Της Μαριάννας Πλιακοστάμου,
Η Ουκρανία μετά την ανεξαρτησία της από την ΕΣΣΔ το 1991, αντιμετωπίζει μία κατάφωρη παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην εδαφική της επικράτεια. Πιο συγκεκριμένα, από το φθινόπωρο του 2013, παρατηρούνται έντονες τριβές μεταξύ της Ουκρανίας και της Ρωσικής Ομοσπονδίας, καθώς η ουκρανική κυβέρνηση επρόκειτο να υπογράψει συμφωνία συνδέσεως με την Ε.Ε. και να μπει επιτέλους σε τροχιά ένταξης. Ωστόσο, αυτό σήμαινε ότι οι σχέσεις της με την Ρωσία, τον κοντινότερό της σύμμαχο και σημαντικότερό της εμπορικό εταίρο, θα περιορίζονταν αρκετά. Όπως είναι φυσικό, σημειώθηκαν διάφορες διαδηλώσεις διαμαρτυρίας, όταν ο τότε ρωσόφιλος πρόεδρος, Βίκτορ Γιανουκόβιτς, απέρριψε τη συμφωνία και έφυγε από τη χώρα, διότι θεωρήθηκε ότι υπηρετούσε ρωσικά συμφέροντα.
Το μήλο της έριδος μεταξύ των δύο χωρών αποτέλεσε η προσάρτηση της Χερσονήσου της Κριμαίας στη Ρωσία. Για το ζήτημα αυτό διεξήχθη και δημοψήφισμα, στο πλαίσιο του οποίου το 97% των πολιτών ψήφισε υπέρ της ένωσης. Επιπλέον, μετά την απομάκρυνση του Γιανουκόβιτς, εξελέγη πρόεδρος ο δυτικόφιλος, αυτή τη φορά, Πέτρο Ποροσένκο. Υπογράφει, λοιπόν, με τον Οργανισμό για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (OSCE) το Πρωτόκολλο του Μινσκ, μέσω του οποίου αποφασίζεται η κατάπαυση των εχθροπραξιών, στοχεύοντας στην δρομολόγηση ειρηνικής λύσεως. Δυστυχώς, όμως, επρόκειτο για μία σειρά συμφωνιών που δεν υιοθετήθηκαν πλήρως από τις δύο πλευρές, βυθίζοντας έτσι στην απελπισία του πολέμου τη Διεθνή Κοινότητα. Αξίζει να τονίσουμε ότι η προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία, αποτελεί μία πρωτοφανή παραβίαση των κανόνων του Διεθνούς Δικαίου, και κυρίως των αρχών των αναφερομένων στην εδαφική ακεραιότητα των χωρών και στο απαραβίαστο των συνόρων, αρχές οι οποίες μας εξασφαλίζουν μία διεθνή ειρηνευτική τάξη από την λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου μέχρι και σήμερα.
Από τότε που η Κριμαία ενώθηκε ξανά με τη Ρωσία το 2014, η Αζοφική Θάλασσα μετατράπηκε σε μία από τις πιο θερμές ζώνες του πλανήτη. Αναλυτικότερα, τον περασμένο Νοέμβριο, ρωσικά πλοία άνοιξαν πυρ και έθεσαν υπό κράτηση τρία ουκρανικά πλοία στον Πορθμό του Κερτς και κατ’ επέκταση 24 Ουκρανούς ναυτικούς. Η Μόσχα ισχυρίζεται ότι τα πλοία εισήλθαν παρανόμως σε ρωσικά χωρικά ύδατα κοντά στην Κριμαία, την οποία είχαν προσαρτήσει, δηλώνοντας ότι η άλλη πλευρά αγνόησε τις προειδοποιητικές βολές. Αντιθέτως, το Κίεβο υποστηρίζει ότι δε συνέβη τίποτε το επιλήψιμο, κατηγορώντας την Ρωσία για στρατιωτική εχθρότητα.
Έτσι φτάνουμε στο σήμερα, όπου μετά από ενάμισι χρόνο σχεδόν φυλάκισης, προτείνεται η ανταλλαγή 70 κρατουμένων. Δύο αεροπλάνα αναχωρούν το πρωί, σε ένα εκ των οποίων επιβαίνει και ο Ουκρανός Όλεγκ Σεντσόφ, η φυλάκιση του οποίου είχε προκαλέσει διεθνή εκστρατεία για την απελευθέρωσή του. Ο Σεντσόφ συνελήφθη το 2014 και μάλιστα πραγματοποίησε απεργία πείνας για 145 ημέρες, απαιτώντας την απελευθέρωση όλων των Ουκρανών πολιτικών κρατουμένων που βρίσκονται στην Ρωσία.
Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν και ο Ουκρανός ομόλογός του Βολοντίμιρ Ζελένσκι συμφωνούν πως αυτό το μέτρο είναι ένα αρκετά μεγάλο βήμα για την εξομάλυνση των σχέσεων των δύο χωρών, από τότε που ο Β. Ζελένσκι ανέλαβε τα καθήκοντά του ως πρόεδρος της Ουκρανίας τον Μάιο. Βρισκόμαστε, λοιπόν, σε αναμονή νέων διεθνών προκλήσεων και απειλών της διεθνούς ισορροπίας και ελπίζουμε σε μία νηφάλια διαχείριση μελλοντικών κρίσεων.
Γεννήθηκε το 1999 στην Λιβαδειά και μετακόμισε αργότερα στην Αθήνα για τις σπουδές τις στο τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Γνωρίζει άπταιστα γαλλικα, αγγλικά και αρκετά καλά κινέζικα και συμμετέχει σε προσομοιώσεις διεθνών οργανισμών. Ενδιαφέρεται για θέματα διεθνούς φύσεως και ειδικότερα για στρατηγική και διεθνείς σχέσεις, τα οποία ελπίζει σύντομα να αποτελέσουν και το αντικείμενο των μεταπτυχιακών της σπουδών.
