Του Χρήστου Ζέρβα,
Ένα απο τα χαρακτηριστικά που διέπει τις σύγχρονες φιλελεύθερες κοινωνίες –ίδιον του δημοκρατικού πολιτεύματος- είναι πως πλέον για οτιδήποτε λέγεται ή πράττεται στη δημόσια σφαίρα, υπάρχει και ένας αντίκτυπος, θετικός ή αρνητικός· οι αντιδράσεις μπορούν να ξεκινήσουν από μια απλή αποδοκιμασία και να καταλήξουν από εξαναγκασμό σε παραίτηση πολιτικού προσώπου έως ακόμη και πτώση της Κυβέρνησης. Στην περίπτωση, βέβαια, του Πουέρτο Ρίκο τα στοιχεία που βγήκαν στο φως της δημοσιότητας δεν αποτέλεσαν το αίτιο, αλλά την αφορμή, πυροδοτώντας την μεγαλύτερη πορεία διαμαρτυρίας στα χρονικά του νησιού.
Πρόκειται για τις συνομιλίες μεταξύ του Κυβερνήτη Ricardo Rosellο΄ και των συνεργατών του, που διέρρευσαν στις 13 Ιουλίου, και εμπεριείχαν σεξιστικά και ομοφοβικά σχόλια, όπως επίσης και απρεπή αστεία σχετικά με τα θύματα του τυφώνα Μαρία που έπληξε το νησί το 2017. Οι διαδηλώσεις που ξεκίνησαν στις 22 του ίδιου μήνα είχαν ως κύριο αίτημα την παραίτηση του Κυβερνήτη. Ο Rossellο’ μέχρι πρότινος δεν φάνηκε διατεθειμένος να αποχωριστεί το γραφείο του και, παρότι ήδη δύο μέλη της ομάδας του είχαν παραιτηθεί, εκείνος έκανε δηλώσεις σχετικά με την απόφασή του να μην διεκδικήσει την ψήφο του λαού του, διατηρώντας όμως έως τότε τη θέση του. Βέβαια, δεδομένης της έκτασης του ζητήματος η παραίτηση είχε πάρει πλέον τη μορφή λαικής εντολής, η οποία εξανάγκασε τον Κυβερνήτη να δηλώσει παραίτηση. Τη θέση του Rossellο’ θα αναλάβει προσωρινά η πρώην εισαγγελέας και νυν γραμματέας της δικαιοσύνης, Wanda Vázquez, η οποία θα αναλάβει καθήκοντα από τις 2 Αυγούστου.
Επίσημα, τα αίτια των αναταραχών που οδήγησαν στην παραίτηση του Κυβερνήτη είναι οι απρεπείς δηλώσεις πολιτικών προσώπων σε θέσεις ευθύνης για θέματα ιδιαίτερα ευαίσθητα. Παρόλα αυτά, σε μια δεύτερη ανάγνωση της κατάστασης του νησιού, ιδιαίτερα μέσα απο τις δηλώσεις των διαδηλωτών, καταλαβαίνει κανείς πως τα αίτια της δυσαρέσκειας του λαού είναι βαθύτερα. Το Πουέρτο Ρίκο ταλανίζεται από έντονα οικονομικά προβλήματα, για τα οποία έως τώρα δεν υπάρχει κάποιο πλάνο αντιμετώπισης. Η οικονομική ύφεση, όπως είναι φυσικό, αποτελεί τροχοπέδη για την βελτίωση της ζωής των κατοίκων του νησιού. Παρότι τα οικονομικά στοιχεία δεν αφήνουν περιθώριο αμφιβολίας σχετικά με το βιοτικό επίπεδο των Πουερτορικανών, η στάση των ίδιων των κατοίκων απέναντι στη σχέση του νησιού με τις Η.Π.Α, επαληθεύει τα παραπάνω στοιχεία. Σε δημοψήφισμα που διεξήχθει το 2012 σχετικά με την ανεξαρτητοποίηση του κράτους ή την ένωση με τις Η.Π.Α, φάνηκε η δίψα του λαού για αλλαγή, καθώς ήταν το πρώτο δημοψήφισμα στην ιστορία του νησιού που υπερίσχυσε η επιλογή της ανεξαρτητοποίησης. Κάποιος βεβαια θα μπορούσε να ισχυριστεί πως η δημοσιονομική κατάσταση της χώρας είναι αποτέλεσμα των λανθασμένων οικονομικών πολιτικών των προκατόχων του Rossello’, και πως αυτός ευθύνεται για την διαιώνιση του προβλήματος και όχι για την δημιουργία του. Όμως, ο Κυβερνήτης του Πουέρτο Ρίκο φάνηκε ανεπαρκής και στην αντιμετώπιση της κρίσης που προκλήθηκε μέσω του τυφώνα το 2017.
Την προσοχή του γράφοντος τράβηξαν δύο ακόμη πράγματα που παρατίθενται στο τέλος ως παρατηρήσεις. Πρώτον, τα νέα δεδομένα που έχουν εισαγάγει η τεχνολογία και συγκεκριμένα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και στο πεδίο της πολιτικής. Κάτι το οποίο θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο για προβολή και αύξηση της δημοτικότητας υποψηφίων και ήδη εκλεγμένων στην πολιτική, αποδείχθηκε δίκοπο μαχαίρι με αποτέλεσμα να έχουμε άλλον ένα πολιτικό να «αιμορραγεί» εξαιτίας του. Πιθανόν, με την πάροδο του χρόνου θα υπάρξουν και άλλοι, με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης να κάνουν τη γραμμή μεταξύ προσωπικής συζήτησης και δημόσιας δήλωσης ιδιαίτερα λεπτή σε ό,τι αφορά τα δημόσια πρόσωπα. Δεύτερον, το γεγονός οτι όσο και να παραπονεθεί κανείς –και εδώ που τα λέμε καλά θα κάνει- για το πόσο συντηρητικές συνεχίζουν να είναι οι κοινωνίες που ζούμε, δεν μπορεί να αγνοήσει την ελάχιστη έστω πρόοδο που έχει γίνει στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και είναι εμφανής. Μπορεί τα βαθύτερα αίτια των διαδηλώσεων να είναι οικονομικά, όμως, το ότι μια σεξιστική-ομοφοβική-ασεβής δήλωση υπήρξε μια καλή αφορμή για αντίδραση και αποδοκιμασία, δείχνει πως οι συμμετέχοντες θεωρούν τέτοιας υφής σχόλια μέρος του προβλήματος· ευτυχώς, αργά ή γρήγορα η ανεκτικότητα της κοινής γνώμης απέναντι στην έλλειψη σεβασμού, τον ρατσισμό και όποιο σάπιο παρακλάδι εμπεριέχει και στην υποκρισία, φαίνεται να εκλείπει.
Είναι δευτεροετής φοιτητής Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων. Στον ελεύθερο του χρόνο ασχολείται με τον σκύλο του. Αγαπά το θέατρο, το φαγητό, τα ταξίδια και πλέον, τις προσομοιώσεις. Παρότι του αρέσει το αντικείμενο των σπουδών του δεν έχει αποφασίσει με τι ακριβώς θα ασχοληθεί.
