Της Σωτηρίας Κόρδα,
Οι «πνεύμονες του πλανήτη» βρίσκονται στις φλόγες. Η τρομακτική έκταση της αποψίλωσης του τροπικού δάσους του Αμαζονίου δημιουργεί ερωτηματικά και ανησυχία σε δημοσιογράφους, πολιτικούς, ισχυρούς «παίκτες» αλλά και απλούς πολίτες. Ο παγκόσμιος συναγερμός έχει χτυπήσει και η διεθνής πολιτική σύγκρουση έχει ήδη ξεκινήσει. Αυτή τη στιγμή, ο Αμαζόνιος βιώνει τη μεγαλύτερη καταστροφή της σύγχρονης ιστορίας του. Φυλές εξαφανίζονται, η χλωρίδα και η πανίδα της περιοχής απειλούνται. Η διεθνής κοινωνία καλείται να συνδράμει. Είναι όμως διατεθειμένη;
Στο επίκεντρο βρίσκεται ο Ζαΐχ Μπολσονάρο, εθνικιστής, Πρόεδρος της Βραζιλίας από τον Ιανουάριο του 2019, υποσχόμενος να καταπολεμήσει κάθε είδους διαφθορά αλλά και να δώσει ώθηση στην οικονομία της χώρας. Την ώρα που το τροπικό δάσος φλέγεται, ο Βραζιλιάνος Πρόεδρος επικρίνει και αμφισβητεί τα στοιχεία του Εθνικού Ινστιτούτου Διαστημικής Έρευνας (INPE), υποστηρίζοντας ότι οι χώρες που προσφέρουν χρήματα για την προστασία του δάσους του Αμαζονίου δεν το πράττουν για φιλανθρωπικούς σκοπούς ή για την προστασία του οικοσυστήματος. Αντιθέτως, θεωρεί ότι τρίτοι επιδιώκουν να αναμειχθούν στα εσωτερικά της χώρας, κατά παράβαση της εθνικής κυριαρχίας, όπως άλλωστε ορίζει το άρθρο 2 παρ. 7 του Καταστατικού Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών.
Ο Μπολσονάρο κατηγορεί για ανάμειξη την Ύπατη Αρμοστή του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα, Μισέλ Μπατσελέτ. Όπως ανέφερε σε σχετική ανάρτησή του σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης, «η Μπατσελέτ ακολουθεί τη γραμμή του Γάλλου Πρωθυπουργού Εμανουέλ Μακρόν, αναφορικά με την παγκόσμια αντίδραση και κατακραυγή για τις καταστροφικές πυρκαγιές που αποτεφρώνουν αυτή τη στιγμή το μεγαλύτερο τροπικό δάσος του πλανήτη».
Από τη μεριά του, ο Μακρόν κάνει λόγο για «διεθνή κρίση», θέτοντας το ζήτημα των πυρκαγιών του Αμαζονίου στην 45η Σύνοδο Κορυφής της G7 που πραγματοποιήθηκε τέλη Αυγούστου. Την ίδια στιγμή, ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών, Αντόνιο Γκουτέρες, επισημαίνει τη μεγάλη του ανησυχία, τονίζοντας την άμεση ανάγκη για την προστασία του Αμαζονίου, αφού δεν υπάρχουν άλλα περιθώρια καταστροφής της βιοποικιλότητας του πλανήτη.
Ωστόσο, ο Μπολσονάρο μαζί με τη Βραζιλιάνικη κυβέρνηση φαίνεται να αρνούνται κάθε είδους ανθρωπιστική και οικονομική βοήθεια από την Ομάδα των Επτά (G7), πιστεύοντας πως απλώς επιδιώκουν την «εξύψωση» της Ευρώπης.
Ποιος είναι όμως ο πραγματικός κίνδυνος που ελλοχεύειι από αυτήν την οικολογική καταστροφή; Ονομάζεται Διοξείδιο του Άνθρακα, ένωση που βρίσκεται μέσα στα δέντρα και προκαλεί την υπερθέρμανση του πλανήτη, τη λεγόμενη κλιματική αλλαγή, που απασχολεί σε μεγάλο βαθμό τους επιστήμονες τα τελευταία χρόνια. Οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, ιδίως όταν την ευθύνη εκπομπής του φέρουν οι ανθρώπινες δραστηριότητες, αποτελούσαν ανέκαθεν ένα δυσεπίλυτο πρόβλημα για την ανθρωπότητα. Δεν πρέπει να ξεχνάμε όμως πως οι δασικές πυρκαγιές έχουν και άλλου είδους επιπτώσεις, κυρίως κοινωνικές. Λόγος γίνεται για την καταπάτηση ανθρώπινων δικαιωμάτων αυτοχθόνων φυλών, αλλά και για εξαφάνιση πολλών από αυτών, γεγονός που εν έτει 2019 θα έπρεπε να έχει ήδη εξαλειφθεί.
Λίγοι θα έχουν αναρωτηθεί εάν υπάρχει όφελος από την καταστροφή του Αμαζονίου. Η απάντηση, δυστυχώς, είναι ναι. Η αποψίλωση του τροπικού δάσους είναι επικερδής, και αυτός είναι ο λόγος που εδώ και δεκαετίες δεν έχουν ληφθεί τα αναγκαία μέτρα για την καταπολέμηση αυτής της μάστιγας. Πρώτο και κύριο, ο Μπολσονάρο λαμβάνει πολιτικά οφέλη από την οικολογική καταστροφή, αφού ο ίδιος έχει μειώσει τα μέτρα περιβαλλοντολογικής προστασίας. Επιπρόσθετα, επωφελούνται σε μεγάλο βαθμό ο αγροτικός και ο κτηνοτροφικός τομέας, μιας που η αποψίλωση συνεπάγεται τη μετατροπή του δάσους σε μεγάλες καλλιεργήσιμες εκτάσεις, άρα και αρκετά μεγάλο οικονομικό κέρδος.
Σύμφωνα με μια νέα έκθεση της Παγκόσμιας Επιτροπής για την Προσαρμογή (GCA), η ανθρωπότητα είναι ανησυχητικά απροετοίμαστη για τις αναπόφευκτες συνέπειες της κλιματικής αλλαγής, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση των μεταναστευτικών ροών, επισιτιστικά προβλήματα, ακόμα και θανάτους. Έτσι, ενόψει της επερχόμενης Διάσκεψης Κορυφής για το Κλίμα υπό το Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, το Κολέγιο των Επιτρόπων ανακοίνωσε τη δέσμευση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ανάσχεση της κλιματικής αλλαγής με στόχο την επίτευξη της κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050. Η μάχη για το κλίμα δεν πρέπει να χαθεί και η διεθνής κοινότητα οφείλει να λάβει κάθε αναγκαίο μέτρο, ώστε να εξασφαλιστεί ένα μέλλον με ευημερία για όλους εμάς και τους συνανθρώπους μας.
Γεννηθείσα το 1999 στην Πάτρα, σπουδάζει στο τμήμα Διεθνών, Ευρωπαϊκών και Περιφερειακών Σπουδών στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Είναι γνώστρια Αγγλικής, Γαλλικής, Ρωσικής και Αραβικής γλώσσας. Έλκεται ιδιαίτερα από το Διεθνές Δίκαιο και τις σύγχρονες εξελίξεις στη διεθνή σκακιέρα. Παρακαλουθεί σεμινάρια και έχει συμμετάσχει σε Μοντέλα Ηνωμένων Εθνών (EUropaS, ThessISMUN), αλλά και στο Πανελλήνιο Κοινοβούλιο Νέων.
