Του Φίλιππου Σιώζου,
Στις 10/9/2019 ο Πρόεδρος των Η.Π.Α. Donald J. Trump τερμάτισε τη συνεργασία του με το μέχρι πρότινος Σύμβουλο Εθνικής Ασφάλειας (ΣΕΑ) του Λευκού Οίκου, John Bolton. O Bolton υπήρξε ο μακροβιότερος ΣΕΑ της διακυβέρνησης του Trump, με θητεία που διήρκεσε 520 ημέρες από τη στιγμή που ανέλαβε τα καθήκοντά του στις 9/4/2018. Προκάτοχοί του υπήρξαν οι H.R. McMaster, με θητεία 412 ημερών (20/2/2017 – 9/4/2018) και Michael Flynn, με θητεία μόλις 24 ημερών (20/1/2017- 13/2/2017).
O Bolton, ο οποίος επί προεδρίας George W. Bush (2001 – 2009) υπηρέτησε ως πρέσβης των Η.Π.Α. στον ΟΗΕ, προσθέτει με την απομάκρυνσή του από τον Λευκό Οίκο το όνομά του σε μια μακρά λίστα πρωτοκλασάτων στελεχών, που είτε έχουν αποπεμφθεί, είτε έχουν παραιτηθεί από την παρούσα διακυβέρνηση Trump. Την αποπομπή του, λόγω εντόνων διαφωνιών, ανακοίνωσε ο Πρόεδρος των Η.Π.Α. μέσω Twitter, με τον Bolton να υποστηρίζει ότι είχε ήδη θέσει την παραίτησή του στη διάθεση του Αμερικανού Προέδρου, πριν αυτή του ζητηθεί.
Αιτία του πολιτικού «διαζυγίου» μεταξύ Trump και Bolton φέρεται να είναι η ολοένα και αυξανόμενη διάσταση απόψεων ανάμεσα στους δύο άνδρες με τον δεύτερο να χαρακτηρίζεται ως «γεράκι» (“hawk”) και «πολεμοχαρής» (“warmonger”), που συχνά δεν δίσταζε να υιοθετεί σκληρή στάση διάφορη μάλιστα από αυτή του Προέδρου σε ποικίλα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής. Οι τέσσερις κύριοι λόγοι που οδήγησαν στην αποπομπή του από τον Λευκό Οίκο ήταν:
- Η δύσκαμπτη στάση που κράτησε απέναντι στο Ιράν κι η επιμονή του να αποσυρθούν οι Η.Π.Α. από την «πυρηνική συμφωνία του Ιράν», η οποία υποχρέωνε τη χώρα να περιορίσει τις ποσότητες ουρανίου που διέθετε σε επίπεδο μη ικανό για την παραγωγή πυρηνικών όπλων. Σε αντάλλαγμα διεθνείς οργανισμοί και χώρες θα ήραν τις οικονομικές κυρώσεις που είχαν επιβληθεί στο Ιράν, πράγμα που έβρισκε αντίθετο τον Bolton, ο οποίος επιθυμούσε διατήρηση των οικονομικών κυρώσεων και ένοπλη παρέμβαση στο Ιράν, με σκοπό την καταστροφή πυρηνικών εγκαταστάσεων.
- Η αναγνώριση και υποστήριξη των Η.Π.Α. στο πρόσωπο του Juan Guaidó ως μεταβατικού Προέδρου της Βενεζουέλας, γεγονός που οδήγησε στην κατάρρευση των διπλωματικών σχέσεων με το καθεστώς Maduro (αμφότερες οι χώρες ανέστειλαν τη λειτουργία των πρεσβειών και προξενείων τους).
- Η αντίθεση του Bolton στην πολιτική γραμμή των Η.Π.Α. απέναντι στη Βόρεια Κορέα και η «καταστροφική» κατά τον Trump πρότασή του να ακολουθήσει η Πιονγκγιάνγκ το «λιβυκό μοντέλο», το οποίο συνίσταται στην απογύμνωσή της από όλα τα πυρηνικά της όπλα, πρόταση που παραλίγο να τινάξει στον αέρα την πρώτη σύνοδο μεταξύ Trump και Kim Jong Un (Σιγκαπούρη – 12/6/2018).
- Η σταγόνα που φαίνεται να ξεχείλισε το ποτήρι στη σχέση του Trump με τον ΣΕΑ ήταν η πρόθεση του Πρόεδρου των Η.Π.Α. να συναντηθεί για ειρηνευτικές συζητήσεις με τον Αφγανό ομόλογό του, Ashraf Ghani και με ηγέτες της τρομοκρατικής οργάνωσης των Ταλιμπάν, που παρείχαν καταφύγιο στην Al Quaeda μετά τις βομβιστικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου του 2001, συνάντηση που εν τέλει ακυρώθηκε με αναδίπλωση του Αμερικανού Προέδρου.
Οι αντιδράσεις που ακολούθησαν την αποπομπή του Bolton από το Λευκό Οίκο εκπέμπουν μάλλον μια ανακούφιση, καθώς οι ερειστικές θέσεις του σε ζητήματα εξωτερικής πολιτικής και η γενικότερη πολεμοχαρής στάση του δε θα σταθούν ξανά λόγος διπλωματικών τριγμών για τις Η.Π.Α. Τα ερωτήματα, τα οποία γεννώνται, είναι αφενός ποιος θα διαδεχθεί τον Bolton ως ΣΕΑ και αφετέρου εάν η τακτική του Αμερικανού Προέδρου να διαγράφει από το επιτελείο του όποιον διαφωνεί μαζί του έχει θετική ή όχι επίδραση στη συνοχή της παρούσας διακυβέρνησης.
Αξίζει να σημειωθεί για λόγους στατιστικούς ότι η αποχώρηση 9 υπουργών από τη διακυβέρνηση Trump έχει ξεπεράσει το σύνολο των αποχωρήσεων υπουργών στις κυβερνήσεις Barak Obama, George W. Bush και Bill Clinton αθροιστικά κατά την πρώτη προεδρία τους, καθώς και το 77% των κορυφαίων μη υπουργικών θέσεων της διακυβέρνησης έχουν αλλάξει χέρια περίπου 14 μήνες πριν τη συνταγματική λήξη της θητείας του Αμερικανού Προέδρου.
Γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα. Αποφοίτησε από το Πρότυπο Πειραματικό Σχολείο Πανεπιστημίου Αθηνών (ΠΠΣΠΑ) και από το 2017 σπουδάζει στη Νομική Σχολή του ΕΚΠΑ. Από ξένες γλώσσες γνωρίζει αγγλικά, γαλλικά και γερμανικά. Στον ελεύθερό του χρόνο ασχολείται με τον αθλητισμό (κολύμβηση), τη μουσική (πιάνο) και θα χαρακτηριζόταν εύκολα σινεφίλ. Στο OffLine Post θα αρθρογραφεί κυρίως για διεθνή και νομικά θέματα.