Της Δήμητρας Φιλιπακοπούλου,
Ενεργειακές τιτανομαχίες έχουν ξεσπάσει τις τελευταίες μέρες μεταξύ Τουρκίας και Κύπρου, με φόντο την εμφάνιση του τουρκικού γεωτρύπανου «Γιαβούζ» στα κυπριακά χωρικά ύδατα. Σε αυτή τη διαμάχη, τα νήματα κινούνται από τις ΗΠΑ με φανερές τις προειδοποιήσεις απόσυρσης, προτού οι καταστάσεις μετατραπούν σε πεδίο ενεργειακής μάχης στην εν λόγω περιοχή.
Η Ανατολική Μεσόγειος αποτελεί ενεργειακό στολίδι, τόσο για τις χώρες της Ανατολικής Μεσογείου, όσο και για τις υπερπόντιες δυνάμεις όπως, οι ΗΠΑ. Η ενεργειακή ασφάλεια και η εξασφάλιση της οικονομικής ευημερίας, με κοινή συνισταμένη την επάρκεια ενεργειακών πόρων σε μια άκρως κρίσιμη περίοδο για τον πλανήτη, ενισχύουν την απόλυτη στάση των ΗΠΑ, οι οποίες ζητούν από την Τουρκία να αποσύρει το γεωτρύπανο «Γιαβούζ», καθώς και το τουρκικό ερευνητικό σκάφος «Μπαρμπαρός» από την κυπριακή ΑΟΖ. Η κρισιμότητα της κατάστασης φαντάζει σαν ένα ηφαίστειο που χοχλάζει. Η ζωτικής σημασίας διατήρηση ειρηνικών συνθηκών στην Ανατολική Μεσόγειο επιστρατεύει τη στήριξη του ειδικού συμβούλου του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ, Έσπεν Άιντε, με στόχο την αποκλιμάκωση της έντασης.
Ωστόσο, καμία από τις μεγάλες δυνάμεις δε φαίνεται να έχει ψυχογραφήσει το γόητρο εθνικής κυριαρχίας της Τουρκίας και τον έκδηλο πόθο της για κήρυξη τουρκικής ΑΟΖ. Με όπλο της τους συμμάχους της στην Ανατολική Μεσόγειο και την δίψα για ενεργειακή χειραφέτηση από ξένες δυνάμεις, η Τουρκία ετοιμάζει σχετική συμφωνία με την Λιβύη για ΑΟΖ, υπενθυμίζοντας γεωγραφικά ότι οι νοτιοδυτικές ακτές της δεσπόζουν απέναντι από εκείνη. Στο πολυπόθητο πακέτο προτάσεων περιλαμβάνεται ο αποκλεισμός της Κρήτης από τα δικαιώματά της στην ΑΟΖ, ενώ η Τουρκία επιδιώκει το αδύνατο, με τη χορήγηση δυνατότητας σε ηπειρωτική χώρα να κηρύξει ΑΟΖ.
Και όσο ο πυρετός στην Ανατολική Μεσόγειο κλιμακώνεται, το όραμα επίλυσης του κυπριακού ζητήματος με την επανένωση της Κύπρου σε μία διζωνική και δικοινοτική ομοσπονδία, καταχαρακώνεται. Μαζί με αυτό, ίσως, και το όραμα μιας αρμονικής ενεργειακής και οικονομικής συνεγασίας μεταξύ των κρατών της Ανατολικής Μεσογείου γκρεμίζεται από σύνδρομα εθνικής κυριαρχίας και επιβολής, που σμίλευσαν με «τέχνη» οι αρχηγοί κρατών στο πέρασμα των αιώνων.
Άραγε, η αρμονία και η ειρήνη είναι πραγματικές καταστάσεις ή προσομοιώσεις μιας προοπτικής που επιβάλλεται να πιστέψουν οι διεθνείς δρώντες; Αναμένοντας τη ροή των εξελίξεων, λοιπόν…
