οποία ζούμε.