Του Κωνσταντίνου-Ειρηναίου Σταμούλη,
Καλοκαίρι μεγάλων περιβαλλοντικών καταστροφών έμελλε να είναι και το φετινό με τις πυρκαγιές σε Σιβηρία, Γροιλανδία, Αλάσκα και Αμαζόνιο να συγκεντρώνουν τα φώτα της δημοσιότητας, αφού προκάλεσαν τη μεγαλύτερη οικολογική καταστροφή της τελευταίας δεκαετίας. Τα γεγονότα αυτά δημιουργούν ένα ντόμινο εξελίξεων, καθώς οι συζητήσεις αναφορικά με την επιτυχία στον σχεδιασμό της περιβόητης «πράσινης πολιτικής» έρχονται στην επιφάνεια τις τελευταίες ημέρες.
Πάμε πρώτα να δούμε τα γεγονότα και τον τραγικό απολογισμό, πριν αναφερθούμε στην παγκόσμια πολιτική για την προστασία του περιβάλλοντος και την κλιματική αλλαγή. Αρχικά, λοιπόν, στον Αρκτικό κύκλο οι πυρκαγιές, οι οποίες μετέτρεψαν σε στάχτες περιοχές από την Σιβηρία ως την Αλάσκα και την Γροιλανδία, προκάλεσαν ανυπολόγιστη περιβαλλοντική ζημιά. Πιο συγκεκριμένα, εκτός από τις πολυάριθμες πράσινες εκτάσεις και επί της ουσίας πηγές οξυγόνου που χάθηκαν στις φλόγες, μεγάλες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα απελευθερώθηκαν, υποβαθμίζοντας σημαντικά την ποιότητα του αέρα. Συγχρόνως, δεκάδες οικοσυστήματα γνώρισαν την καταστροφή και πολυάριθμα είδη ζώων βρίσκονται υπό άμεση απειλή. Τα νούμερα μιλάνε από μόνα τους: περίπου 30.000.000 στρέμματα έγιναν στάχτη, ενώ ο επιστημονικός συνεργάτης του Ινστιτούτου δασών της Ακαδημίας Επιστημών της Σιβηρίας Αλέξάντρ Μπριουχάνοφ, επισημαίνει ότι για την πλήρη αποκατάσταση των δασών στο βόρειο τμήμα της Ανατολικής Σιβηρίας θα χρειαστούν τουλάχιστον 100 χρόνια.
Μεταφερόμαστε στον Αμαζόνιο και τις επίσης καταστροφικές πυρκαγιές που πλήττουν την ευρύτερη περιοχή. Τα γεγονότα δεν προκαλούν αισιοδοξία ούτε σε αυτή την περίπτωση: Σύμφωνα με το δίκτυο διαστημικής υπηρεσίας της Βραζιλίας, τον Αμαζόνιο έπληξαν συνολικά 72.843 εστίες πυρκαγιών. Παρατηρείται, δηλαδή, ραγδαία αύξηση σε σχέση με πέρυσι η οποία αγγίζει το 83%, κάτι που αυτομάτως καθιστά τις φετινές πυρκαγιές στον Αμαζόνιο ως το μεγαλύτερο κύμα περιβαλλοντικής καταστροφής που έχει καταγραφεί στη περιοχή από το 2013.
Δε χρειάζεται να μακρηγορούμε με τα γεγονότα, (κάλλιστα θα μπορούσαν να αναφερθούν οι πυρκαγιές στην Πορτογαλία ή ακόμα και στην Ελλάδα, με τις πρόσφατες φωτιές στην Εύβοια ή τις περσινές πύρινες κολάσεις στο Μάτι που δεν έχουν ξεθωριάσει στη μνήμη κανενός) προκειμένου να κατανοήσουμε την ανάγκη για ουσιαστική και υπεύθυνη εφαρμογή της λεγόμενης «πράσινης πολιτικής». Με τον όρο «πράσινη πολιτική», εννοούμε όλες εκείνες τις πρωτοβουλίες σε πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο που λαμβάνονται από τη νομοθετική και την εκτελεστική εξουσία και αποσκοπούν στην ανάπτυξη των προαναφερθέντων τομέων, με τρόπους φιλικούς προς το περιβάλλον. Επιπρόσθετα. στα πλαίσια αυτά συμπεριλαμβάνεται και η αποκλειστική μέριμνα για την προστασία του περιβάλλοντος με την έρευνα και τη μεθοδική λήψη μέτρων πρόληψης, αλλά και αντιμετώπισης φυσικών φαινομένων όπως οι πυρκαγιές ή οι πλημμύρες.
Από τα παραπάνω, συμπεραίνουμε ότι χαρακτηριστικό και αναπόσπαστο κομμάτι στην ορθή άσκηση πολιτικής, αποτελεί πλέον ο περιβαλλοντικός σχεδιασμός. Έτσι, κάθε σχέδιο διακυβέρνησης που δεν περιλαμβάνει τρόπους συμπόρευσης της οικονομικής ανάπτυξης με την περιβαλλοντική ανάπτυξη, ακόμη και στα πλαίσια της πράσινης επιχειρηματικότητας, είναι δομημένο σε μη στέρεες βάσεις και καταδικασμένο να αποτύχει. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της Βραζιλίας με τον ακροδεξιό πρόεδρο Μπολσονάρου, ο οποίος ήδη από την προεκλογική του εκστρατεία τάσσονταν υπέρ της χαλάρωσης των μέτρων προστασίας στα δάση του Αμαζονίου. Ο ίδιος έμεινε πιστός στις προεκλογικές του υποσχέσεις, αφού μετέπειτα ως πρόεδρος αφαίρεσε αρμοδιότητες από το Ινστιτούτο Περιβάλλοντος και φυσικών πόρων της Βραζιλίας, επέτρεψε τις εξορύξεις ακόμη και σε προστατευμένες περιοχές, ενώ ήρθε και σε ανοιχτή σύγκρουση με τη Γερμανία και τη Νορβηγία που χρηματοδοτούν το ταμείο για την Αμαζονεία, ένα πρόγραμμα προστασίας της ζούγκλας και των δασών στη Βραζιλία, όπως αναφέρει και πρόσφατο δημοσίευμα για την ηλεκτρονική έκδοση της «Καθημερινής».
Κλείνοντας, οφείλουμε όλοι να κατανοήσουμε ότι δε δύναται το 2019 η ανθρωπότητα να μην μπορεί να αποτρέψει φυσικές καταστροφές τέτοιου μεγέθους. Οι ηγέτες και οι λαοί ανά τον κόσμο, δεν πρέπει και δεν έχουν το περιθώριο να παραμελούν την περιβαλλοντική καταστροφή που χρόνο με τον χρόνο υφίσταται ο πλανήτης μας. Η χάραξη της «πράσινης πολιτικής» με υπευθυνότητα και αποτελεσματικότητα καθίσταται πιο αναγκαία από ποτέ. Ο χρόνος ήδη μετράει αντίστροφα…
Γεννήθηκε στην Αθήνα το 2000. Σπουδάζει Πολιτική Επιστήμη και Διεθνείς Σχέσεις στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου. Ασχολείται ενεργά με το αντικείμενο των σπουδών του, αρθρογραφώντας και συμμετέχοντας σε συνέδρια και εκδηλώσεις σχετικά με την Πολιτική, τη Διεθνή διπλωματία και τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης.
