Της Χριστίνας Μαυρέα,
Με το πέρασμα των δύο τελευταίων εκλογικών διαδικασιών που αφορούσαν το σύνολο της επικράτειας, της 27ης Μαΐου και της 7ης Ιουλίου, πολλά ερωτήματα, σκέψεις και προβληματισμοί περνάνε από το μυαλό μου. Αναρωτιέμαι ποτέ θα εκσυγχρονιστεί, επιτέλους, το όλο σύστημα της εκλογικής διαδικασίας στη χώρα μας; Για ποιο λόγο, εν έτει 2019 και με τόσες συζητήσεις περί κλιματικής αλλαγής, πρέπει να σπαταλάμε κάθε φορά, σε κάθε εκλογική διαδικασία, τόσο μεγάλη και εξωφρενική ποσότητα χαρτιού; Και μετά το τέλος, φυσικά, κάθε εκλογικής διαδικασίας να βρίσκουμε σε κάδους και πεζοδρόμια πεταμένα και πατημένα ψηφοδέλτια, προεκλογικές κάρτες, αφίσες και φυλλάδια, που κατά ένα μεγάλο ποσοστό τους δεν θα ανακυκλωθούν ποτέ.
Υπολογίζεται ότι το Υπουργείο Εργασίας παρήγγειλε τον περασμένο Φεβρουάριο για τις αυτοδιοικητικές, τις ευρωεκλογές και τις εθνικές εκλογές τον εξωφρενικό αριθμό των 77 εκατομμυρίων φακέλων, καθώς και 53.850.000 φύλλα χαρτιού για ψηφοδέλτια, χωρίς φυσικά να συμπεριλαμβάνεται σε αυτούς τους αριθμούς η τεράστια ποσότητα χαρτιού που καταναλώθηκε για τις προεκλογικές κάρτες, τις αφίσες και τα φυλλάδια των υποψηφίων. Το συνολικό κόστος του Υπουργείου Εργασίας για την παραπάνω παραγγελία ανήλθε στα 7 εκατομμύρια ευρώ. Το περιβαλλοντικό κόστος ακόμη μεγαλύτερο.
Οι αρμόδιοι, περί κλιματικής αλλαγής, κρούουν το καμπανάκι του κινδύνου για το περιβάλλον. Όπως τονίζει ο επικεφαλής του Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών, Αντόνιο Γκουτέρες, ένα εκατομμύριο είδη απειλούνται με εξαφάνιση. Οι ωκεανοί είναι υπό πίεση. Η ατμοσφαιρική ρύπανση αφαιρεί 7 εκατομμύρια ζωές κάθε χρόνο και καταστρέφει την ανάπτυξη των παιδιών. Και όμως για τις εκλογές τους 2019 στην Ελλάδα χρειάστηκε να «θυσιαστούν» 150.000 δέντρα για να παραχθούν ψηφοδέλτια. Το νούμερο είναι αδιανόητο εάν σκεφτεί κανείς ότι ένα μόνο δέντρο χρειάζεται πολλά χρόνια για να μεγαλώσει. Αδιανόητο, επίσης και το γεγονός ότι καμία κυβέρνηση, κανένας πολιτικός δεν προβληματίζεται με την τεράστια οικολογική καταστροφή που επέρχεται κάθε φορά που προκηρύσσονται εκλογές.
Με την κλιματική αλλαγή, λοιπόν, να απειλεί όλο και πιο άμεσα τον πλανήτη, θεωρείται πλέον επιτακτική και αναγκαία η αλλαγή της εκλογικής διαδικασίας στη χώρα μας, μια διαδικασία που δείχνει να μην υπολογίζει την τεράστια καταστροφή που προκαλεί κάθε φορά.
Ίσως ήρθε η ώρα στη χώρα μας να καθιερωθεί είτε η ηλεκτρονική ψηφοφορία μέσω τεχνολογικών συσκευών όπως κινητά, tablet, υπολογιστές, είτε η ψηφοφορία μέσω διαδικτύου (internet), δύο εναλλακτικοί τρόποι που μπορεί να αυξήσουν την συμμετοχή των πολιτών στην διαδικασία, να διευκολύνει την διαδικασία της καταμέτρησης που μέχρι τώρα ταλαιπωρεί τους αρμοδίους, αλλά και να μειώσει μακροπρόθεσμα και το κόστος των εκλογών.
Η ηλεκτρονική ψηφοφορία μέσω ηλεκτρονικών συσκευών μπορεί, από τη μία, να έχει θετικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις, καθώς με την εφαρμογή της θα μειωθεί αρκετά η σπατάλη του χαρτιού και ίσως προσελκύσει περισσότερο κόσμο και αυξηθεί η συμμετοχή των πολιτών. Από την άλλη, όμως, εγείρονται αρκετοί προβληματισμού σχετικά με αυτό τον τρόπο ψηφοφορίας, καθώς στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου ήδη εφαρμόζεται, παρουσιάζει αρκετές δυσλειτουργίες και δεν θεωρούνται ασφαλείς. Ακόμη, δεν μπορούμε να πούμε με σιγουριά ότι είναι μία μέθοδος φιλική προς το περιβάλλον, καθώς όλα αυτά τα μέσα χρειάζονται ενέργεια για να λειτουργήσουν, εκτός και εάν εκμεταλλευτεί η ηλιακή ενέργεια. Επίσης, με τον ρυθμό που εξελίσσεται η τεχνολογία οι συσκευές αυτές θα γίνουν γρήγορα ξεπερασμένες και θα πρέπει να αντικατασταθούν, δημιουργώντας έτσι ηλεκτρονικά απόβλητα. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, καταργούνται κάθε χρόνο περίπου 400 εκατομμύρια μονάδες ηλεκτρονικών συσκευών.
Η πιο φιλική προς το περιβάλλον μορφή ψηφοφορίας θα ήταν η ψηφοφορία μέσω του διαδικτύου, το λεγόμενο e-voting. Ζούμε σε μια εποχή όπου καθημερινά χρησιμοποιούμε το κινητό ή τον υπολογιστή μας, για να ενημερωθούμε, να επικοινωνήσουμε, ακόμη και να εργαστούμε. Το μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού της χώρας μας διαθέτει είτε κινητό, είτε υπολογιστή, είτε tablet. Οι ψηφοφόροι δεν θα χρειάζεται να οδηγούνται στο πλησιέστερο εκλογικό τμήμα για να ψηφίσουν, αλλά θα μπορούν να το κάνουν από το χώρο τους. Επιπλέον, δεν θα αποκλείεται κανείς πολίτης από την εκλογική διαδικασία, οπουδήποτε και εάν βρίσκονται, ακόμη και εκτός Ελλάδας. Το κόστος των εκλογών θα μειωθεί αισθητά και τα ποσοστά συμμετοχής των πολιτών θα αυξηθούν. Η Εσθονία αποτελεί ένα πολύ καλό παράδειγμα ψηφοφορίας μέσω διαδικτύου, εφαρμόζοντας αυτή τη μέθοδο από το 2005.
Ήρθε η ώρα, λοιπόν, να ξεκολλήσουμε από τις παραδοσιακές μεθόδους ψηφοφορίας που υπάρχουν ήδη από την αρχαία ρωμαϊκή εποχή, με την τεράστια σπατάλη χαρτιού. Θα πρέπει να εκμεταλλευτούμε τον ταχύ ρυθμό με τον οποίο εξελίσσεται η τεχνολογία και μια μέρα σύντομα να έχουμε ένα σύστημα ψηφοφορίας τόσο αποτελεσματικό, όσο και φιλικό προς το περιβάλλον.
