Της Ανδριάνα Γιάτσιου,
Με την εκλογή του Μπόρις Τζόνσον, ηγέτη του κόμματος των Συντηρητικών της Μεγάλης Βρετανίας, δρομολογείται η έμπρακτη αποχώρηση της χώρας από την Ευρωπαϊκή Ένωση με ταχύτατους ρυθμούς, γνωστή και ως Brexit. Το ζήτημα ξεκίνησε ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση βρισκόταν ακόμα σε πρώιμο στάδιο. Η χώρα, από την αρχή των διαβουλεύσεων για τη δημιουργία της Ένωσης, διακατεχόταν από σκεπτικισμό. Δεν είχε ψηφίσει, άλλωστε, τη Συμφωνία της Ρώμης το 1957, η οποία γέννησε την Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (Ε.Ο.Κ.), από την οποία μετεξελίχθηκε η Ευρωπαϊκή Ένωση. Ίδρυσε σαν αντίβαρο την Ευρωπαϊκή Ζώνη Ελεύθερων Συναλλαγών το 1960, και όταν η προσπάθεια δεν είχε τα προσδοκώμενα αποτελέσματα, ζήτησε την προσχώρησή της στην ΕΟΚ. Το κίνητρο της ήταν να ενταχθεί σε μία ζώνη ελευθέρου εμπορίου, ώστε να πετύχει χαμηλότερους δασμούς για τα εξαγόμενα και εισαγόμενα προϊόντα της. Δεν είχε ποτέ καμία προσδοκία να μετατρέψει την οικονομική αυτή ένωση, σε πολιτική. Η Βρετανία, λοιπόν, έγινε μέλος το 1973. Με τη Συνθήκη του Μάαστριχτ το 1992, η Βρετανία επέλεξε να εξαιρεθεί από το ενιαίο νόμισμα της Ένωσης, το Ευρώ. Είναι προφανές, λοιπόν, ότι το Ηνωμένο Βασίλειο ήταν από την αρχή με το ένα πόδι εκτός. Οι Βρετανοί ένιωθαν αυτήν την απόσταση, η οποία εκφράστηκε και από τη Μάργκαρετ Θάτσερ με τη φράση «Εμείς επισκεπτόμαστε (την Ευρώπη), ενώ οι υπόλοιποι είναι ήδη εκεί».
Ερχόμαστε, έτσι, στο σήμερα. Ο εκπρόσωπος του Μπόρις Τζόνσον, Ντέιβιντ Φρόστ, ενημέρωσε την Κομισιόν ότι το Ηνωμένο Βασίλειο θα βγει σε κάθε περίπτωση από την Ευρωπαϊκή Ένωση έως και την 31η Οκτωβρίου του 2019. Οι Βρυξέλλες εκτιμούν ότι ο Τζόνσον στοχεύει σε άτακτη αποχώρηση, χωρίς μεταβατική περίοδο, χωρίς αποπληρωμή των ανοιχτών λογαριασμών με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αν και δηλώνει ότι το σκληρό Brexit δεν είναι ο στόχος του, εάν ως το τέλος του Οκτωβρίου δεν υπάρξει άλλη λύση, η αποχώρηση θα γίνει χωρίς συμφωνία, την ώρα που οι Ευρωπαίοι δε σκοπεύουν να επιτρέψουν στην αποχωρήσασα χώρα να απολαμβάνει τα οφέλη της Ευρώπης. Οι αντίπαλοι αυτής της πιθανότητας προσπαθούν να εκμεταλλευτούν τη διχασμένη βουλή για να σταματήσουν τον πρωθυπουργό. Το αντιπολιτευόμενο Εργατικό Κόμμα θα μπορέσει να καταθέσει πρόταση μομφής κατά του Τζόνσον, στις αρχές Σεπτεμβρίου. Εάν ο τελευταίος χάσει την ψηφοφορία, η αντιπολίτευση θα πρέπει, μέσα σε 14 ημέρες, να σχηματίσει πλειοψηφική κυβέρνηση. Εάν, όμως, αυτό δεν πετύχει, ο πρωθυπουργός θα ορίσει πρόωρες εκλογές το Νοέμβριο. Στο μεταξύ, ωστόσο, το Brexit, θα γινόταν ούτως ή άλλως στις 31 Οκτωβρίου.
Η ανατροπή του Τζόνσον θεωρείται δύσκολη, καθώς βρίσκεται σε προνομιακή θέση. Εάν δεν κάνει τίποτα, η έξοδος θα πραγματοποιηθεί και χωρίς συμφωνία με την Ευρώπη. Ακόμα και αν η βουλή θελήσει να τον σταματήσει, θα έρθει αντιμέτωπη με πολλές δυσκολίες. Θεωρητικά, η βασίλισσα μπορεί να παύσει τον πρωθυπουργό από τα καθήκοντά του, αυτό, όμως, θα εναντιωνόταν στην παράδοση που θέλει το παλάτι να μην αναμειγνύεται με την πολιτική, επομένως, καθίσταται απίθανο. Εξίσου απίθανο μοιάζει και το σενάριο υποχώρησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με Γάλλους διπλωμάτες να δηλώνουν πως είναι προετοιμασμένοι για οποιαδήποτε έκβαση.
Η έξοδος της χώρας από την Ευρωπαϊκή Ένωση πρόκειται να δημιουργήσει πολλά προβλήματα, ιδιαίτερα αν αυτό επιτευχθεί άτακτα, δηλαδή χωρίς συμφωνία. Η αποχώρηση χωρίς συμφωνία θεωρείται το χειρότερο πιθανό σενάριο, ιδιαίτερα για τη βρετανική οικονομία, καθώς πολλοί ανησυχούν πως θα έχει βαριές συνέπειες για τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις. Η τράπεζα της Αγγλίας εκτιμά προσωρινή συρρίκνωση του ΑΕΠ, άνοδο του πληθωρισμού και αύξηση της ανεργίας. Εκτός από τις οικονομικές απόρροιες της άτακτης εξόδου, κύριο μέλημα αποτελούν τα δικαιώματα των μεταναστών στη χώρα. Οι ευρωπαϊκές χώρες παρακολουθούν στενά τα μέτρα που λαμβάνει το Ηνωμένο Βασίλειο για την προστασία όσων ζουν και εργάζονται εκεί. Η κυβέρνηση, από την 30η Μαρτίου 2019, έθεσε σε λειτουργία την πλατφόρμα EU Settlement Scheme, η οποία θα καταγράψει του Ευρωπαίους πολίτες και θα τους αποδώσει σε καθεστώς μονίμου ή προσωρινού διαμένοντος, ακόμα και αν η Συμφωνία Αποχώρησης δεν κυρωθεί ως την 31η Οκτωβρίου. Όπως και να έχει, η υπόθεση του Brexit εξελίσσεται σε σταυρόλεξο για δυνατούς λύτες.
Γεννημένη το 1997, κατάγεται από τα Γρεβενά και διαμένει στη Θεσσαλονίκη, όπου σπουδάζει στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας στη Φιλοσοφική Σχολή του ΑΠΘ. Κατεύθυνση της είναι η Αρχαιολογία, την οποία αγαπά από μικρό παιδί. Έχει άριστη γνώση αγγλικών και μέτρια γνώση γερμανικών. Στον ελεύθερό της χρόνο, μελετά ιστορία με ιδιαίτερη προτίμηση στη νεότερη και διαβάζει αγγλική λογοτεχνία.
