Του Άγγελου Μαρίνου,
Σήμερα Τετάρτη ανακοινώθηκε, μετά το πέρας της σχετικής ψηφοφορίας, ο επόμενος αρχηγός του κόμματος των συντηρητικών και επόμενος πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας. Νικητής αποδείχθηκε ο αμφιλεγόμενος Μπόρις Τζόνσον, πρώην δήμαρχος του Λονδίνου και πρώην υπουργός για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής της κοινοπολιτείας, έναντι του Τζέρεμι Χαντ, πρώην υπουργού υγείας και υπουργού εξωτερικής πολιτικής. Οι συγκυρίες που περιβάλλουν αυτή την εκλογή είναι πολύ κρίσιμες, καθώς, όπως αποκαλύπτει και ο τίτλος, η επιλογή των συντηρητικών θα επηρεάσει σημαντικά τη συνέχεια του Brexit, το οποίο ήδη κοστίζει στους Βρετανούς, κυρίως μέσω της αβεβαιότητας. Ποιες είναι, όμως, οι συνθήκες στην βρετανική οικονομία και πώς μπορεί να την επηρεάσει μια άτακτη έξοδος από την ΕΕ;
Το Εθνικό Ινστιτούτο Οικονομικών και Κοινωνικών Ερευνών (NIESR), προέβη σε μία ανακοίνωση σύμφωνα με την οποία, λόγω της αυξημένης πιθανότητας που υπάρχει, πλέον, για έξοδο χωρίς συμφωνία, η οικονομία της Βρετανίας θα επιβραδυνθεί, ζημιώνοντας τις προοπτικές της για ανάπτυξη τα επόμενα χρόνια. Ανεξάρτητα των μακροχρόνιων αυτών προβλέψεων, το NIESR υπολόγισε την ανάπτυξης της οικονομίας για το 2019 και το 2020 σε 1,2% και 1,1% αντίστοιχα, μειωμένα ποσοστά συγκριτικά με το 1,4% και 1,6% προηγουμένως. Αξίζει να σημειωθεί, πως έναντι της προηγούμενης πρόβλεψης, η οποία απεικόνιζε μεγαλύτερη ανάπτυξη το 2020, τα νέα σενάρια δείχνουν πως οι καθυστερήσεις λόγω του Brexit, καθώς και η πιθανόν ταραχώδης συνέχεια του, επιβαρύνουν την οικονομική απόδοση σε σημείο αντιστροφής των παραπάνω προβλέψεων.
Η πίεση στην οικονομία δεν προέρχεται τόσο από μικρομεσαίες επιχειρήσεις (όπου η ανάγκη για σχεδιασμό είναι περιορισμένη ούτως ή άλλως), όσο από συγκεκριμένου κλάδους οι οποίοι επηρεάζονται άμεσα από το θεσμικό πλαίσιο. Ένας τέτοιος κλάδος είναι ο χρηματοοικονομικός. Ο τραπεζικός τομέας της Βρετανίας κατέχει το 26% των εξαγωγών της χώρας και σε περίπτωση σκληρού Brexit, το άνισο πεδίο ανταγωνισμού με τις ευρωπαϊκές τράπεζες θα πλήξει τον τομέα. Παρότι τα think tanks τα οποία έχουν τοποθετηθεί για τις απώλειες του τραπεζικού τομέα δεν είναι αντικειμενικά σε ευρωπαϊκά ζητήματα, οι προβλέψεις τους για απώλειες μεταξύ 15000-25000 θέσεων εργασίας στο τραπεζικό τομέα δεν είναι εσφαλμένες στη κατεύθυνση τους, όπως είναι, ίσως, στο βαθμό τους. Άστοχες δεν είναι και οι προβλέψεις τους για την αλλαγή ταυτότητας του Λονδίνου, καθώς η πιθανότητα να χάσει τη πρωτοκαθεδρία ως χρηματοοικονομικός κόμβος της Ευρώπης είναι πραγματική.
Οι αεροπορικές εταιρίες αντιμετωπίζουν και αυτές έντονα προβλήματα. Ως κλάδος, οι αερομεταφορές είναι «επικίνδυνες», καθώς φέρουν πολύ υψηλά στάνταρ ασφάλειας και ελέγχων και συνεπώς επηρεάζονται από την αβεβαιότητα του καιρού, ενώ υπάρχει πολύ υψηλός ανταγωνισμός. Με ένα σκληρό Brexit, οι πτήσεις στο εξωτερικό θα πρέπει να επιστρέφουν κατευθείαν στη Βρετανία, χάνοντας την ικανότητα για πτήσεις μεταξύ ευρωπαϊκών πόλεων, τουλάχιστον για ένα σημαντικό διάστημα. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, που το αεροπορικό lobby ήταν από τους πιο σθεναρούς υπέρμαχους για τη παραμονή στην Ένωση.
Εντός των χαμένων είναι εμφανώς και τα 3 εκατομμύρια Ευρωπαίων πολιτών που ζουν στην Βρετανία, καθώς και 1 εκατομμύριο Βρετανών πολιτών που διαμένουν στην Ευρώπη.
Αξίζει εδώ να σημειωθεί, ότι πλέον με την εκλογή του Τζόνσον, τα σενάρια σκληρού χωρισμού ενισχύονται, σε αντίθεση με τον Χαντ, ο οποίος θα αντιπροσώπευε μια κατεύθυνση πιο κοντά σε αυτή της Μέι, καθώς και αυτός υποστήριζε την παραμονή. Μία ενδιαφέρουσα ιδέα, που θα δούμε πια στην πράξη, αποτελεί αυτή που εκτιμά πως θα ήταν πιο ασφαλές αν εκλεγόταν ο Τζόνσον. Ένα no deal είναι σίγουρα επικίνδυνο, αλλά οι συνεχείς καθυστερήσεις θα ήταν σίγουρα καταστροφικές, καθώς η ιδιωτική οικονομία ήδη βρίσκεται στα όρια της υπομονής της. Μία συμφωνία στο ίδιο κλίμα με της Μέι, η οποία δεν θα γινόταν δεκτή από το κοινοβούλιο θα ήταν ζημιογόνα και θα σήμαινε ότι σύσσωμη η πολιτική τάξη της Βρετανίας θα έπρεπε να συνεχίσει να ασχολείται με το Brexit, αντί για άλλα θέματα, «τραυματίζοντας» τις προοπτικές της. Εάν τελικά, δηλαδή, Τζόνσον επιλέξει η Βρετανία να αποχωρήσει άτακτα, ακόμα και με ζημία για τη χώρα, τουλάχιστον θα τελειώσουν οι καθυστερήσεις και η αβεβαιότητα, και αμφότεροι Ευρωπαϊκή Ένωση και Βρετανία θα συνεχίσουν το ταξίδι τους στην αυτο-βελτίωση.
Γεννηθείς το 1996 στη Κομοτηνή, είναι φοιτητής του Οικονομικού Τμήματος του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, με κατεύθυνση στην οικονομική ανάλυση. Διαθέτοντας ακόρεστο ενδιαφέρον για τα πολιτικά, αρθρογραφεί στην κατηγορία των Οικονομικών του OffLine Post.